Dlaczego skóra może mieć alergię na czynniki zewnętrzne?
Nikt się nie rodzi z alergią, choć aż 7 na 10 Polaków ma alergiczne skłonności. Ale dlaczego organizmy niektórych ludzi nadreaktywnie reagują na czynniki, które na skórze czy spojówkach innych "nie robią żadnego wrażenia"?
Określenie "alergia" wprowadził do języka medycyny austriacki pediatra profesor uniwersytetów we Wrocławiu i Wiedniu – Clemens Johannes von Pirquet. Termin ten określał zmienioną reakcję organizmu na antygen podany powtórnie. Z upływem lat zaczęto go używać powszechnie, jako określenie reakcji alergicznych organizmu. Ale skąd taki problem wynika i kto jest najbardziej na alergię narażony?
Alergia czyli co?
Mianem alergii określamy odbiegającą od normy reakcję układu odpornościowego na dany związek, zwany alergenem. Gdy organizm osoby narażonej na alergię zetknie się z nim... nic się nie dzieje. Ale tylko za pierwszym razem. Kolejne "spotkanie" zaowocuje niestety objawami wynikającymi z reakcji alergicznej. Może to być reakcja skórna, podrażnienie oczu czy uporczywy wodnisty katar. Niestety medycyna nie jest w stanie jednoznacznie określić, jakie jest podłoże alergii i dlaczego niektórzy chorują, a inni nie. Wiadomo natomiast, że ryzyko rozwoju alergii u dziecka zdrowych rodziców wynosi 10-15%, w przypadku gdy jedno z rodziców jest chore wzrasta ono do 30-40% , a gdy chorują oboje rodzice wynosi ponad 60%. Wniosek? Niestety prawie każdy jest narażony na alergie. Zazwyczaj jednak nadmierna wrażliwość i alergiczność uwarunkowane są genetycznie.
Alergeny są wszędzie?
Zasadniczo mówimy o trzech grupach potencjalnych czynników alergizujących, wśród których wyróżniamy:
- czynniki środowiskowe (np. ekspozycja na promieniowanie słoneczne, zanieczyszczenie środowiska, zmiany temperatur.);
- czynniki wewnętrzne, (np. dieta, stres);
- czynniki kontaktowe (np. woda – chlorowana lub twarda, kosmetyki, detergenty, środki chemiczne stosowane w gospodarstwach domowych).
Każdy z takich. czynników może przyczyniać się do powstawania alergicznych zmian. Dzieje się tak wówczas, gdy substancje drażniące (np. detergenty) zmieniają naturalne pH skóry i uszkadzają jej barierę ochronną. Wtedy także rozwija się proces zapalny skóry. Przewlekły stan zapalny ułatwia wnikanie alergenów kontaktowych, co może prowadzić do powstania nadwrażliwości alergicznej na konkretne substancje. Warto podkreślić, że stopień zmian i ich intensywność zależą od nasilenia stanu zapalnego i mogą przybrać różną formę – od zaczerwienionych, swędzących wyprysków po zmiany pęcherzykowate wypełnione płynem o zasięgu znacznie większym niż miejsce kontaktu z alergenem.