
Ospa wietrzna (wiatrówka) to choroba dziecięca, którą najczęściej zarażają się dzieci do 9. roku życia. Ospa u dziecka przebiega łagodniej niż u osoby dorosłej, ale nie w każdym przypadku. Charakterystycznym objawem ospy jest wysypka, a gorączka u dziecka przy tej chorobie może dochodzić nawet do 40°C. Szczepionka na ospę chroni przed tą infekcją lub bardzo łagodzi jej przebieg. Sprawdź, jak wygląda ospa, ile trwa i jak ją leczyć.
Spis treści:
- Ospa: choroba wirusowa czy bakteryjna?
- Ospa: jak długo trwa?
- Ospa: przebieg
- Ospa: objawy
- Jak wygląda ospa?
- Ospa: jak leczyć?
- Ospa u dziecka: jak mu pomóc?
- Ospa: powikłania po chorobie
- Czy szczepionka na ospę chroni przed chorobą?
- Szczepienie na ospę u dzieci
- Ospa u dorosłych
Ospa: choroba wirusowa czy bakteryjna?
Ospa to choroba wirusowa. Wywołuje ją wirus VZV (Varicella zoster virus), który jest przyczyną nie tylko zachorowania na ospę, ale również na półpasiec. Wirus przenosi się drogą kropelkową, a także z ruchem powietrza, nawet na odległość kilkudziesięciu metrów. Wirus ospy przenosi się przez bezpośredni kontakt oraz na ubraniach, zabawkach, pościeli itd. Chory na ospę zaraża już 2-3 dni przed pojawieniem się wysypki, a przestaje dopiero po przyschnięciu i odpadnięciu ostatnich strupków.
Ospa: jak długo trwa?
Ile trwa ospa? Od zetknięcia się z wirusem ospy do pojawienia się objawów mija od 10 do 21 dni. Ospą wietrzną można też zarazić się od chorego na półpasiec, bo za obie choroby odpowiedzialny jest ten sam wirus.
Ospa: przebieg
Charakterystycznym objawem ospy wietrznej jest wysypka. Najpierw na skórze dziecka pojawiają się niewielkie plamki. Z plamek tworzą się grudki, z grudek wypełnione płynem surowiczym pęcherzyki, a z pęcherzyków strupki, które odpadają po tygodniu, dwóch (a nawet trzech). W ich miejscu jeszcze przez jakiś czas widać niewielkie przebarwienia. Jeśli dziecko się nie drapie, na jego ciele nie pozostaną żadne blizny.
Ospa: objawy
Wykwity pojawiają się w kilku lub nawet kilkunastu rzutach (co kilka godzin), chory ma więc równocześnie i pęcherze, i strupki. Wysypka podczas ospy u dzieci może być niewielka i pojawić się wyłącznie na plecach i brzuchu. Czasem jednak obejmuje całe ciało, w tym narządy płciowe, odbyt, powieki i wnętrze ust. Zdarza się, że pęcherze są nawet na gałce ocznej. Dziecko musi wówczas jak najszybciej zostać zbadane przez lekarza – zlekceważenie ich mogłoby doprowadzić do uszkodzenia wzroku.
Gorączka u dzieci może być bardzo wysoka, nawet do 40°C. Na ogół pojawia się 1 dzień przed wysypką. Jeśli ospa wietrzna przebiega łagodnie, dziecko ma tylko stan podgorączkowy.
Zobacz też: Bostonka czy ospa? Jak odróżnić te dwie choroby?
Jak wygląda ospa?
Jak wygląda ospa u dziecka? Oto charakterystyczna wysypka towarzysząca ospie wietrznej u dzieci:


Ospa: jak leczyć?
- obniżaniu gorączki. Możesz podać paracetamol. Nie wolno podczas ospy podawać ibuprofenu.
- zapobieganiu swędzenia. Gdy dziecko się drapie, może nadkazić ranki bakteriami, a po zdrapanych strupkach zostają brzydkie dołki. Nie smaruj zmian płynnym pudrodermem (przywiera do nich i utrudnia gojenie, a pod tworzącą się na skórze skorupką namnażają się bakterie). Pomóc mogą także krótkie kąpiele w letniej wodzie. Jeśli dziecko nie może wytrzymać swędzenia, stosuje się także doustne leki przeciwhistaminowe (np. Fenistil) i uspokajające (ziołowe, np. Melisal w syropie).
Ospa u dziecka: jak mu pomóc?
- Nie zmuszaj dziecka chorego na ospę wietrzną do jedzenia. Jeśli ma w buzi pęcherze, serwuj „gładkie”, łagodne potrawy – ziemniaki purée, jogurty, delikatne zupy... Unikaj potraw mocno przyprawionych i kwaśnych.
- Kąp krótko, by przysychające strupki nie rozmiękły, a najlepiej myj dziecko pod prysznicem. Jeśli lekarz zaleci, możesz dodać do wanny nadmanganian potasu (do kupienia w aptece). Roztwór powinien być jasnoróżowy.
- Delikatnie wycieraj. Nie trzyj, przykładaj ręcznik miejsce przy miejscu.
- Obetnij krótko paznokcie. Zmniejszysz w ten sposób ryzyko zadrapań i nadkażenia ran bakteriami.
Ospa: powikłania po chorobie
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
- zapalenie żołądka i jelit,
- zapalenie płuc.
Czy szczepionka na ospę chroni przed chorobą?
Szczepionka przeciwko ospie wietrznej zabezpiecza przed objawami i powikłaniami tej choroby na całe życie. Jej skuteczność jest bardzo wysoka, ponieważ przekracza 95%. Dotychczasowe badania i obserwacje nie wykazały, że z biegiem czasu po szczepieniu na ospę odporność na tę chorobę spada lub że ludzie zaszczepieni chorują w późniejszym wieku. Nie zaobserwowano także zwiększonej zachorowalności na półpasiec u osób zaszczepionych na ospę.
Szczepienie na ospę u dzieci
Ospa u dorosłych
- zapalenie opon mózgowych,
- zapalenie płuc,
- zapalenie wątroby,
- zapalenie stawów,
- kłębuszkowe zapalenie nerek,
- zapalenie mięśnia sercowego,
- zakażenia bakteryjne.
Zobacz też: