Reklama

Osoby leworęczne stanowią od 8 do 15 procent całej populacji. Leworęczność kiedyś była uznawana za wadę, jednak według obecnego stanu wiedzy jest cechą, która niesie za sobą wiele korzyści, a wręcz może świadczyć o nieprzeciętnych zdolnościach. Leworęczność dziecka nie powinna więc być powodem do zmartwień dla rodziców.

Reklama

Leworęczność – przyczyny

Co do przyczyny leworęczności zdania są podzielone – niektórzy uważają, że jest zakodowana genetycznie, inni, że dziedziczy się ją po rodzicach, jeszcze inni dowodzą, że mogą ją powodować stres okołoporodowy lub minimalne uszkodzenia w mózgu, do których doszło podczas ciąży.

Badania z 2019 roku przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Oksfordzie sugerują, że przyczyną leworęczności może być także karmienie dziecka butelką w okresie niemowlęcym. Według badań większą skłonność do tej cechy mają dzieci karmione sztucznym mlekiem. Wnioski takie zostały wysnute na podstawie analizy sposobów karmienia u 60 tys. kobiet i ich dzieci.

Wiadomo, że tendencja do leworęczności pojawia się już w okresie niemowlęcym, natomiast utrwala się około drugiego roku życia.

Osoby leworęczne – cechy

U osób leworęcznych lepiej rozwinięta jest prawa półkula mózgu, w związku z czym sprawniej funkcjonuje ich lewa strona ciała. Leworęczni zatem większość czynności wykonują lewą ręką.

Leworęczność ma wiele cech, które śmiało możemy nazwać zaletami.

Zalety leworęczności:

  • większa kreatywność,
  • lepiej rozwinięta wyobraźnia,
  • większa skłonność do nieszablonowego myślenia,
  • uzdolnienia manualne, plastyczne i muzyczne,
  • mocniej rozwinięte zdolności matematyczne,
  • szczególne uzdolnienia w zakresie językowym.

Leworęczność a inteligencja

Mózg leworęcznych różni się od mózgu osób posługujących się prawą ręką. Poza lepiej rozwiniętą prawą półkulą mózgową leworęczni mają również większe ciało modzelowate (spoidło, które łączy dwie półkule mózgu). Dzięki jego większej objętości – osoby leworęczne szybciej przetwarzają zawiłe informacje. Leworęczność wymaga jednak więcej bardziej intensywnej pracy mózgu, niż praworęczność.

Badania, które przeprowadził dr Alan Searleman z St. Lawrence University pokazują, że osoby leworęczne:

  • mają bogatsze słownictwo,
  • lepiej radzą sobie z rozwiązaniem skomplikowanych problemów.

Średni iloraz inteligencji wśród osób leworęcznych nie jest wyższy niż u innych, jednak wśród osób z tą cechą jest więcej ludzi o ponadprzeciętnej inteligencji (iloraz powyżej 140).

Leworęczność – fakty i mity

Jeśli dziecko chwyta kredkę lewą rączką, w lewej trzyma łyżeczkę, zwykle osoby z najbliższego otoczenia już mają podstawy do obaw. Lewa ręka nie znaczy gorsza. Sprawdzamy, co jest prawdą, a co mitem w odniesieniu do leworęczności.

Leworęczne dziecko może wyćwiczyć sprawne posługiwanie się prawą ręką

MIT Gdy okaże się, że dziecko jest leworęczne, opiekunowie dziecka powinni się z tym pogodzić. Nie należy zmuszać osób leworęcznych, by posługiwały się prawą ręką. Być może osiągnęlibyśmy zamierzony cel, ale ze szkodą dla dziecka. Takie postępowanie jest silną ingerencją w struktury mózgu, która może mieć poważne konsekwencje – dziecku trudniej będzie się koncentrować, szybciej będzie męczyło się nauką, mogą pojawić się kłopoty z pamięcią, czytaniem, pisaniem, wymową (zacinanie się, jąkanie) oraz zaburzenia w orientacji przestrzennej.

Leworęcznym żyje się trudniej

FAKT Jeśli widzisz, że dziecko jest leworęczne, zadbaj, by nie odstawało w swoich umiejętnościach od pozostałych dzieci. To sprawi, że leworęczność nie stanie się dla niego problemem. Pomóż mu usprawniać ręce. Nawlekajcie koraliki, obrysowujcie przedmioty, lepcie z plasteliny lub ugniatajcie razem ciasto na pierogi. Możecie też układać puzzle – im mniejsze, tym większej wymagają precyzji, a dodatkowo rozwijają koordynację ręka–oko. Ćwiczcie też rozpoznawanie kierunków, bo to zwykle sprawia problem dzieciom leworęcznym. Bawcie się w zgaduj-zgadula, w której rączce złota kula i przy okazji proś dziecko, by nazywało rękę, w której jest ukryty przedmiot.

Trzylatek, który lewą rączką sięga np. po klocki, na pewno będzie leworęczny

FAKT Małe dzieci mogą posługiwać się obiema rękami w takim samym stopniu. Jednego dnia lewą ręką, innego prawą. Choć z naukowego punktu widzenia kwestia lewo- lub praworęczności zostaje przesądzona dużo wcześniej, do około szóstego roku życia nie można mieć całkowitej pewności, która ręka będzie dominująca. W ocenie sprawności rączek pomagają wyniki badań przeprowadzanych przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne w ostatniej grupie przedszkolnej.

Łatwiej nauczyć się pisać prawą niż lewą ręką

FAKT To wina naszego pisma, które jest przystosowane dla praworęcznych – piszemy od lewej strony do prawej. Leworęczne dzieci na początku mogą pisać wolniej i mniej ładnie. Ale przystosowane dla leworęcznych długopisy pomogą w nauce pisania. Ważna jest też postawa rodziców, którzy rozumieją ograniczenia dziecka i na siłę nie próbują nic ulepszyć.

Leworęczne dziecko wymaga więcej uwagi

FAKT Leworęczny uczeń, który rozpoczyna naukę pisania, powinien siedzieć z lewej strony ławki – wtedy może swobodnie poruszać lewą ręką (po prawej stronie jego lewa ręka zderza się z łokciem praworęcznego kolegi). Powinien też kłaść kartkę lub zeszyt ukośnie na stole, by mógł widzieć, co napisał. Jeśli w zeszycie ćwiczeń wzór szlaczków znajduje się tylko po lewej stronie, warto prosić nauczycieli, by dopisywali drugi wzór na końcu linii po prawej stronie. Dzięki temu dziecko będzie miało zawsze przed oczami wzór do naśladowania i nie będzie zmuszone do odrywania ręki przy pisaniu.

Obsługa nożyczek jest dużym wyzwaniem dla leworęcznych

FAKT/MIT Tylko pod warunkiem że są to zwykłe nożyczki. W dzisiejszych czasach bez problemu można kupić przybory dla osób leworęcznych. Są więc nożyczki, które mają odwrotnie złożone ostrze, przystosowane do lewej ręki, a także temperówki, pióra, długopisy albo nakładki na długopisy, które ułatwiają ich trzymanie. Dla dzieci można też znaleźć kolorowanki dla leworęcznych , w których wzorcowy obrazek nie znajduje się po lewej stronie (bo dziecko przykryłoby go lewą ręką), ale jest umieszczony u góry. Leworęcznemu dziecku przydadzą się też szybkoschnące pisaki.

Ciekawostki o leworęczności

  • Naukowcy twierdzą, że już w 10. tygodniu ciąży ok. 90 proc. dzieci częściej porusza prawą rączką, a tylko 10 proc. lewą. Tak się składa, że wśród dorosłych proporcje między osobami prawo- i leworęcznymi są podobne.
  • Wśród osób leworęcznych znajduje się między innymi: Barack Obama, Paul McCartney, Phil Collins i Andrzej Wajda.
  • Najmniej osób leworęcznych mieszka w Azji – jest ich tam jedynie 3 proc.
  • 13 sierpnia obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Osób Leworęcznych.
  • Leworęczność można też wyćwiczyć, często dzieje się tak np. po wypadkach, gdy prawa ręka jest niesprawna lub unieruchomiona.

Zobacz także:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama