Dieta podczas choroby

Coż, jesienią dzieci chorują częściej. Odpowiedni jadłospis może pomóc malcowi wyzdrowieć i nabrać sił po chorobie.

Wirusy atakują
Podczas infekcji maluch zwykle traci apetyt. To naturalne. Warto wziąć ten fakt pod uwagę, przygotowując posiłki. Dieta malca uzależniona jest od jego formy i fazy choroby.
• Kiedy gorączkuje – obfite pojenie. Dziecko może odmawiać i jedzenia, i picia (zwłaszcza gdy ma powiększone migdały). Do jedzenia nie zmuszaj. Dopilnuj tylko, by malec dużo pił – musi uzupełnić płyny utracone z powodu gorączki. Podawaj niegazowaną wodę mineralną (dla niemowląt lepiej ją przegotować i wystudzić przed podaniem). Małe dziecko trzeba poić regularnie, ale po trochu. Kilkulatkowi postaw przy łóżku kubek z piciem, by sam mógł po niego sięgać. Kontroluj jednak, ile wypił.
Ważne! Napoje powinny mieć temperaturę pokojową.
• Gdy boli gardło – dania półpłynne i chłodne. Ciepłe jedzenie, podobnie jak kwaśne, nasila ból. Zamiast gorącej zupy podaj chłodnik, schłodzony koktajl mleczny czy lody – zimno łagodzi ból. Posiłki muszą być łatwe do przełknięcia – kanapka bez skórki, sałatka z tartych buraczków zamiast kiszonej kapusty. Idealny jest zimny kisiel, galaretka, budyń.
Ważne! Podawanie zimnych napojów uzgodnij z lekarzem.
• Jeśli wymiotuje i ma biegunkę – często małe porcje napojów. Regularnie pój malca niewielkimi ilościami przegotowanej wody. Nie podawaj mu leków powstrzymujących biegunkę czy wymioty. Jeśli obawiasz się, że dziecko może się odwodnić, zawieź je do lekarza (szczególnie niemowlę!). Być może musi dostać kroplówkę. Gdy wymioty ustaną, ale biegunka się utrzymuje, spróbuj podać półpłynny kleik ryżowy, chrupki kukurydziane, sucharek lub bułeczkę z odrobiną masła, a na obiad zupę, np. przetartą marchwiankę z masłem, a później także kawałek gotowanego mięsa. Kiedy biegunka ustanie, zacznij podawać jogurt naturalny lub probiotyczny, by odbudować florę bakteryjną w jelitach.
Ważne! Nie podawaj choremu dziecku surowych owoców i warzyw, soków.

Bakterie w natarciu
Gdy malec przyjmuje antybiotyk, dieta pomoże uniknąć działań niepożądanych.
• Podawaj preparaty probiotyczne. Pomogą w odbudowie zniszczonej przez antybiotyk flory bakteryjnej jelit. Nawet jeśli malec jada już produkty, które je zawierają (m.in. jogurt), podawaj preparaty z apteki, np. ProBacti, Lactoral, Lakcid.
Ważne! Świetnym źródłem dobroczynnych bakterii jest też kapusta i ogórki kiszone.
• Unikaj mleka i jego przetworów. Mają dużo wapnia, więc działają alkalizująco – sprawiają, że pH przewodu pokarmowego jest zasadowe. To utrudnia wchłanianie antybiotyku i kuracja może być nieskuteczna.
Nie podawaj dziecku nabiału (kakao, twarożku, jogurtu, zupy mlecznej) bezpośrednio przed i do dwóch godzin po zażyciu antybiotyku.
Ważne! Do popijania leku nie podawaj mleka, lecz wodę!
• Zastosuj lekką dietę. Wspomaga układ odpornościowy. Chroni też przewód pokarmowy przed podrażnieniem lekarstwami.
Ważne! Podawaj nietłuste, gotowane potrawy.

Dieta po chorobie
Gdy miną objawy infekcji, organizm dziecka jest osłabiony. Dieta musi być lekkostrawna.
• Podawaj produkty zawierające dużo węglowodanów. A więc kasze, makaron, pieczywo, mięso. To wzmocni organizm dziecka.
Ważne! Mięso czerwone jest ciężej strawne niż drobiowe. Podaj gotowanego lub duszonego kurczaka albo indyka.
• Zwiększ ilość warzyw. Są niezastąpionym źródłem błonnika. Wspomaga on regulację przemiany materii, wchłania toksyny, cholesterol i inne szkodliwe związki, które zostają szybko wydalone z organizmu. Pamiętaj o kwaszonej kapuście i ogórkach kiszonych!
Ważne! Napoje mleczne poddane naturalnej fermentacji (jogurt, kefir, maślanka) zawierają bakterie pożyteczne dla układu odpornościowego.
• Pamiętaj o witaminie C. Podawaj owoce bogate w witaminę C i rutynę. Malec może pić soki ze świeżo wyciskanych owoców, np. z pomarańczy, lub niedosładzane nieklarowane soczki dla niemowląt.
Ważne! Dużo witaminy C jest w aronii, czarnej porzeczce.
• Podawaj dużo picia. Raczej wodę, herbatki owocowe. Nie przesadzaj z sokami (wystarczy 100–120 ml dla niemowlaka, szklanka dla trzylatka dziennie).
Ważne! Ogranicz do minimum słodkie napoje.

Czym popijać syropki i tabletki
Najlepiej wodą – niezależnie od rodzaju leku. Inne napoje mogą osłabić lub wzmocnić jego działanie. Antybiotyków nie wolno popijać mlekiem, kefirem czy maślanką, bo tracą swoją bakteriobójczą moc. Leki zawierające ibuprofen podawaj po jedzeniu, nie na pusty żołądek. Mogą działać drażniąco na jego śluzówkę.

Kiedy podawać lekarstwa
Zalecenie „przed jedzeniem” oznacza, że lek zadziała optymalnie, jeśli zażyje się go 30–60 minut przed posiłkiem. „Podczas posiłku” – preparat należy zażyć do 5 minut po rozpoczęciu jedzenia. „Po jedzeniu” – lek należy przyjąć 30–60 minut po posiłku.

Co zrobić, jeśli osłabiony chorobą maluch nie chce jeść
Absolutnie nie zmuszaj go, a staraj się zachęcać. W porach posiłków chore dziecko zgłodnieje i z pewnością zje, choć może nie całą porcję, którą podasz. Ważne, by zjadło mały, ale zdrowy posiłek.

Konsultacja: dr n. med. Paweł Grzesiowski, pediatra, kieruje Zakładem Profilaktyki Zakażeń w Narodowym Instytucie Leków.