Noworodek bez tajemnic

Z doświadczenia wiemy, że dla rodziców pielęgnacja nowo narodzonego dziecka bywa bardzo stresująca. Wyjaśniamy najczęstsze wątpliwości.

1. Po co pediatra mierzy noworodkowi obwód główki. Jaki wynik jest prawidłowy
Pomaga to sprawdzić zaraz po porodzie, czy wielkość główki jest proporcjonalna do reszty ciała (nieprawidłowości mogą np. wskazywać na wodogłowie), a potem – czy główka prawidłowo rośnie. Odpowiednie wymiary dla noworodka to 32–38 cm. Jednak nawet pomiar odbiegający od normy, jeszcze o niczym nie świadczy! Lekarz bada całe dziecko, a obwód główki jest jednym ze wskaźników. W przypadku nieprawidłowego wyniku czasem trzeba wykonać dodatkowe badania, np. USG głowy. Wcześniaki na ogół mają mniejszy obwód główki. U każdego niemowlęcia jest on potem mierzony podczas wizyt w przychodni. To, czy główka rośnie harmonijnie, sprawdza się na siatkach centylowych (znajdują się one na końcu książeczki zdrowia dziecka). Obwód głowy rocznego dziecka powinien wynosić od 44 do 50 cm.

2. Jak pozbyć się ciemieniuchy u noworodka
Jeśli główka pokryta jest żółtymi i brunatnymi łuskami, ale nie ma zaczerwienienia, przyczyną jest nadczynność gruczołów łojowych. Łuski usuwa się, smarując główkę oliwką, np. na noc. Po kilku godzinach lub rano trzeba je wyczesać miękką szczoteczką. Z łojotokowym zapaleniem skóry nie można mylić prawdziwej ciemieniuchy, której towarzyszy zaczerwienienie głowy aż do czoła, sączące się zmiany skórne i strupy.
To zwykle objaw atopowego zapalenia skóry wynikającego z alergii pokarmowej. Oprócz stosowania odpowiednich preparatów do smarowania i kąpieli (tzw. dermokosmetyków), które zaleci pediatra, trzeba usunąć przyczynę uczulenia, która może tkwić w diecie karmiącej mamy. Najczęściej są to białka mleka krowiego. Należy to jednak robić w porozumieniu z lekarzem.

3. Dlaczego noworodek ma chłodne ręce i nogi
U noworodka krążenie krwi nie jest jeszcze doskonałe. Krew może krążyć nieco słabiej w dłoniach i stópkach, dlatego są one chłodniejsze. I choćby nie wiem jak grubo ubrać i przykryć dziecko – takie pozostaną. Co najwyżej przegrzany noworodek dostanie potówek. To, czy nie jest mu zbyt zimno lub za gorąco, lepiej sprawdzać, dotykając karczku. Nie powinien być chłodny ani spocony.

Konsultacja merytoryczna

Prof. dr hab. n. med. Ewa Helwich

Specjalistka neonatologii i chorób płuc, Konsultant Krajowy w dziedzinie neonatologii, ponadto konsultantka w Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie oraz członkini Rady Naukowej IPCZD. Jej głównymi kierunkami zainteresowań są wczesne uszkodzenia mózgu, ich ewolucja kliniczna i wpływ na rozwój