Tak wygląda odra: zobacz zdjęcia (+odpowiedzi na najczęstsze pytania)
Dowiedz się, jak rozpoznać odrę, kiedy (i kogo!) trzeba szczepić i czym grozi zachorowanie. Czy przebyta odra chroni na całe życie? Sprawdź, co warto wiedzieć o tej chorobie wirusowej.
Odra to choroba wirusowa, możesz zarazić się nią przez kontakt z zarażoną osobą. Wirus odry rozprzestrzenia się drogą kropelkową, dlatego tak łatwo jest o zakażenie. Szybko się rozprzestrzenia i w krótkim czasie może powodować epidemię. Odra jest szczególnie niebezpieczna dla małych dzieci, u których często powoduje groźne powikłania, które mogą skończyć się ślepotą, głuchotą, a nawet śmiercią. Wyjaśniamy, jak wygląda wysypka odry, czy po szczepieniu można zachorować na odrę oraz jak uniknąć tej choroby.
Jak wygląda odra?
Wysypka u dziecka w przebiegu odry mocno swędzi i ma postać żywo czerwonych wypukłych grudek, które z czasem zlewają się w plamy. Po około 2 tygodniach od zakażenia odrą w jamie ustnej chorego pojawiają się białe plamki otoczone czerwoną obwódką - są to plamki Koplika. Za uszami wychodzi czerwona grudkowa wysypka, przechodząca na resztę głowy, a następnie na resztę ciała, aż do nóg.
źródło: Centers for Disease Control and Prevention
W końcu grudkowata wysypka może objąć prawie całą skórę, która jest silnie czerwona z niewielkimi białymi plamami nieobjętymi wysypką:
źródło: Centers for Disease Control and Prevention
Razem z wysypką pojawia się wysoka gorączka, dochodząca nawet do 40 st. C. Po kilku dniach wysypka zaczyna się łuszczyć i schodzi takiej samej kolejności, w jakiej się pojawiła. W ciężkich przypadkach odry u dziecka występuje wysypka krwotoczna i drgawki.
Czy odra jest śmiertelna?
Narzędzia dla rodziców mamotoja.pl
Encyklopedia Zdrowia Dziecka Czytaj więcejKiedyś na odrę umierały miliony ludzi! Jest wysoko zakaźną chorobą wirusową, której powikłania mogą prowadzić do śmierci lub poważnego uszczerbku na zdrowiu. Z danych WHO wynika, że w 2016 roku na świecie z powodu odry i jej powikłań zmarło prawie 89 tys. osób, z czego większość stanowiły dzieci poniżej 5 roku życia. Przed wprowadzeniem szczepionki na odrę umierało ok. 2,6 miliona osób rocznie. Większość przypadków śmiertelnych ma związek z powikłaniami po odrze - szczególnie częstymi u dzieci przed ukończeniem 5 roku życia oraz u dorosłych po 30 roku życia.
Najgroźniejsze powikłania po odrze:
- ślepota w wyniku uszkodzenia rogówki
- podostre stwardniające zapalenie mózgu - SSPE (może pojawić się wiele lat po przebytej odrze)
- zapalenie płuc
- ostra biegunka (prowadzi do odwodnienia i wymaga hospitalizacji)
- głuchota (wskutek zapalenia ucha)
Czy zaszczepione dziecko może zarazić się odrą?
Szczepienie przeciw odrze jest bardzo skuteczne, dlatego procent dzieci, które nie nabyły odporności po szczepionce MMR, jest znikomy. Po podaniu pierwszej dawki szczepionki przeciw odrze (MMR) odporność uzyskuje ok. 95-98% osób zaszczepionych. Pozostaje więc naprawdę niewielkie ryzyko, że dziecko zachoruje na odrę po pierwszej dawce, a druga dawka MMR zapewnia wieloletnią odporność blisko 100% osób zaszczepionych. Badania wykazały, że dwie dawki MMR dają odporność na poziomie naturalnej, uzyskanej po przechorowaniu odry.
Czy przebyta odra uodparnia na całe życie?
Po przechorowanej odrze w organizmie pozostają przeciwciała przeciwko temu wirusowi, więc z dużym prawdopodobieństwem można założyć, że przebyta odra daje odporność na całe życie. Za ludzi uodpornionych na odrę uważa się więc osoby, które ją przechorowały lub zostały zaszczepione dwiema dawkami szczepionki MMR.
Kiedy szczepimy na odrę?
Szczepionka przeciw odrze w Polsce podawana jest w formie szczepionki skojarzonej (szczepionka MMR - odra, świnka, różyczka) obowiązkowo u dzieci w:
- 13-15 miesiącu życia
- 10 roku życia - dawka uzupełniająca.
Czy dorośli powinni się szczepić na odrę?
Dorośli urodzeni przed 1975 rokiem nie byli obowiązkowo szczepieni przeciwko odrze, a drugą dawkę szczepień wprowadzono dopiero w 1991 roku, dlatego szczepienia przeciwko tej chorobie są rekomendowane dorosłym, którzy:
- nie byli szczepieni przeciw odrze w dzieciństwie,
- otrzymali tylko jedną dawkę szczepionki,
- młodym kobietom, zwłaszcza pracującym w środowiskach dziecięcych (przedszkola, szkoły, szpitale, przychodnie).