CRP u dziecka – normy, co oznacza podwyższone CRP u dziecka i niemowlęcia
CRP to badanie laboratoryjne, które wykonuje się z krwi. Podwyższone CRP u dziecka może oznaczać infekcję wirusową, bakteryjną lub sygnalizować choroby przewodu pokarmowego. Wynik CRP jest tylko informacją pomocniczą w diagnozie. Przy podejmowaniu decyzji o leczeniu lekarz zawsze bierze pod uwagę stan dziecka i ewentualne objawy.
- Ewa Janczak-Cwil
CRP (białko C-reaktywne, białko ostrej fazy) to białko produkowane przez wątrobę, którego stężenie we krwi rośnie w odpowiedzi na stan zapalny w organizmie. Lekarz zleca zbadanie CRP u dziecka, jeśli podejrzewa infekcję lub chce ocenić jej typ i nasilenie. Badanie CRP jest wykonywane z krwi i refundowane przez NFZ. Można wykonać je też odpłatnie.
W badaniu CRP u dzieci obowiązują inne normy niż u dorosłych. Na wynik wpływ mają również choroby towarzyszące. Z tego względu ostateczną interpretację wyniku należy pozostawić lekarzowi.
Spis treści:
- Badanie CRP u dziecka – kiedy zrobić, ile kosztuje?
- CRP u dzieci – normy
- Co oznacza podwyższone CRP u dziecka
- Jak wysokie CRP u dziecka powinno niepokoić?
Badanie CRP u dziecka – kiedy zrobić, ile kosztuje?
Lekarz może zlecić wykonanie u dziecka badania CRP:
- gdy podejrzewa infekcję (bakteryjną, pasożytniczą, wirusową, grzybiczą),
- chce ocenić ciężkość stanu zapalnego,
- chce podjąć decyzję, czy i jakie włączyć leczenie, np. antybiotykiem.
Jeśli lekarz przepisuje badanie krwi u dziecka na CRP w celu zdiagnozowania rodzaju infekcji, zostaje ono wykonane na NFZ i jest bezpłatne. Jeśli jednak chcemy wykonać badanie dobrowolnie w prywatnym laboratorium – kosztuje ono od kilkunastu do kilkudziesięciu złotych, w zależności od miasta i laboratorium.
Do oznaczenia stężenia CRP wystarcza pobranie niewielkiej ilości krwi, nie trzeba być na czczo. Nie ma też żadnych przeciwwskazań do wykonania tego badania. Na wynik czeka się zaledwie kilka minut.
Normy CRP u dzieci
W przypadku interpretacji wyników u maluszków nie istnieje wskaźnik dolnej granicy normy, dlatego też niskie CRP u dziecka świadczy o braku infekcji.
Prawidłowy wynik CRP jest zależny od wieku dziecka:
- u niemowląt do 4. tygodnia życia – 0-10 mg/L
Noworodki urodzone siłami natury mogą mieć nieco wyższe CRP niż dzieci, które przyszły na świat w wyniku cesarki:
- u małego dziecka – poniżej 5 mg/L,
- u starszych dzieci – poniżej 10 mg/l.
CRP to wskaźnik dynamiczny, którego poziom może zmieniać się w ciągu doby. Dzięki temu możliwe jest monitorowanie stanu infekcji – czy się nasila, czy ogranicza.
Co oznacza podwyższone CRP u dziecka?
Wysokie CRP u dziecka pokazuje, że w organizmie istnieje stan zapalny, dlatego często towarzyszy mu np. gorączka. Poziom CRP określa rodzaj infekcji:
- infekcja wirusowa – CRP 20-40 mg/L
CRP 20, CRP 30, CRP 40 – wskazuje na infekcję wirusową. Takie wyniki badań często pojawiają się, gdy dziecko jest przeziębione, ma grypę lub infekcję górnych dróg oddechowych. W przypadku infekcji wirusowych nie podaje się antybiotyków, gdyż są nieskuteczne w zwalczaniu wirusów. CRP na poziomie 40 występuje też w przypadku mononukleozy.
- infekcja bakteryjna – CRP 40-200 mg/L
CRP u dziecka 40-100 – duże prawdopodobieństwo infekcji bakteryjnej (np. angina ropna, zakażenie dróg moczowych, zakażenie układu pokarmowego), która wymaga leczenia antybiotykiem. Infekcję potwierdza się wtedy, gdy dziecko ma objawy zakażenia bakteryjnego. Jeśli objawów nie ma, a CRP wynosi 40-100, najprawdopodobniej w organizmie dziecka toczy się stan zapalny.
- ciężkie zakażenie organizmu, zatrucie toksynami, wirusowe zapalenie wątroby – CRP 100-300 mg/L
CRP powyżej 100 – stan wymaga pilnej konsultacji z lekarzem, gdyż wynik taki może oznaczać groźne zakażenie bakteryjne, nasilony stan zapalny, zatrucie toksynami lub uszkodzenie wątroby. Przy zapaleniu płuc CRP u dziecka może przekroczyć 1000.
Wysokie CRP u dziecka może występować:
- po infekcji,
- w chorobach przewodu pokarmowego,
- w chorobach autoimmunologicznych (np. toczeń rumieniowy, stwardnienie rozsiane),
- w niektórych nowotworach np. białaczce,
- w zapaleniu trzustki,
- przy odrzuceniu przeszczepów,
- w przypadku zaburzeń w obrębie układu naczyniowego (choroby sercowo-naczyniowej).
Wskaźnik CRP może też rosnąć po zaszczepieniu dziecka. Szczepionki stymulują układ odpornościowy, dlatego może się po nich pojawić odpowiedź zapalna objawiająca się podwyższeniem stężenia CRP u dziecka lub liczby leukocytów.
Podwyższone CRP u noworodka
Jeśli niemowlę ma wysokie CRP, może być to spowodowane przedwczesnym porodem, przedwczesnym pęknięciem błon płodowych, zwiększonym tętnem, przedłużającą się hospitalizacją lub niską oceną w skali Apgar. Wynik powyżej normy może także sygnalizować uraz, stan zapalny lub infekcję, którą maluchowi przekazała matka lub personel szpitalny podczas porodu.
Jak wysokie CRP u dziecka powinno niepokoić?
Najczęściej przekroczona norma CRP u dziecka oznacza infekcję lub stan zapalny. Ważne jest, o ile norma została przekroczona, bo to pozwala określić, z jakim rodzajem infekcji dziecko walczy. Jeśli CRP wynosi powyżej 40 mg/L, konieczna jest konsultacja medyczna.
Wysokie CRP u dziecka: kiedy do szpitala?
Jeśli wynik badania wskazuje wysoki poziom CRP (powyżej 40 mg/L), a zauważysz u dziecka:
- wysoką gorączkę, w szczególności, jeśli nie możesz jej obniżyć preparatami dostępnymi bez recepty,
- trudności z oddychaniem,
- ostrą i gwałtowną biegunkę,
- wymioty,
- stany lękowe i skłonności depresyjne,
- nadmierną potliwość,
- silny ból brzucha,
- jasne stolce,
- nienaturalnie ciemny kolor oczu,
- brak apetytu i utratę masy ciała
koniecznie udaj się do pobliskiego szpitala w celu uzyskania pomocy medycznej.
Zobacz też:
- Białe dziąsła u niemowlaka – o czym świadczą, jak leczyć?
- WZW A – kiedy warto szczepić dziecko?
- WZW B – jak ochronić dziecko?