Herbata dla dzieci: czarna, rooibos, a może czystek? Sprawdź, jaką herbatę dać dziecku
Herbata dla dzieci powinna przede wszystkim być zdrowa, a nie wszystkie herbatki, o których myślimy jako o odpowiednich dla dzieci, rzeczywiście takie są. Z dzieciństwa pamiętamy czarną herbatę z plasterkiem cytryny lub odrobiną mleka (bawarkę) – dziś odradza się podawanie jej dzieciom. Sprawdź, jaką herbatę kupować dziecku.
- Dominika Bielas
Zgodnie z wytycznymi Europejskiej Akademii Pediatrii z 2019 roku oraz opublikowanymi w lutym 2021 zaleceniami żywieniowymi opracowanymi przez Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci dzieciom do ukończenia 12. miesiąca życia należy podawać wyłącznie mleko (pokarm mamy lub mleko modyfikowane) i wodę. Z podawaniem herbaty należy więc się wstrzymać do ukończenia przez dziecko roku. Zastanawiasz się, jaką herbatę dawać dziecku? Dietetyczka Katarzyna Gurbacka podpowiada, jakie rodzaje herbat są najlepsze dla dzieci: czarna, czerwona, a może ziołowa lub owocowa?
Spis treści:
Jakie herbata dla dziecka?
Najlepszym napojem dla dzieci jest po prostu woda i to od niej należy zacząć urozmaicanie diety dziecka. Jeśli pierwszym napojem, oprócz mleka, będzie woda, dziecko nauczy się chętnie ją pić. Jeśli po ukończeniu 1. roku życia chciałabyś podawać swojemu dziecku także herbatę, zwłaszcza jesienią czy zimą, kiedy pogoda zachęca do zaszycia się w domu z kubkiem gorącego płynu, powinnaś wiedzieć, która będzie dla niego najzdrowsza.
Prawdziwa herbata zawiera teinę, która ma działanie pobudzające i psychostymulujące. W dodatku pogarsza wchłanianie żelaza. Dziecko, które pije sporo herbaty, może mieć anemię. Jednak w drugim roku życia od czasu do czasu możesz zaproponować maluszkowi, np. białą czy zieloną herbatę. Pod warunkiem, że będzie to słaby napar, najlepiej rozcieńczony. Ważny jest też rodzaj herbaty i sposób zaparzenia – od tego również zależy zawartość teiny. Herbata dla dziecka nie musi być tylko płynem gaszącym pragnienie, może mieć też korzystny wpływ na jego zdrowie. Zdaniem Katarzyny Gurbackiej, dietetyczki i ekspertki od zdrowego żywienia najlepsze herbaty dla dzieci to: rooibos, herbata owocowa, czystek, herbata z kopru włoskiego, herbata miętowa, melisa, napar z lipy czy rumianek.
W pierwszym roku życia dziecko powinno pić tylko mleko i wodę. W przypadku starszych dzieci wybierz herbaty owocowe (niegranulowane!), ziołowe lub owocowo-ziołowe. Jeśli chcesz podawać herbatę ziołową (np. rumianek czy miętę) niemowlęciu po 6. miesiącu życia, koniecznie skonsultuj się wcześniej z lekarzem!
Można ją podawać dziecku tylko od czasu do czasu. Zawiera najwięcej teiny. Najlepiej w dużym naczyniu zaparzyć herbatę liściastą (nie z torebki) i odczekać co najmniej trzy minuty. Po dłuższym czasie parzenia z herbaty wytrącają się garbniki, które neutralizują działanie teiny. Uwaga: nie podawaj malcowi herbaty pu-erh (ma gorzki smak) ani earl grey (jest aromatyzowana).
Pochodzi z tej samej rośliny co herbata czarna, jednak jej liście nie zostały poddane procesowi fermentacji. Dzięki temu zawiera mniej teiny, za to więcej substancji przeciwutleniających, czyli likwidujących szkodliwe wolne rodniki. Zieloną herbatę również lepiej jest długo parzyć (powyżej 3 minut): będzie w niej więcej przeciwutleniaczy. A najlepiej jest podawać dziecku napój dopiero z drugiego lub trzeciego parzenia (wtedy herbata zawiera jeszcze więcej dobrych dla zdrowia składników).
Pochodzi z tej samej rośliny co herbaty zielona i czarna, jednak nie są to liście, a pączki pokryte białym nalotem (stąd nazwa „biała herbata”). Nie jest ona poddawana fermentacji. Zawartość przeciwutleniaczy jest jeszcze większa niż w zielonej herbacie, zaś teiny – mniejsza. Ma również bardzo delikatny smak, dlatego warto ją podawać dzieciom. Podobnie jak w przypadku herbaty zielonej, najlepiej ją parzyć powyżej trzech minut lub podawać maluszkowi drugi, a nawet trzeci napar.
Uwaga! Herbata czarna, herbata zielona i herbata biała zawierają teinę, która podobnie jak zawarta w kawie kofeina działa silnie pobudzająco. Według niektórych zaleceń z podawaniem dzieciom czarnej, zielonej i białej herbaty należy się wstrzymać, dopóki dziecko nie skończy 12 lat!
Często polecana jako pierwsza herbatka. Jest bezkofeinowa, więc nie działa pobudzająco na dziecko. Rooibos ma właściwości przeciwzapalne i jest idealnym naturalnym lekarstwem na bóle brzucha i kolki niemowląt (jednak przed podaniem jej niemowlęciu skonsultuj się z pediatrą!). Ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Nie ma gorzkiego posmaku, smakuje trochę miodowo i jest często chętnie wypijana przez dzieci.
Bardzo uniwersalna i neutralna herbata. Czytaj skrupulatnie skład herbat owocowych, ponieważ wiele z nich jest dosładzanych albo zawiera sztuczne aromaty i barwniki.
Napar z czystka wzmacnia odporność. Czystek jest szczególnie przydatny dla małych alergików, ponieważ zmniejsza poziom histaminy, przez co łagodzi i hamuje objawy alergiczne.
Znana od pokoleń jaki pierwszy napój dla niemowlaka – dziś pediatrzy przestrzegają przed jej podawaniem dzieciom młodszym niż czterolatki. Herbata koperkowa jest pomocna przy bólach brzuszka, kolce jelitowej, reguluje trawienie, usuwa gazy i likwiduje wzdęcia. Koper włoski zawiera też olejki eteryczne o właściwościach wykrztuśnych.
Działa przeciwzapalnie i przeciwskurczowo. Mięta dobrze sprawdza się przy bólach brzucha, ponieważ pobudza do pracy przewód pokarmowy, ale także w czasie ząbkowania ze względu na właściwości uspokajające.
Po pierwszym podaniu dziecku mięty zwróć uwagę, czy nie pojawia się reakcja alergiczna: kaszel, zaczerwienie skóry, łzawienie i zaczerwienienie oczu. Dla pewności niektórzy specjaliści zalecają, by herbatkę miętową podawać dzieciom dopiero od 4. roku życia.
Działa uspokajająco, ułatwia zasypianie. Ma również właściwości rozkurczowe i wspomagające trawienie. Powinna być jednak podawana po uprzedniej konsultacji lekarskiej.
Wprowadź napar z lipy w okresie przeziębień, bo działa przeciwgorączkowo, napotnie i zmniejsza kaszel.
Rumianek wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, redukujące ból (np. przy ząbkowaniu), rozkurczowe oraz uspokajające. Zdarza się, że napar z rumianku uczula, dlatego przez 48 godzin od wypicia obserwuj dziecko pod kątem reakcji alergicznej. W tym czasie nie wprowadzaj też żadnych nowych produktów do diety dziecka – radzi dietetyczka.
Herbata dla dziecka – co powinnaś wiedzieć?
Herbata powinna rozgrzewać i gasić pragnienie. Nie dosładzaj herbaty dziecka cukrem! Jeśli od początku będziesz podawać dziecku herbatę bez cukru, nie będzie tęsknić za jego słodyczą. Wszystko jest kwestią przyzwyczajenia i nawyków żywieniowych, które wyrobimy w swoich dzieciach. Warto, żeby te od samego początku były zdrowe. Jeśli koniecznie chcesz jednak dodać czegoś słodkiego, wybierz domowy (ekologiczny) sok malinowy – dzięki temu dziecko dostanie zdrowotny bonus do swojej herbatki. Dobrym pomysłem jest podanie dziecku herbaty z cytryną (plasterkiem obranym ze skórki), który delikatnie zmieni smak napoju.
Nie każda herbata jest odpowiednia dla rocznego dziecka czy nawet dwulatka. Przed podaniem dziecku herbatki ziołowej porozmawiaj z pediatrą o ewentualnych skutkach ubocznych. Lekarz doradzi również, ile herbaty dziennie może wypijać dziecko.
Jak kupować herbatę?
Kupując herbatę dla dziecka, sprawdzaj producenta, datę ważności i skład. Herbata herbacie nierówna – możesz się zdziwić, jak mało malin ukrywa się w tzw. herbacie malinowej! Niemowlętom poniżej 6. miesiąca życia nie podajemy niczego oprócz mleka mamy, a herbatę wprowadzamy dopiero na etapie rozszerzania diety, po konsultacji z lekarzem.
Konsultacja: Katarzyna Gurbacka, dietetyk, specjalista zdrowego odżywiania, prowadzi stronę dotyczącą zdrowego odżywiania się i diety Gurbacka.pl
Zobacz też: