Oswajamy nocne strachy dziecka

„Nie chcę sama spać! Pod moim łóżkiem mieszka potwór!” Co robić, kiedy dziecko ogarnia taki lęk.

Taka sytuacja prędzej czy później zdarzy się w każdym domu. Dziecięce strachy to naturalny etap rozwoju. Już dwulatki mogą bać się ciemności i tego, co podsuwa im fantazja. W wieku przedszkolnym dziecko ma szczególnie bujną wyobraźnię. To umożliwia mu twórczą zabawę, ale może też prowadzić do lęków.

Czym są nocne strachy u dziecka?

Wieczorne i nocne lęki wydają się nam śmieszne. Jednak dla dziecka jego strach jest całkowicie rzeczywisty. Dlatego nie bagatelizuj jego opowieści, choćby dotyczyły niebieskiego, kudłatego stwora mieszkającego pod szafą. Okaż, że rozumiesz uczucia malucha: "Wiem, że boisz się ciemności”, i pokaż, jak to wygląda z twojej perspektywy, np. obejdź pokój, zaglądając w ciemne zakamarki, by udowodnić, że potwór istnieje tylko w jego wyobraźni.

Pomóż dziecku oswoić ciemność. Wiele maluchów przez długie lata sypia przy włączonej lampce – nie jest to powód do wstydu. Z biegiem lat, gdy strachy zaczną znikać, można zapalać niewielką lampę w innym pomieszczeniu, by nocą w domu nie panowały egipskie ciemności. Czasem wystarcza odrobina uspokajającej rutyny przed snem – kąpiel, spokojna, wyciszająca bajka, przytulenie. Niektóre dzieci domagają się rytuałów takich jak zaciągnięcie zasłonek albo sprawdzenie, czy pod komodą nic się nie czai. Choć może wydawać ci się to nieco dziwaczne, nie protestuj – to bardzo uspokoi malucha.
Strachy nie zawsze biorą się znikąd. Jeżeli dotąd spokojnie śpiący malec nagle dziecko krzyczy w nocy, zaczyna panicznie bać się ciemności i protestować, zastanów się, czy w jego życiu nie zaszły ostatnio duże zmiany. Być może przeżywa w ten sposób pójście do zerówki, przeprowadzkę lub pojawienie się rodzeństwa. Warto również bardzo uważnie kontrolować to, co kilkulatek ogląda w telewizji i gdy siedzi przy komputerze.

Jak oswoić nocne strachy dziecka?

Największym wrogiem przerażonego malucha jest jego własna wyobraźnia, która podsuwa mu straszne obrazy. Spróbujcie z nią wygrać.

• Wymyślcie wieczorny rytuał „na odstraszanie potworów”: nasmaruj dziecku buzię odrobiną kremu dla dzieci i wyjaśnij, że potwory nie znoszą jego zapachu, zaparz „magiczną herbatkę” do picia przed snem, zajrzyj do szafy i głośno „wygoń” stamtąd potwora.
• Namów dziecko, by wyobraziło sobie superbohatera, który obroni je przed wyobrażonymi pająkami spod łóżka. A może wystarczy spanie z ukochaną przytulanką.
• Zostaw zapaloną lampkę. Gdy malec dorośnie do spania w ciemności, sam poprosi cię o jej zgaszenie.
• Oglądaj telewizję razem z dzieckiem. Nawet w dobranockach mogą się czasem pojawić takie sceny, które je poruszą.

Sprawdź, ile snu potrzebuje dziecko.

Maria Kowalska; psycholog kliniczny i rozwojowy, prowadzi prywatną praktykę w Warszawie