Szczepionki dla wcześniaków – inne czy takie same jak u donoszonych dzieci?
Wcześniaki, czyli dzieci urodzone przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży, są niemal we wszystkich przypadkach szczepione w takim samym terminie, jak dzieci z ciąż donoszonych. Różnice dotyczą jednak wcześniaków o masie ciała poniżej 2000 g oraz rodzajów podawanych szczepionek. Warto pamiętać, że każdego roku w Polsce rodzi się 26-30 tys. Wcześniaków, tak więc to całkiem spora grupa maluchów wymagających szczególnej opieki.
Szczepionki dla wcześniaków w znakomitej większości to te same preparaty, jakich używa się do szczepienia dzieci zdrowych, donoszonych. Wyjątkiem są szczepionki przeciw pneumokokom oraz wysoko skojarzona szczepionka 5w1. Tych bardziej nowoczesnych preparatów NFZ nie refunduje w przypadku dzieci donoszonych – na szczęście wcześniakom należą się one bezpłatnie.
Darmowe szczepionki dla wcześniaków
Refundowane szczepienia dla wcześniaków obejmują wszystkie szczepionki z obowiązkowego Programu Szczepień Ochronnych. Są jednak pewne różnice w podawaniu tych szczepionek u dzieci urodzonych przed terminem.
Dzieci urodzone przedwcześnie (przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży) otrzymują bezpłatnie:
- szczepionki z bezkomórkowym składnikiem krztuśca (szczepionka wysoko skojarzona 5w1 tj. DTaP-IPV-Hib (przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, Haemophilus influenzae typu B),
- szczepionki przeciw pneumokokom; do podania w możliwie szybkim terminie ze względu na ryzyko zakażenia pneumokokami. Przy szczepieniu rozpoczynanym w pierwszych miesiącach życia obowiązuje schemat 3+1, przy szczepieniu rozpoczynanym w 6. (lub później) miesiącu życia stosuje się schemat 2+1.
Ważne! W przypadku wcześniaków bardzo istotne jest terminowe podanie dawki przypominającej między 12 a 15 miesiącem życia, co ma szczególne znaczenie dla utrzymania ochrony przeciw zakażeniom pneumokokami.
Dzieci urodzone przed ukończeniem 27. tygodnia ciąży są szczepione preparatem PCV-13, pozostałe – preparatem PCV-10. W wielu innych krajach europejskich, a także w USA wszystkim wcześniakom, a więc także tym urodzonym między 27 a 37 tygodniem życia płodowego podawana jest szczepionka PCV-13, ze względu na zdecydowanie szerszą ochrone przed tym groźnym patogenem. - szczepionka przeciw WZW B (wirusowemu zapaleniu wątroby typu B) podawana jest dzieciom z masą ciała poniżej 2000 g w schemacie 4 dawek.
- szczepionka BCG (przeciw gruźlicy) podawana jest dzieciom, które osiągnęły masę ciała 2000 g.
- szczepionka przeciwko zakażeniom wirusem RSV, a właściwie ściślej mówiąc przeciwciało monoklonalne przeciwko temu wirusowi, zwyczajowo nazywane szczepionką, gdyż chroni przed tymi groźnymi dla najmłodszych dzieci zakażeniami. Od roku 2018 jest refundowane dla wcześniaków urodzonych do końca 32. tygodnia ciąży.
Dodatkowo wcześniakom zalecane są szczepienia przeciw rotawirusom (płatne).
Kalendarz szczepień wcześniaka
Choć może to dziwić, jeśli chodzi o terminy szczepień, wcześniaki traktuje się tak samo jak dzieci urodzone o czasie, czyli szczepi w takich samych terminach jak dzieci donoszone. Wynika to z troski o zdrowie najmłodszych i konieczność chronienia ich przed groźnymi chorobami.
Jeśli lekarze nie widzą przeciwwskazań, a wcześniak waży minimum 2000 g, różnicy w terminie podawania szczepionek nie ma żadnej. W przypadku, gdy przedwcześnie urodzone dziecko waży mniej niż 2000 g, szczepienie BCG, czyli przeciwko gruźlicy, przesuwa się do czasu, aż dziecko osiągnie minimalną wymaganą masę ciała.
Zobacz też:
- Jak rozwijają się wcześniaki?
- Tak wygląda opieka nad wcześniakiem
- Wcześniak i jego rodzice w szpitalu – zasady, zwyczaje
dr Aneta Górska-Kot
Pediatra, ordynatorka Oddziału Pediatrycznego im. prof. dr med. Jana Bogdanowicza