Łamańce językowe to doskonała metoda ćwiczenia poprawnej wymowy, mięśni jamy ustnej i sprawności językowej. Mogą być też świetną zabawą z dziećmi. O tym, jak trudny jest nasz język ojczysty, mogą przekonać się obcokrajowcy, próbujący wypowiedzieć różne słowa z tzw. głoskami fachowo nazywanymi szumiącymi, jak „chrząszcz, trzy, Szczebrzeszyn”. Ale i nam, Polakom, sporo trudności może sprawić wiele wyrazów, zwłaszcza gdy są połączone w większych frazach.
Zabawa w łamańce językowe jest dobrym pomysłem na zachęcenie dziecka do ćwiczeń logopedycznych. Komu uda się wypowiedzieć poniższe frazy poprawnie? Każda pomyłka z pewnością wywoła wybuch śmiechu. Świetna zabawa gwarantowana!
Część polskich łamańców językowych to już klasyka gatunku. Prawdopodobnie większość z nas zna takie lingwołamki jak:
Oto propozycje łamańców językowych dla młodszych dzieci. Wymawianie ich początkowo może sprawiać kłopot, ale nie należy się tym przejmować. Pamiętajmy, że to zabawa, a nie egzamin na prezentera radiowego. Regularny trening pozwoli coraz lepiej radzić sobie z coraz trudniejszymi lingwołamkami.
To propozycja dla starszych dzieci. Trudniejsze łamańce językowe mogą okazać się nie lada wyzwaniem. Ale dadzą też ogromną satysfakcję, kiedy wreszcie uda się je bezbłędnie wyrecytować. Które lingwołamki wydawają się wam najtrudniejsze?
Łamańce językowe dla dzieci mogą mieć również formę zabawnych wierszyków.
Chrząszcz brzmi w trzcinie w Szczebrzeszynie,
W szczękach chrząszcza trzeszczy miąższ,
Czcza szczypawka czka w Szczecinie,
Chrząszcza szczudłem przechrzcił wąż,
Strząsa skrzydła z dżdżu,
A trzmiel w puszczy, tuż przy Pszczynie,
Straszny wszczyna szum.
***
Turlał goryl po Urlach kolorowe korale,
rudy góral kartofle tarł na tarce wytrwale.
Gdy spotkali się w Urlach,
góral tarł, goryl turlał,
chociaż sensu nie było w tym wcale.
***
Czesał czyżyk czarny koczek,
czyszcząc w koczku każdy loczek.
Po czym przykrył koczek toczkiem,
lecz część loczków wyszła boczkiem.
***
Bzyczy bzyg znad Bzury zbzikowane bzdury,
bzyczy bzdury, bzdurstwa bzdurzy
i nad Bzurą w bzach bajdurzy,
bzyczy bzdury, bzdurnie bzyka,
bo zbzikował i ma bzika!
***
Leży Jerzy na wieży i nie wierzy, że na drugiej wieży leży drugi Jerzy.
Leży Jerzy na wieży i nie wierzy, że leży na wieży.
Leży Jerzy obok wieży i nie wierzy, że na wieży jeszcze jeden leży Jerzy.
Leży Jerzy koło wieży i nie wierzy, że na wieży leży gniazdo nietoperzy.
***
W grząskich trzcinach i szuwarach
kroczy jamnik w szarawarach,
szarpie kłącza oczeretu
i przytracza do beretu,
ważkom pęki skrzypu wręcza,
traszkom suchych trzcin naręcza,
a gdy zmierzchać się zaczyna
z jaszczurkami sprzeczkę wszczyna,
po czym znika w oczerecie
***
W połowie lata, w pewną sobotę,
typ spod Sopotu kupił kapotę,
lecz miał z kapotą niemały kłopot,
bo mu kapota wpadała w łopot. K
lap! klap! kapota klapie na typie,
typ spod kapoty na klapy łypie,
klapie klapami typa kapota,
z łopotem typem kapota miota.
Wtem tupnął na mnie typ spod Sopotu:
- Dość mam łypania, klap i łopotu!
Kto dziś kupuje ten typ kapoty?!
I po co pisać takie głupoty…
Co ciekawe, lignwołamki doczekały się swojego święta. Dzień Łamańców Językowych obchodzimy 14 listopada. Co nie znaczy jednak, że w inne dni nie możemy trenować pięknej wymowy biorąc na warsztat kolejne, polskie łamańce językowe. Nic nie stoi na przeszkodzie, by wymyślać własne lingwołamki - dostosowane trudnością do możliwości dzieci. Ani się obejrzymy a nasze pociechy bez trudu poradzą sobie z najtrudniejszymi łamańcami językowymi.
Źródła:
M. Strzałkowska: Wierszyki łamiące języki. Warszawa 2006
E. Słodownik-Rycaj: Gry i zabawy językowe. Warszawa 2001
Zobacz także:
Wspólna nauka z rodzicami w domu służy nie tylko utrwaleniu wiedzy i nowo poznanych wyrazów, to także dobra okazja do spędzenia czasu w rodzinnym gronie. Co więcej, pomaga polubić maluchowi naukę języka obcego, który naśladując mamę lub tatę, widzi, że angażują się w nią równie mocno. Nauka to też zabawa Istnieje wiele możliwości na doskonalenie umiejętności językowych w domu. Aby nie zniechęcić malucha, warto wykorzystać te sposoby, które łączą naukę z zabawą. Przykładem może być oglądanie ulubionych bajek bez polskiego lektora. Nauczą one dziecko zarówno słownictwa, jak i zrozumienia obcej mowy, pozwolą także osłuchać się z akcentem. Dodatkową pomocą mogą być angielskie książki. Warto jednak rozpocząć od tych opowiadań, które są już dziecku znane. W ten sposób szybciej domyśli się co dane słowo może oznaczać. Ponadto, mózg lepiej zapamiętuje informację poprzez skojarzenia. Dobrym sposobem jest także czytanie komiksów w obcym języku, które łączy poznawanie nowych wyrazów oraz ich wizualizację. Dzięki temu, dzieci jako wzrokowcy, szybciej przyswajają nowe słowa, zestawiając je z konkretnymi sytuacjami lub obrazami. Nie da się ukryć, że dzisiejsza literatura dla najmłodszych to również graficzne dzieła sztuki. Can we speak English… together? Umiejętność swobodnego posługiwania się językiem obcym w dzisiejszych czasach to wręcz obowiązek. Inwestycja w dodatkowe zajęcia jest niezbędna, jeśli chcemy by nasze dziecko posługiwało się nim płynnie i swobodnie. Najlepiej, jeśli obok profesjonalnego nauczyciela w proces nauki zaangażuje się także mama lub tata. – Obecność rodziców podczas kursów językowych sprawia, że młodsze dzieci czują się bezpiecznie, są mniej onieśmielone i chętniej biorą udział w organizowanych na zajęciach grach i zabawach zespołowych - mówi Agnieszka Godlewska-Wawrzyniak z Helen Doron. –...
