Język geograficzny – o czym świadczy, jak wygląda (zdjęcia)
Język geograficzny to inna nazwa przypadłości zwanej też rumieniem wędrującym języka. Dolegliwość objawia się tym, że na języku pojawiają się różnokształtne plamy z obwódką, które przypominają kontynenty na mapie – stąd nazwa. Język geograficzny może być wrodzony, ale czasem świadczy o chorobie, alergii lub jest objawem psychosomatycznym.
- Ewa Janczak-Cwil
Język geograficzny (łac. lingua geographica), zwany też łagodnym wędrującym zapaleniem języka, to język o specyficznym wyglądzie – ze wzorami przypominającymi mapę świata. I choć definicja języka geograficznego jest prosta, to trudno określić przyczynę powstawania zmian. Czasami język geograficzny jest wynikiem odziedziczonych genów i nie ma podłoża chorobowego.
Spis treści:
- Czym jest język geograficzny
- Objawy języka geograficznego
- Język geograficzny u dziecka (zdjęcie)
- O czym świadczy język geograficzny?
- Język geograficzny – leczenie
- Język geograficzny a język mosznowy (zdjęcie)
Czym jest język geograficzny u dzieci i dorosłych
Język geograficzny to określenie łagodnego stanu zapalnego, który wpływa na funkcjonowanie brodawek nitkowatych języka. W miejscach, gdzie pojawiają się ciemniejsze plamy, jest mniej brodawek (ale mogą być powiększone), a zmiana otoczona jest czerwonawą lub jasną obwódką. Zmiana jest gładka, złuszczona i może zmieniać rozmiar oraz się przemieszczać (stąd nazwa rumień wędrujący języka). Rumień może nie dawać żadnych dolegliwości.
Język geograficzny może świadczyć o innych schorzeniach albo być jedynym objawem stanu zapalnego błony śluzowej jamy ustnej. Częściej pojawia się u kobiet i ludzi młodych oraz dzieci. Dotyka tylko 1-3 proc. populacji.
Objawy języka geograficznego
Objawem języka geograficznego są charakterystyczne zmiany na powierzchni języka. Przybierają postać czerwonych plam, które obwiedzione są jaśniejszą linią. W obrębie plam język może wydawać się gładszy niż na reszcie powierzchni. Zmiany mogą przyjmować różne kształty i obejmować niewielką lub przeważającą część języka.
U niektórych osób może występować również:
- pieczenie języka
- nadwrażliwość na kwaśne potrawy.
Czasami zmiany podobne jak na języku pojawiają się również na wewnętrznej stronie policzków.
Język geograficzny u dziecka: zdjęcie
Jeśli dziecko nie urodziło się z językiem geograficznym, a zmiany wystąpiły dość nagle i są bolesne albo reagują na kwaśne pokarmy, trzeba wykluczyć grzybicze zakażenie śluzówki. Dzieci często biorą do buzi różne przedmioty, co może spowodować zakażenie. Podobnych zmian na języku można też szukać na wewnętrznej stronie policzków, co dodatkowo mogłoby sugerować zapalenie błon śluzowych.
Rumień wędrujący języka może wyglądać tak, jak na zdjęciu poniżej. To język geograficzny, na którym widoczne są dwie ciemne łaty z mniejszą liczbą brodawek. Pozostała część języka jest wyraźnie jaśniejsza. Wokół plam miejscami występuje jaśniejsza obwódka.
Język geograficzny, fot. Adobe Stock
O czym świadczy język geograficzny?
Specjaliści twierdzą, że u części osób zmiany na języku w postaci plam rumieniowych są uwarunkowane genetycznie. Zaobserwowano też, że język geograficzny częściej pojawia się u osób, które chorują na niektóre schorzenia.
Język geograficzny – przyczyny chorobowe:
- cukrzyca typu 1,
- łuszczyca,
- bielactwo,
- alergia,
- grzybica,
- niedobór witamin, głównie z grupy B.
Czynnikami ryzyka wystąpienia rumienia wędrującego języka są ciąża i stres – język geograficzny może być zmianą na tle psychosomatycznym.
Język geograficzny – leczenie
Postawienie diagnozy polega na ustaleniu, czy jest jakaś uchwytna i możliwa do leczenia przyczyna rumienia wędrującego języka. Jeśli tak (np. alergia, niedobór witamin, grzybica), leczenie polega na wyeliminowaniu czynnika, który sprzyja powstawaniu języka geograficznego. Np.:
- w przypadku alergii pokarmowej eliminuje się z diety pokarmy uczulające,
- w przypadku awitaminozy – uzupełnia się braki witamin,
- a w przypadku grzybicy zwalcza się zakażenie.
Jeśli lekarz uzna, że zmiany na języku mogą mieć podłoże psychosomatyczne lub są wynikiem stresu, może zalecić psychoterapię i naukę technik radzenia sobie z nadmiernym napięciem psychicznym. W przypadku genetycznie uwarunkowanego języka geograficznego nie stosuje się żadnej terapii, a zmiany na języku występują przez całe życie.
Do lekarza trzeba się udać wtedy, gdy język geograficzny pojawi się nagle, zmiany są dokuczliwe i się nasilają. Wtedy jest to sugestia, że rumień wędrujący języka ma przyczynę, z którą można walczyć.
Niezależnie od przyczyn, jakie leżą u podłoża języka geograficznego, osobom, u których występuje, zaleca się:
- rezygnację z kwaśnych i pikantnych pokarmów (cebuli, czosnku, agrestu, porzeczek itp.),
- szczególną dbałość o prawidłową higienę jamy ustnej,
- rezygnację z alkoholu i papierosów w przypadku osób dorosłych.
Język geograficzny a język mosznowy
Język mosznowy (mosznowaty, bruzdowaty, skrotalny) to pojęcie określające bardzo charakterystyczne zmiany w fakturze języka – są to bruzdy, „pęknięcia” jego powierzchni. Na poniższym zdjęciu widać, jak wygląda język mosznowy:
Język mosznowy. fot. Adobe Stock
Język mosznowy może być zmianą rozwojową i traktowany jest jak jeden z prawidłowych wariantów budowy języka. Przypadłości nie leczy się, a jedynie zaleca szczotkowanie języka, aby oczyścić bruzdy z resztek pokarmu i zapobiegać stanom zapalnym jamy ustnej.
Zaobserwowano, że język mosznowy częściej pojawia się u osób z zespołem Downa. Czasami u niektórych osób obie zmiany – język geograficzny i język mosznowy – mogą występować jednocześnie.
Źródło: mayoclinic.org, The American Academy of Oral Medicicne – aaom.com, Medscape
Sprawdź także: