Trzydniówka to infekcja pojawiająca się u dzieci, na którą najczęściej chorują maluchy między 6. a 36. miesiącem życia. Inne nazwy trzydniówki to rumień nagły, choroba szósta i gorączka trzydniowa. Najwięcej zachorowań na trzydniówkę odnotowuje się wiosną i jesienią. Pierwszym objawem trzydniówki jest trwająca kilka dni wysoka gorączka. Kiedy temperatura spada, pojawia się grudkowo-plamista wysypka. Najczęściej trzydniówka u dzieci nie daje groźnych powikłań.
Spis treści:
Trzydniówka jest infekcją wirusową wywoływaną przez ludzkiego herpeswirusa 6B (HHV-6B), a czasem przez wirusa HHV-7. Powodują one tzw. przetrwałe zakażenia u ludzi.
Do zakażenia wirusem HHV-6B dochodzi wskutek kontaktu z osobą zakażoną bezobjawową, a dokładniej poprzez kontakt ze śliną osoby zakażonej, rzadziej przez kontakt z przedmiotami skażonymi wydzielinami zakażonego. Zakażona osoba najsilniej zaraża tuż przed i tuż po wystąpieniu objawów choroby, gdyż wtedy jest największa kumulacja wirusa w ślinie i wydzielinach.
Wirus HHV-6B jest wrażliwy na kwasy (np. kwas żołądkowy) oraz na działanie zwykłych środków dezynfekujących.
Objawy trzydniówki dzieli się na dwie fazy. W pierwszej fazie głównym objawem jest gorączka, w drugiej – wysypka. W obu fazach pojawiają się również inne objawy.
Od zarażenia się do wystąpienia pierwszych objawów trzydniówki mija zwykle około 10 dni, jednak mogą one wystąpić w przedziale 5-15 dni od kontaktu z osobą zakażoną. Ile trwa trzydniówka? To zależy od dziecka – od 3-4 do 7 dni.
Najpierw dziecko ma bardzo wysoką gorączkę (nawet powyżej 40°C), która trwa 3-5 dni. Towarzyszy jej ogólne złe samopoczucie, mogą też wystąpić katar i kaszel. Rzadziej gorączce towarzyszy zapalenie spojówek, obrzęk powiek, grudki na podniebieniu miękkim i języczku, wymioty i biegunka. Po 2-4 dniach od wystąpienia gorączki powiększeniu ulegają węzły chłonne na szyi i potylicy.
Gorączka ustępuje nagle, a wtedy pojawia się wysypka, która nie swędzi. Wysypka zazwyczaj utrzymuje się 1-2 dni, ale u części dzieci pojawia się jedynie na 2-4 godziny.
Wysypka po trzydniówce ma postać drobnych, jasnoczerwonych, dość gęsto rozrzuconych po skórze grudek, może wystąpić też rumień. Plamista wysypka najczęściej pojawia się najpierw na tułowiu, a później (ale nie zawsze) na twarzy, rzadziej na rękach, nogach i pośladkach. Narastanie zmian skórnych trwa kilkanaście godzin, po tym czasie zaczynają one stopniowo ustępować. Zanikają samoistnie, nie pozostawiając śladów ani blizn. Czasami wysypka jest tak nieznaczna, że rodzice mogą ją przeoczyć. Wysypka przy gorączce trzydniowej nie wymaga leczenia.
Trzydniówka u dzieci może początkowo przebiegać podobnie jak zapalenie ucha, zapalenie gardła lub inne infekcje górnych dróg oddechowych.
Pewność, że dziecko zachorowało na trzydniówkę, możesz zyskać podczas wizyty u lekarza. Na postawie wywiadu, objawów i badań laboratoryjnych lekarz może postawić diagnozę, wykluczając kolejno inne infekcje. Zazwyczaj pojawienie się charakterystycznej wysypki rozwiewa ewentualne wątpliwości.
Po wystąpieniu wysypki przebieg choroby może być zbliżony do choroby bostońskiej, ospy wietrznej lub innych infekcji, w których jednym z objawów jest wysypka.
Gdy dziecko ma trzydniówkę, leczenie polega na łagodzeniu objawów:
Po ustąpieniu objawów trzydniówki i zniknięciu wysypki dziecko może wrócić do żłobka lub przedszkola. W czasie choroby dziecko powinno bezwzględnie pozostać w domu!
Rodzice często zastanawiają się, ile razy u dziecka może pojawić się trzydniówka. A więc trzydniówka u dzieci może wystąpić dwa razy – raz odpowiedzialny za nią będzie wirus HHV-6, a kolejnym razem HHV-7. Przechorowanie trzydniówki wywołanej jednym wirusem nie chroni dziecka przed przechorowaniem jej w wyniku drugiego wirusa.
Przebycie trzydniówki daje odporność na wirusa HHV-6 na całe życie, ale objawy trzydniówki mogą ponownie wystąpić, gdy organizm zetknie się z wirusem HHV-7.
Podczas fazy gorączkowej trzydniówki dziecko powinno pozostawać w domu. Po jej ustąpieniu można z wyjść na dwór, jeśli tylko dziecko ma siłę i pogoda jest odpowiednia. Należy jednak pamiętać, że w czasie wysypki odporność dziecka jest obniżona. Nie należy wybierać się na plac zabaw, aby dziecko nie spotkało się z innymi maluchami, gdyż istnieje ryzyko zakażenia kolejnym chorobotwórczym drobnoustrojem. Najlepszy będzie spacer do parku lub lasu i unikanie kontaktu z innymi ludźmi.
Po przebyciu gorączki trzydniowej dziecko można zaszczepić szczepionką obowiązkową lub zalecaną zgodnie z kalendarzem szczepień. Nie trzeba zachowywać określonego odstępu między chorobą a szczepieniem. Dziecko do szczepienia zakwalifikuje lekarz, który wcześniej powinien dokładnie je zbadać. Na samą gorączkę trzydniową nie ma szczepionki.
Trzydniówkę uważa się za chorobę dobrze rokującą i sporadycznie wywołującą poważniejsze powikłania. Zwykle samopoczucie dziecka po trzydniówce szybko wraca do normy.
Do najczęstszych powikłań należą drgawki gorączkowe, które pojawiają się podczas bardzo wysokiej temperatury. Sporadycznie w wyniku zakażenia wirusem HHV-6 zdarzają się zaburzenia pracy wątroby i zapalenie mózgu.
Z badań naukowych wynika, że na powikłania najbardziej narażone są dzieci z zaburzoną odpornością. U nich wirus HHV-6 może reaktywować i powodować zapalenie mózgu, zapalenie płuc, chorobę „przeszczep przeciwko gospodarzowi” i zahamowanie czynności szpiku kostnego. HHV-7 może powodować różyczkę, choroby gorączkowe i drgawki u dzieci.
Dziecko należy ułożyć w pozycji bocznej bezpiecznej, odsunąć wszelkie przedmioty, o które mogłoby się uderzyć, zdjąć nadmierne okrycie, nie dawać dziecku w tym czasie nic do buzi i przeczekać, aż drgawki miną. Najważniejsze to zachować spokój
Gdy u dziecka wystąpią drgawki gorączkowe i nie miną w ciągu 5 minut – należy niezwłocznie zadzwonić po pogotowie. Jeśli dziecko miało krótki atak drgawek, który samoistnie ustąpił, też powinien zobaczyć je lekarz, aby ustali przyczynę tego zdarzenia. Niektóre dzieci maja skłonność do reagowania w ten sposób na wysoką temperaturę. Czasem jednak atak drgawek może mieć związek z chorobą, np. zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych lub być objawem padaczki.
Źródło: msdmanuals.com, sciencedirect.com
Sprawdź też:
Czerwone policzki u dzieci mogą być objawem działania różnych czynników. Wśród częstych przyczyn wymienia się podrażnienie skóry, np. zimnym powietrzem, reakcję alergiczną na spożywany pokarm, gorączkę, a nawet ząbkowanie. Zobacz, jakie mogą być powody pojawienia się zaczerwienionych policzków dziecka. Spis treści : Czerwone policzki a podrażnienie skóry Czerwone policzki a alergia pokarmowa Czerwone policzki a atopowe zapalenie skóry (AZS) Czerwone policzki a ząbkowanie Czerwone policzki a rumień nagły (trzydniówka) Czerwone policzki a rumień zakaźny Czerwone policzki a podrażnienie skóry Policzki mogą ulec zaczerwienieniu pod wpływem niskiej temperatury, wiatru, otarcia, kontaktu z drażniącymi materiałami , np. wełną. W przypadku działania niskiej temperatury (np. podczas spaceru w mroźny dzień, zwłaszcza wtedy, gdy wieje wiatr), policzki dziecka mogą przybrać czerwony kolor. Nie znaczy to, że doszło do odmrożeń – policzki rzadko ulegają odmrożeniom. Jest to jedynie efekt podrażnienia skóry. Po powrocie do domu twarz po pewnym czasie nabierze nabierze normalnego koloru. Aby nie dochodziło do takich sytuacji, twarz dziecka należy przed wyjściem na spacer smarować tłustym kremem, np. typu cold cream. Należy robić to przynajmniej 15 minut przed wyjściem z domu, żeby skóra zdążyła wchłonąć kosmetyk. W przypadku otarć i innych podrażnień mechanicznych zaczerwienienie zwykle ogranicza się do miejsca podrażnienia, np. jednego policzka lub tylko jego fragmentu. W takiej sytuacji łagodzenie utrzymujących się zmian polega na smarowaniu zmienionego miejsca np. łagodnym kremem nawilżającym (przed wyjściem na dwór sięgnij jednak po tłusty krem). Czerwone policzki a alergia pokarmowa Czerwone policzki mogą być jednym z objawów alergii pokarmowej na białko , tzw. skazy białkowej. Skóra na policzkach jest wtedy...
Jeśli rodzice zaobserwują stan podgorączkowy u niemowlaka, nie muszą od razu zgłaszać się do pediatry. Najczęściej temperatura ciała szybko wraca do normy. Jeśli stan podgorączkowy przerodzi się w gorączkę u dziecka , należy wybrać się do lekarza. Sprawdź, kiedy mówi się o stanie podgorączkowym u niemowlęcia i co w takiej sytuacji robić. Spis treści: Stan podgorączkowy u niemowlaka: ile stopni Stan podgorączkowy u niemowlaka przyczyny Stan podgorączkowy u niemowlaka bez innych objawów Stan podgorączkowy u niemowlaka: co robić? Stan podgorączkowy u niemowlaka: ile stopni O stanie podgorączkowym u niemowlaka mówimy wtedy, gdy temperatura ciała wynosi 37,1-37,9 stopni Celsjusza . Jednak w zależności od miejsca pomiaru i rodzaju termometru wartości te mogą się nieco różnić. I tak: przy pomiarze temperatury u niemowlaka w odbycie – stan podgorączkowy to 37,6-38,4 stopnia przy pomiarze w uchu termometrem dousznym i na podczerwień – stan podgorączkowy u niemowlaka to 37,6-38,4 stopnia przy pomiarze pod pachą termometrem tradycyjnym lub elektronicznym – stan podgorączkowy u niemowlaka to 37,1-37,9 stopni przy pomiarze termometrem bezdotykowym nad czołem – stan podgorączkowy u niemowlaka to 37,1-37,9 stopni. Uwaga! Pomiaru temperatury u niemowlęcia i dziecka nie dokonuje się po kąpieli, gdy dziecko jest rozgrzane. Także wieczorny pomiar może nie być miarodajny, bo zmęczenie dziecka może wpływać na temperaturę ciała. Stan podgorączkowy u niemowlaka przyczyny Wzrost temperatury u niemowlęcia może mieć różne powody – od błahych po poważne. Często jest sygnałem, że organizm dziecka mobilizuje się do walki z chorobą. Najczęściej przyczyną stanu podgorączkowego u niemowlaka jest infekcja bakteryjna lub wirusowa albo reakcja...
Powszechne założenie, że ząbkowanie wywołuje gorączkę u dziecka, jest błędne. O ile stan podgorączkowy nie musi budzić niepokoju, to wysoka temperatura przy ząbkowaniu zawsze wymaga wizyty u lekarza. Gorączka przy ząbkowaniu jest sygnałem ostrzegawczym. O czym może świadczyć? Spis treści: Gorączka przy ząbkowaniu – czy to normalne? Co oznacza gorączka przy ząbkowaniu? Stan podgorączkowy a gorączka podczas ząbkowania Łagodzenie objawów i stanu podgorączkowego przy ząbkowaniu Gorączka przy ząbkowaniu – czy to normalne? Zdaniem lekarzy, gorączka pojawiająca się podczas ząbkowania, nie jest normalnym objawem wyrzynających się zębów. Amerykańska Akademia Pediatrii (AAP) opublikowała wyniki badania przeprowadzonego przez naukowców , które wykazują niezbicie, że gorączka nie jest objawem przebijania się mleczaków przez dziąsła, a jedynymi osobami, które przypisują ją temu wydarzeniu, są rodzice. Pojawienie się pierwszych zębów u dziecka ma zwykle miejsce około 6 miesiąca życia. Wtedy zaczyna spadać odporność dziecka nabyta od matki. Znaczne obniżenie stężenia immunoglobulin pochodzących od matki sprzyja rozwojowi infekcji. Co oznacza gorączka przy ząbkowaniu? Gorączka pojawiająca się w okresie ząbkowania może oznaczać rozwijającą się chorobę. Podobnie jest z kaszlem i katarem. To również nie są typowe objawy ząbkowania. Mogą świadczyć o alergii lub infekcji, dlatego wymagają konsultacji z lekarzem Dla przykładu: na 50 dzieci przyjętych do szpitala pediatrycznego w Edynburgu (Szkocja) na podstawie objawów przypisywanych wyrzynaniu się zębów mlecznych przez rodziców lub lekarza pierwszego kontaktu: u 48 dzieci znaleziono chorobową przyczynę gorączki, u 11 dzieci wystąpiły drgawki gorączkowe, jedno dziecko miało zapalenie opon mózgowych....
