Czy wiesz, jak karmienie piersią wspiera zdrowie dziecka w przyszłości?

Mleko mamy jest pierwszym pokarmem, z jakim dziecko ma styczność i najlepszym, jaki będzie miało kiedykolwiek okazję otrzymać. W mleku mamy znajduje się wszystko, czego maluszek potrzebuje do prawidłowego wzrostu i rozwoju, czyli:

• woda,
• wysokiej jakości białko,
• węglowodany (głównie laktoza),
• tłuszcze (w tym niezbędny, nienasycony kwas tłuszczowy DHA),
• składniki mineralne oraz witaminy.

Ale to nie wszystko! Pokarm jest bogaty w składniki, które (choć brzmią bardzo tajemniczo) wspomagają dojrzewanie układu odpornościowego, pokarmowego i nerwowego dziecka. Karmienie piersią może chronić zdrowie dziecka nawet w przyszłości, kiedy będzie już dorosłym człowiekiem. To niesamowity dar, jaki możesz dać swojemu maluszkowi.

Magiczny skład mleka

Co sprawia, że kobiecy pokarm jest tak wyjątkowy? Jego unikalny skład! Olbrzymią rolę odgrywają tu:

• Węglowodany, z czego podstawowym węglowodanem w mleku jest laktoza, czyli cukier mleczny. Ta ważny składnik, który stanowi paliwo dla mózgu i układu nerwowego dziecka.

• Białko, które jest drugim po wodzie składnikiem ciała ludzkiego. To z niego powstają komórki i tkanki. Białko zawarte w twoim pokarmie jest bardzo dobrze przyswajalne i nie alergizuje! Ważna jest jego wysoka jakość oraz ilość, zawsze dobrze dopasowana do potrzeb niemowlęcia.

• Tłuszcze, które zaspokajają około połowy dobowego zapotrzebowania energetycznego dziecka. Ważnym tłuszczem w mleku Mamy jest kwas DHA. Należy on do niezbędnych, wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3. Bierze udział w rozwoju mózgu i wzroku dziecka.

• Oligosacharydy mleka kobiecego, zwane w skrócie HMO. W mleku mamy jest ich najwięcej w pierwszych dniach i miesiącach po porodzie. Ich zadaniem jest wspomaganie budowania odporności, której twój maluszek tak bardzo potrzebuje.

• „Dobre” bakterie są to najczęściej bakterie z rodzaju Lactobacillus (np. L.reuteri) i Bifidobacterium. Zasiedlają przewód pokarmowy malca, dzięki czemu utrudniają namnażanie się drobnoustrojów chorobotwórczych.

• Przeciwciała, immunoglobuliny, leukocyty, makrofagi, lizozym i laktoferryna. Najwięcej jest ich w siarze, czyli mleku, które maleństwo wypija w pierwszych dobach życia. Pomagają chronić niemowlę przed chorobami.

To tylko niektóre składniki cennego mleka mamy. Co ważne, skład tej unikalnej substancji stale się zmienia w trakcie laktacji, dostosowując się do potrzeb i możliwości trawiennych dziecka, zapewniając mu zdrowy wzrost i rozwój. Przez pierwsze 6 miesięcy życia dziecko nie potrzebuje niczego więcej. W drugim półroczu życia maluszka pokarm mamy nie jest już w stanie samodzielnie zaspokoić potrzeb dziecka, jednak nadal dostarcza mu ważnych składników odżywczych. Pamiętaj jednak, że karmiąc dziecko dajesz mu prezent, z którego będzie korzystać przez całe życie. Dlaczego?

Mleko mamy na odporność

Żadna z nas nie chce, by jej dziecko chorowało. Warto jednak wiedzieć, że o odporność należy zadbać na długo przed tym, jak maluch pójdzie do żłobka czy przedszkola. Karmienie piersią zmniejsza ryzyko wystąpienia wielu chorób, m.in. zakażeń przewodu pokarmowego czy układu moczowego, a nawet alergii. Specjaliści są zgodni, że kluczowa jest kwestia obecności w jelicie dziecka „dobrych” bakterii, czyli jego mikrobiom. Intensywna kolonizacja układu pokarmowego przez dobroczynne bakterie rozpoczyna się w momencie narodzin. By wspomóc ten proces, niezwykle ważne są właśnie składniki mleka mamy, m.in. oligosacharydy mleka kobiecego (HMO). To trzeci pod względem ilości stały składnik pokarmu mamy. Nie mają znaczenia odżywczego – ich główną rolą jest wpływ na budowanie odporności maluszka:

• wspierają rozwój „dobrych” bakterii w przewodzie pokarmowym,
• pomagają eliminować bakterie chorobotwórcze z organizmu,
• wzmacniają barierę jelitową, ograniczając oddziaływanie patogenów na maluszka,
• sprzyjają utrzymaniu równowagi w układzie odpornościowym.

Zaprogramuj zdrowie swojego maluszka

Pierwsze trzy lata życia to nie tylko budowanie odporności, ale i kształtowanie podstaw całego przyszłego zdrowia. Dlaczego to takie ważne? W tym okresie organizm człowieka jest bardzo wrażliwy na nadmiar lub niedobór składników odżywczych. Ich nieodpowiedni poziom może w sposób trwały zmieniać metabolizm i przebieg procesów w organizmie, a tym samym zwiększać u dziecka predyspozycję np. do otyłości w późniejszym okresie życia. Tę zależność między żywieniem dziecka a jego zdrowiem w przyszłości nazywamy programowaniem żywieniowym lub metabolicznym.

Kluczowym elementem programowania żywieniowego we wczesnym okresie życia jest karmienie piersią, ponieważ mleko matki zapewnia maluszkowi m.in. wysokiej jakości białko. Jego wyjątkowy skład powoduje, że może zostać ono najlepiej wykorzystane przez organizm dziecka. Dzięki temu w mleku mamy zawartość białka nie musi być wysoka, by całkowicie zaspokoić potrzeby maluszka. Ważna dla programowania zdrowia maluszka w przyszłości jest także zmieniająca się ilość tego składnika w mleku mamy. Na początku, gdy dziecko rozwija się najbardziej intensywnie, jego zapotrzebowanie na białko jest najwyższe – wtedy jego poziom w mleku kobiecym również jest największy. Później, gdy tempo wzrostu naturalnie spada, spada także ilość białka w pokarmie mamy, by na każdym etapie jak najlepiej dostosować się do potrzeb maluszka. Odpowiednia zawartość białka w mleku może chronić dziecko przed nadwagą lub otyłością w przyszłości.

Szereg badań wykazał również prawdopodobne mniejsze ryzyko wystąpienia u dziecka karmionego piersią chorób takich jak:

• cukrzyca typu 2,
• choroby alergiczne.

Mleko mamy a alergia

Dziecko, którego rodzice lub rodzeństwo mają alergię, również ma większe ryzyko wystąpienia tej choroby, nawet 5 razy. Karmienie piersią może zmniejszać prawdopodobieństwo wystąpienia alergii, dlatego u maluszków z grupy ryzyka jest szczególnie ważne. Nie ma potrzeby, by karmiąca mama wykluczała ze swojej diety pokarmy, które potencjalnie mogą uczulić dziecko. Wręcz przeciwnie – składniki, które przechodzą do mleka mogą pomóc kształtować u dziecka tolerancję na nie.

Materiał powstał przy współpracy z:

Ważna informacja
W okresie pierwszych 6 miesięcy życia dziecka zalecane jest wyłączne karmienie piersią. Po tym okresie należy rozpocząć wprowadzanie żywności uzupełniającej o odpowiedniej wartości odżywczej przy jednoczesnej kontynuacji karmienia piersią do ukończenia przez dziecko 2 lat i dłużej.