Neurologopeda – kim jest, co robi, czy to lekarz?
Neurologopeda pomaga dzieciom i dorosłym, którzy mają problemy z mową lub wymową. Zajmuje się profilaktyką, diagnozowaniem i korygowaniem wad wymowy, ale nie tylko. Jego kompetencje różnią się od zwykłego logopedy.
Neurologopeda jest specjalistą w dziedzinie medycyny, która nazywa się neurologopedią. To nauka badająca kłopoty z mową wynikające z uszkodzeń mózgu – zaburzenia mowy i wady wymowy u dzieci i dorosłych.
Neurologopeda posiada obszerną wiedzę na temat budowy mózgu i aparatu mowy, zna mechanizmy, jakie przyczyniają się do powstawania zaburzeń rozwoju mowy i wad wymowy.
Neurologopeda a logopeda – różnice
Neurologopeda to logopeda. Logopeda zajmuje się przyczynami, diagnostyką, profilaktyką i terapią zaburzeń mowy. Doskonali mowę dorosłych i dzieci lub też pomaga przywrócić ją lub nauczyć jej w przypadku braku lub utraty mowy. Pomaga też osobom zdrowym, na przykład aktorom czy lektorom, którzy chcą mieć nienaganną, wyraźną wymowę.
Neurologopeda zajmuje się wyłącznie dziećmi i dorosłymi, których kłopoty z mową mają podłoże neurologiczne – np. osobom z mózgowy porażeniem dziecięcym, po udarach czy urazowych uszkodzeniach mózgu. Neurologopeda jest zatem specjalistą tylko jednej dziedziny logopedii.
Czy neurologopeda jest lekarzem? Nie. Neurologopedą może zostać ktoś, kto najpierw zdobył wykształcenie logopedyczne – ukończył podyplomowe studia logopedyczne lub jednolite studia magisterskie ze specjalnością logopedyczną. Aby zostać neurologopedą czy logopedą, nie trzeba kończyć studiów medycznych.
Czym zajmuje się neurologopeda?
Neurologopeda zajmuje się badaniem nieprawidłowości w funkcjonowaniu aparatu mowy, które wynikają z uszkodzeń centralnego układu nerwowego. Aby postawić diagnozę, neurologopeda może konsultować się z lekarzem neurologiem i potrzebować wyników badań mózgu. Po zdiagnozowaniu przyczyn problemu, neurologopeda zaleca ćwiczenia logopedyczne i opracowuje plan, którego celem jest kształtowanie i poprawa funkcji mowy.
Diagnozując, neurologopeda bada aparat mowy, także mięśnie twarzy odpowiadające za artykulację. Sprawdza technikę gryzienia, życia, ssania u niemowląt, a także czynności połykania i oddychania. U starszych dzieci ocenia stopień rozwoju kompetencji społecznych i językowych.
Kim zajmuje się neurologopeda:
- dziećmi z opóźnionym rozwojem mowy
- osobami z wadami wymowy
- dziećmi, które odmawiają przyjmowania pokarmów o niektórych konsystencjach
- dziećmi, u których stwierdzono wystąpienie czynników ryzyka zaburzeń mowy w trakcie ciąży lub porodu
- ludźmi z dysleksją rozwojową (dysleksja, dysortografia, dyskalkulia, dysgrafia)
- ludźmi z zaburzeniami kontroli nad górną częścią układu pokarmowego (zaburzenia połykania, gryzienia, żucia pokarmów, ślinienie się, stałe oddychanie przez usta)
- osobami, które nie reagują na swoje imię lub wypowiedzi interlokutora
- ludźmi z dysartrią (zaburzeniami pracy mięśni żuchwy, języka, twarzy, gardła)
- dziećmi i dorosłymi z niepłynnością mówienia (jąkanie się, powtarzanie sylab).
Neurologopeda dla noworodka: pomoc neurologopedy może być wskazana u dziecka w pierwszym miesiącu życia, które nie ma prawidłowego odruchu ssania – nie ma go w ogóle (szczególnie narażone są na to dzieci urodzone przedwcześnie) lub odruch jest zaburzony. Podczas karmienia piersią lub butelką maluch pręży się, łyka dużo powietrza, jedzenie sprawia mu wyraźną trudność.
Jak przygotować się do wizyty z dzieckiem u neurologopedy?
Na wizytę warto zabrać dokumentację medyczną dziecka (np. wyniki badań słuchu, książeczkę zdrowia) w tym z czasów ciąży i porodu. Jeśli dziecko nosi aparat słuchowy lub okulary, trzeba je mieć ze sobą. Bardzo pomocna może być też lista wszystkich objawów zaburzeń mowy. Podczas wizyty łatwo o czymś zapomnieć, a każda informacja może pomóc w postawieniu trafnej diagnozy.
W wizycie z dzieckiem u neurologopedy może także pomóc ulubiona zabawka dziecka. W przypadku niemowląt, dobrze jest na konsultację zabrać smoczek i butelkę, jeśli dziecko jest nią karmione, a także przedmioty, które dziecko często wkłada do buzi.
Zobacz także:
- Ćwiczenia logopedyczne dla 2-latka
- Zabawy i wierszyki logopedyczne
- Łamańce językowe – ćwiczenia logopedyczne