rozwój wcześniaka
Adobe Stock
Wcześniak

Rozwój wcześniaka - miesiąc po miesiącu

Rozwój wcześniaka różni się od rozwoju dziecka, które urodziło się w terminie. Choć wcześniak może zdobywać umiejętności z opóźnieniem, niedługo pewnie nadrobi zaległości. Odpowiednia opieka i rehabilitacja dają szansę na prawidłowy rozwój.

Rozwój wcześniaka przebiega inaczej, niż u noworodka, który urodził się w 40. tygodniu ciąży. Wcześniak to dziecko, które przyszło na świat przed 37. tygodniem ciąży. Jego sprawność umysłowa i fizyczna może być początkowo mniejsza niż u dzieci urodzonych o czasie, ale dzięki właściwej opiece lekarzy i rodziców ma szansę prawidłowo się rozwijać. Z badań Instytutu Matki i Dziecka wynika, że choć wcześniaki zaczynają chodzić i mówić później niż ich rówieśnicy, 3/4 z nich po 2-3 latach dogania inne dzieci.

Spis treści: 

  1. Wcześniactwo a rozwój dziecka
  2. Rozwój wcześniaka miesiąc po miesiącu
  3. Wcześniaki - rozwój psychoruchowy w pierwszych latach życia
  4. Rozwój wcześniaka - jak mogą pomoc rodzice?
  5. Rozwój wcześniaka - siatki centylowe
  6. Skoki rozwojowe u wcześniaków
  7. Waga wcześniaka
  8. Ile powinien przybierać na wadze wcześniak?

Wcześniactwo a rozwój dziecka

Wcześniaki rozwijają się bardzo indywidualnie, ich odruchy wczesnoniemowlęce i napięcie mięśni ewoluują nieco inaczej niż u dzieci urodzonych o czasie. Trzeba też wiedzieć, że normy rozwojowe są szerokie i maluch, który w 7. miesiącu wieku korygowanego nie siedzi, nie musi być chory – może mieścić się w dolnej granicy normy. ​Na rozwój dziecka mają wpływ dwa czynniki: stan układu nerwowego oraz otoczenie. Mózg wcześniaka jest jeszcze bardzo niedojrzały, dlatego jego tkanka jest wyjątkowo wrażliwa. Jeśli nastąpiło niedotlenienie albo krwawienie do ośrodkowego układu nerwowego (tzw. wylewy okołokomorowe), istnieje ryzyko, że noworodek nie będzie rozwijał się prawidłowo. Jednocześnie bardziej niedojrzały mózg jest też bardziej plastyczny, więc jego zdrowa tkanka potrafi przejąć czynności obszarów, które zostały uszkodzone. Oczywiście im mniejsze uszkodzenie, tym lepsze rokowania.

Dziecko, którego mózg został uszkodzony, może rozwijać się nieharmonijnie (tzn. pewne umiejętności osiąga na czas, inne zbyt późno) lub z opóźnieniem (stopnie rozwojowe pokonuje później niż rówieśnicy). Czasem dochodzi do:

Rozwój wcześniaka miesiąc po miesiącu

Jak wygląda rozwój wcześniaka miesiąc po miesiącu? Przede wszystkim powiększa się jego masa ciała, wielkość, a także obwód głowy i klatki piersiowej. Wymiary sprawdza się na siatce centylowej przeznaczonej specjalnie dla wcześniaków. Dzięki wynikom z niej można kontrolować rozwój wcześniaka w każdym miesiącu jego życia.
Im noworodek jest wcześniej urodzony, tym większa jest jego niedojrzałość i liczba powikłań spowodowana wcześniactwem. Maluszek urodzony zbyt wcześnie ma nie tylko problemy z wagą, ale również niedojrzałością anatomiczną, problemy zdrowotne i rozwojowe. Dziecko rodzi się z niedojrzałym jeszcze systemem nerwowym, co może wpływać na jego dalszy rozwój.

Śledząc rozwój wcześniaka, trzeba brać pod uwagę tzw. wiek korygowany. Oblicza się go, odejmując od wieku kalendarzowego dziecka czas, który dzielił jego narodziny od terminu porodu wyznaczonego przez lekarza. Tak więc jeżeli dziecko ma pół roku, a urodziło się 2 miesiące za wcześnie, to jego wiek korygowany wynosi cztery miesiące (tyle by miał, gdyby urodził się o czasie). I powinien teraz osiągać takie umiejętności, jakie ma dziecko 4-miesięczne.

Wcześniaki - rozwój psychoruchowy w pierwszych latach życia

Rozwój psychoruchowy wcześniaków przebiega inaczej, niż u dzieci urodzonych w terminie i konieczne jest jego monitorowanie i wspomaganie. Wcześniaki zalicza się do grupy wysokiego ryzyka, a co za tym idzie – są one narażone na występowanie zaburzeń w rozwoju psychomotorycznym w pierwszych miesiącach i latach swojego życia.

Dziecko, które urodziło się przedwcześnie, narażone jest na wczesne uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Jeśli wystąpiło niedotlenienie lub krwawienie do OUN – wcześniak jest wtedy w grupie ryzyka nieprawidłowego rozwoju psychoruchowego. Należy uważnie obserwować rozwój psychoruchowy dziecka, a gdy jest taka potrzeba – rehabilitować je. Do 2. roku życia, chcąc ocenić rozwój psychomotoryczny/ruchowy i poznawczy malucha, należy posługiwać się wiekiem skorygowanym dziecka.

Rozwój wcześniaka: pomoc rodziców

Większość wcześniaków dogania z czasem rówieśników, chociaż niekiedy trzeba pomóc dziecku pokonać pewne problemy. Dlatego tak ważna jest jego obserwacja.
Przyglądając się swemu dziecku, zwracaj uwagę, czy:

  • skupia wzrok na twarzach mamy i taty;
  • uśmiecha się do rodziców, wodzi wzrokiem za kolorowymi zabawkami;
  • reaguje na zaczepki podczas przewijania;
  • nie układa ciałka uporczywie w jedną stronę;
  • zaczyna chwytać zabawki i inne przedmioty;
  • wydaje dźwięki, zaczyna gaworzyć;
  • sprawnie ssie, nie krztusi się, przybiera na wadze;
  • jest aktywny, nie widać, by był ospały i apatyczny;
  • jego paluszki u rąk i nóg nie są cały czas mocno zaciśnięte, jeśli skończył trzy miesiące;
  • układa się symetrycznie, nie wygina w literę „c”.


Wszystkie obawy i wątpliwości powinnaś sygnalizować pediatrze. Pamiętaj jednak, że nie każde opóźnienie oznacza, iż coś jest nie w porządku.

Rozwój wcześniaka - siatki centylowe

Siatki centylowe to normy rozwojowe, które zostały opracowane z uwzględnieniem płci. Za pomocą wystandaryzowanych krzywych wzrastania monitoruje się masę i długość ciała oraz obwód głowy dziecka. Dla dzieci urodzonych przedwcześnie przeznaczone są specjalne siatki centylowe – używa się siatek Fenton lub WHO.

Skoki rozwojowe u wcześniaków

Skoki rozwojowe to okresy intensywnego rozwoju dziecka. Zdobywa ono wtedy nowe umiejętności. U wcześniaków takie skoki rozwojowe zazwyczaj pojawiają się później, niż u dzieci, które urodziły się o czasie. U maluchów urodzonych przedwcześnie tygodnie należy liczyć od planowanego terminu, a nie ich rzeczywistego przyjścia na świat.

Waga wcześniaka

Wcześniak, który urodzi się np. w 35 tygodniu ciąży i waży 2-2,5 kg nie odbiega znacznie od dzieci urodzonych w terminie. Wtedy masa ciała takiego maluszka zazwyczaj szybko się wyrównuje. Masa ciała noworodka urodzonego przed ukończeniem 34. tygodniem ciąży zazwyczaj wynosi poniżej 2 kg. Wcześniaki, które przyszły na świat między 29.-30. tygodniem – ważą ok. 1500-1600 g. Waga dzieci urodzonych między 23. a 24. tygodniem to ok. od 500 do 600 g.

Ile powinien przybierać na wadze wcześniak?

To, czy waga dziecka jest w danym momencie prawidłowa - ocenia lekarz pediatra, biorąc pod uwagę różne czynniki. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, czy twoje dziecko rozwija się w sposób prawidłowy – udaj się z nim do lekarza. Nie jest ważne, ile konkretnie waży dziecko, lecz czy prawidłowo przybiera na wadze – zgodnie z siatkami centylowymi, a także, czy nadrabia niedobory z wcześniactwa.

Zobacz także: 

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA