Rola snu w rozwoju wcześniaka

Noworodki przesypiają zwykle 16-18 godzin. Wszystko po to, by ich mózg mógł się prawidłowo rozwijać, temperatura ciała była właściwa, a przemiana materii wyregulowana. Wcześniaki jednak są jeszcze większymi śpiochami – przesypiają nawet 97% doby!

Dlaczego wcześniak przesypia większość dnia?

Chociaż sen zwykle kojarzy się z odpoczynkiem, to u tych kruszynek w jego trakcie organizm wykonuje ogromną pracę. W przypadku wcześniaków jest on dodatkowo związany ze wzrostem i przybieraniem na wadze, nabywaniem odporności oraz stabilizacją pracy narządów, w tym np. serca.
Trzeba pamiętać, że wcześniaki to maluszki urodzone przed 36. tygodniem ciąży. Spokojny i niczym niezakłócony sen umożliwia im rozwój, który u noworodków urodzonych o czasie ma miejsce w brzuchu mamy. Co konkretnie się wtedy dzieje?

„Wiemy, że między 24. a 40. tygodniem życia płodu, a więc w III trymestrze ciąży, jego mózg powiększa się 4-krotnie. W ciągu ostatnich 6 tygodni ciąży przyrost masy mózgu wynosi 35%. W tym czasie zachodzą w mózgu bardzo ważne procesy: migracja neuronów, tworzenie się połączeń między komórkami nerwowymi (synaptogeneza) i reorganizacja synaps, mielinizacja. Przedwczesne urodzenie przerywa rozwój wewnątrzmaciczny mózgu. Od tego czasu noworodek przebywa w sztucznym na tym etapie rozwoju środowisku poza organizmem mamy. Jest to duża zmiana, do której wcześniak musi się dostosować, a my powinniśmy mu w tym pomóc”
mówi prof. dr hab. med. Ewa Helwich, Krajowy Konsultant ds. neonatologii w Polsce.

Co może zakłócić sen wcześniaka?

Maluszek urodzony przedwcześnie trafia na oddział intensywnej terapii. Przebywa tam zwykle w pierwszych tygodniach lub miesiącach życia, co ma na celu podtrzymanie jego funkcji życiowych. I chociaż w tym czasie noworodek przesypia większość spędzonego tam czasu, to właśnie wtedy personel medyczny dokłada wszelkich starań, by zapewnić mu troskliwą opiekę. Podczas pobytu wykonywane są różne zabiegi oraz czynności medyczne, które niestety bardzo często zakłócają jego sen. Oprócz nich odpoczynek zakłócać może także specyficzna rzeczywistość oddziału – duże natężenie światła oraz głośne dźwięki.
Aby sen noworodka był spokojny, maluch nie może być zestresowany w czasie czuwania. Dlatego też bardzo ważne jest, by karmienie, kąpiel czy przewijanie odbywały się w spowolnionym tempie. Badania dowodzą, że nawet tak proste czynności, jak zmiana pieluszki mogą stresować wcześniaka. W takich momentach może przyspieszać praca jego serca, a także zmniejszać się saturacja, czyli nasycenia krwi tlenem.
Istotne jest też, by zsynchronizować wykonywanie działań medycznych z czasem, w którym dziecko wybudza się samo. Na podstawie obserwacji noworodka należy stworzyć harmonogram, który uwzględnia jego pobudki i właśnie wtedy przeprowadzać zabiegi pielęgnacyjne oraz terapeutyczne.

„Staniemy na wysokości tego zadania, jeśli w otoczeniu, w którym przebywa przedwcześnie urodzone dziecko, nie będzie hałasów i jeśli zabiegi pielęgnacyjne będą wykonywane tak delikatnie, że nie będą przerywały snu. To właśnie w czasie snu następuje korzystna zmiana w funkcjonowaniu mózgu wcześniaka, która pozwala na jego rozwój i strukturalne rearanżacje. Fizjologiczne cykle snu głębokiego REM i płytkiego kształtują się już u 15-tygodniowego płodu. Na ile jest to możliwe, zapewnijmy naszym pacjentom spokojny sen”
mówi prof. dr hab. med. Ewa Helwich, Krajowy Konsultant ds. neonatologii w Polsce.

Komfort maluszka ponad wszystko

Długi i niczym niezakłócony sen sprzyja rozwojowi wcześniaków. Ważne zatem jest zadbanie o jego spokój i komfort. Pomocne w tym są także specjalnie zaprojektowane pieluszki dla wcześniaków – Pampers Preemie Protection. Oprócz tego, że zapewniają należytą ochronę, są także dostosowane do ich potrzeb – są jedwabiście gładkie i pozwalają na zapięcie na całej powierzchni. Ponadto sprawdzą się zarówno u maluchów o masie ciała poniżej 2,5 kg, jak również u tych najbardziej wrażliwych o masie mniejszej niż 1,5 kg, czy nawet poniżej 800 g.

Materiał powstał z udziałem marki Pampers