Choroby zakaźne - ospa wietrzna

Bez względu na to, w jakim jesteś wieku, na wiatrówkę, czyli ospę wietrzną, możesz zachorować tylko raz. Potem zostaje odporność na całe życie. Warto jednak pamiętać, że wirus ospy (varicella zoster, czyli VZV) nie wszystkich traktuje równie łagodnie. Co roku z jego powodu trafia do szpitala ok. 1200 osób.

Najlepiej ospę znoszą dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Pod warunkiem jednak, że nie mają obniżonej odporności.
Atak wirusa najgroźniejszy jest dla ciężarnych. Zachorowanie w pierwszym trymestrze może prowadzić do zakażenia płodu i do wad, np. osłabienia mięśni i kości, upośledzenia słuchu, wrodzonej zaćmy. Ospa wietrzna potrafi także zostawić ślady na skórze dziecka. Ryzyko komplikacji sięga 26 procent!

Jak zaraża się ospą wietrzną?

Ospa jest wyjątkowo zaraźliwa. Wirus przenosi się przez kontakt z chorym, dotykanie należących do niego rzeczy czy wdychanie zakażonego powietrza.
Osoba, która „złapała” wirusa, rozsiewa go już na dwa dni przed wystąpieniem objawów choroby. Proceder ten trwa aż do wyleczenia, czyli przez kilka lub kilkanaście dni.

Jak wykiwać ospę wietrzną?

Najlepszym sposobem ochrony przed wirusem jest szczepienie przeciw ospie. Niestety, trzeba za nie zapłacić z własnej kieszeni (ok. 170 zł). Szczepionkę można podawać niemowlętom od 9. miesiąca życia. Do 12. roku życia wystarczy jedna dawka, starszym dzieciom oraz osobom dorosłym ochronę zapewniają dopiero dwie dawki.

Szczepienie zaleca się szczególnie osobom mającym kontakt z dziećmi (np. przedszkolankom) oraz kobietom, które planują zajść w ciążę, a wcześniej nie chorowały na ospę.

Szczepionkę można przyjąć nawet wtedy, gdy podejrzewamy, że mogliśmy się już zarazić. Warunek – trzeba to zrobić w ciągu 72 godzin od kontaktu z chorym. Nawet jeśli profilaktyka ta nie uchroni nas przed atakiem ospy, to przynajmniej znacznie go osłabi.

Szybkie rozpoznanie ospy wietrznej

• Objawem typowym dla ospy są czerwone plamki, które szybko zmieniają się w swędzące, wypełnione płynem surowiczym pęcherzyki. Krostki te łatwo pękają. W ich miejsce powstają strupki. Wysypka pojawia się w kilku rzutach. Zazwyczaj na tułowiu, może jednak też zaatakować inne rejony ciała. Aby złagodzić uporczywe swędzenie, wykwity smaruje się gencjaną, posypuje leczniczym pudrem lub smaruje kremami z acyklowirem. Jeśli choroba przebiega intensywnie, lekarz może przepisać leki przeciwwirusowe (hamują namnażanie wirusa) oraz antyhistaminowe (łagodzące świąd i stan zapalny).
  
• Podczas ospy mogą występować bóle głowy i wysoka gorączka – nawet do 40°C. Do jej obniżenia najlepiej stosować paracetamol lub leki z ibuprofenem. Dzieciom i młodzieży nie wolno podawać leków z kwasem acetylosalicylowym (np. aspiryny i polopiryny), istnieje bowiem ryzyko wystąpienia tzw. zespołu Reye’a (choroba atakująca mózg i wątrobę).
  
• Zdarza się, że ospa wietrzna powoduje powikłania. Może do nich dojść, gdy wysypka wystąpi w oku albo źle się goi, np. gdy dojdzie do bakteryjnego zapalenia skóry. Konsekwencją ospy bywają także: drgawki gorączkowe, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie płuc. Ważne jest zatem, by pacjent był pod opieką lekarza.

Czy można chorować na ospę kilka razy?

Przechorowanie ospy nie powoduje zniszczenia wirusa. VZV zagnieżdża się w organizmie i czeka… Gdy spada odporność, może się reaktywować. Efektem tego jest półpasiec.
Typowym objawem tej choroby jest wysypka po jednej stronie ciała, zwykle tułowia, szyi lub twarzy. Towarzyszą jej nerwobóle, uwrażliwienie skóry i uczucie mrowienia.
Chory nie zaraża półpaścem, lecz ospą!
Na półpasiec, tak jak na ospę, choruje się raz.

Zobacz też: Ospa party - idziemy z dzieckiem czy nie?