
Każde dziecko zaczyna mówić w swoim tempie i czasie. Czy warto przyspieszać ten proces? Jak wspierać naukę mowy? Zobacz, co na ten temat mówi psycholog, Dorota Maciejec.
Jak się rozwija mowa u dziecka – od niemowlaka do przedszkolaka?
Gdy dziecko się rodzi, w pierwszej kolejności pojawia się głużenie. Następnie – gaworzenie. Maluchy łączą samogłoski i głoski w sylaby i słyszymy „ma-ma”, „ba-ba”. Wciąż jednak jest to mowa przypadkowa. Taka mowa, jaką się my posługujemy, pojawia się na koniec pierwszego roku życia. Dziecko zaczyna używać wówczas pierwszych słów intencjonalnie, nadając im znaczenie.
Najlepsze ćwiczenia na rozwój mowy
W pierwszej kolejności warto ćwiczyć aparat mowy maluchów. Zachęcajmy maluchy do:
- kląskania
- prychania
- ruszania językiem
- śmiechu
To szalenie ważne! Uruchamia aparat mowy, przyspiesza naukę mówienia.
Poza tym, bawmy się z dziećmi w odgrywanie scenek, ról różnych postaci, odgłosów zwierząt. Bawiąc się klockami w farmę, gospodarstwo i pokazując dziecku, jak robi krowa, koń czy koza, uczymy je mówić! Warto też zachęcać dziecko, by bawiło się nami w wycieczkę do lasu, gdzie ktoś będzie misiem, ktoś inny sową itp. Odgłosy dźwiękonaśladowcze świetnie ćwiczą mowę najmłodszych. Starszaki będą już nazywać czynności, które wykonują. Będzie interakcja z rodzicem, będzie wspólna zabawa – to najważniejsze!
Zobacz też: Rady na opóźnienia w rozwoju mowy u dziecka


Dziecko rozpoczyna swoją przygodę z mówieniem w okolicach pierwszego roku życia. Najpierw zaczyna wypowiadać rzeczowniki, przeważnie jednosylabowe, które wywodzą się z ulubionych dźwięków gaworzenia. W kolejnych miesiącach dziecko opanowuje umiejętność posługiwania się pewną liczbę rzeczowników, niezbędnych do określenia osób lub przedmiotów z najbliższego otoczenia. Kolejnym etapem w rozwoju mowy jest nauka czasowników, szczególnie takich, które oznaczają wyraźną czynność, jak np. "daj", "weź". Nauka mowy wymaga od dziecka równie dużego skupienia i koncentracji. Dla dzieci między 12-18 miesiącem życia największym i najbardziej atrakcyjnym wyzwaniem jest opanowanie oraz doskonalenie chodzenia. Nie oczekuj więc w tym okresie spektakularnego rozwoju mowy. Nastąpi on niego później, tuż po ukończeniu przez dziecko 18 miesięcy. Przeciętnie półtoraroczne dzieci używają kilkunastu różnych słów, a w wieku 24 miesięcy liczba ta wzrasta do 300! Obserwowanie dziecka, kiedy zaczyna uczyć się mówić, jest fascynującym doświadczeniem. Sprawdź, jak ten proces przebiega miesiącu po miesiącu. Rozwój mowy od 12 do 17 miesiąca życia dziecka 12. miesięczne dziecko wymawia ze zrozumieniem pierwsze dwa lub trzy słowa z powtarzaną sylabą np. ma-ma, ba-ba, ta-ta. Potrafi wypowiedzieć słowo "mama" i powiązać je z twoją osobą. Roczne dziecko zna i używa samogłosek: a, o, u, e, y, i, ą, ę, a oraz kilka spółgłosek: p, b, m, t, d, n, k, ś i czasami ć. Wymowę pozostałych spółgłosek często zmienia i zastępuje je łatwiejszymi. Czasem wyraźnie wymawia tylko pierwszą albo ostatnią sylabę. 13. miesięczne dziecko zaczynają używać krótkich słów, jak "nie", "da", czyli "daj". Czytaj też: Problemy z mówieniem 14-miesięczne dziecko nie mówi jeszcze zbyt wiele, ale dużo rozumie. Potrafi wykonać...