Nie wiesz, czy twoje dziecko jest gotowe, by jeść łyżeczką? Sprawdź, gdzie patrzy!

W Japonii przez 10 miesięcy obserwowano 12 maluchów, które wchodziły w etap nauki posługiwania się łyżką. Filmowano je przy jedzeniu oraz analizowano, co działo się w tym czasie wokół nich. Na tej podstawie zidentyfikowano zachowania opiekunów i dzieci, które mogą wspomóc naukę samodzielnego jedzenia oraz wskazują, że dziecko jest na nią gotowe.

Średni wiek dziecka, które zaczynało wykazywać podczas badań zdolność do samodzielnego jedzenia, to 18 miesiąc życia. Naukowcy odkryli, że w procesie nauki posługiwania się łyżeczką ważną rolę odgrywają trzy elementy:

umiejscowienie talerza z jedzeniem,
obserwowanie przez dziecko dłoni opiekuna manipulującego przedmiotami,
spojrzenia dziecka na twarz opiekuna.

Ważne jest, na co patrzy maluch i gdzie stoi talerz

Okazało się, że przesunięcie talerza czy miseczki z jedzeniem w stronę dziecka było dla niego wyraźną zachętą do rozpoczęcia samodzielnych prób jedzenia. Z kolei obserwowanie dłoni opiekuna to sygnał, że dziecko zaczyna być gotowe do posługiwania się łyżeczką – na wcześniejszym etapie dzieci siedzące przy stole raczej patrzą na twarz opiekuna. Maluchy, które rozpoczynały posługiwanie się łyżką, aż osiem razy częściej obserwowały dłonie opiekunów, gdy przesuwali oni przedmioty stojące na stole.

Zobacz, co robię!

Zaobserwowano też, że w innych sytuacjach dziecko spoglądało na twarz opiekuna, a w innych obserwowało jego ręce. Spoglądanie na twarz osoby dorosłej najczęściej pojawiało się wtedy, gdy dziecko sprawdzało, czy opiekun obserwuje jego zachowanie, wtedy, gdy udało mu się trafić do buzi pełną łyżeczką, a także wtedy, gdy bawiło się nią w sposób nie związany z jedzeniem.

Oznacza to, że obserwowanie dłoni i twarzy opiekuna pełni dwie zupełnie różne role w komunikacji między dzieckiem a opiekunem. Spojrzenie na dłonie osoby dorosłej i obserwowanie, jak posługuje się przedmiotami, to dla dziecka nauka i sygnał wysyłany dorosłemu, że jest zainteresowany podjęciem samodzielnych prób jedzenia. Spojrzenie na twarz jest z kolei szukaniem uwagi, aprobaty lub dezaprobaty – w ten sposób dziecko sprawdza, czy to, co robi, jest akceptowane czy nie.

Jak tę wiedzę wykorzystać?

Kiedy pewnego dnia zauważysz, że twoje dziecko karmione przez ciebie łyżką, zamiast wpatrywać się w twoją twarz, zaczyna patrzeć na twoje dłonie, gdy przestawiasz przedmioty na stole, to będzie znak, że jest gotowe do nauki samodzielnego jedzenia.

Jak wspierać dziecko w nauce samodzielnego jedzenia łyżeczką:

Przesuń miseczkę z jedzeniem w stronę dziecka i podaj mu łyżeczkę.
Gdy maluch bawi się łyżeczką w sposób nie związany z jedzeniem i patrzy na ciebie, nie reaguj zbyt entuzjastycznie.
Gdy dziecko trafi pełną łyżką do ust i na ciebie spojrzy, wyraźnie okaż radość.

W ten sposób nauka posługiwania się łyżką rozpocznie się w odpowiednim momencie, a dziecko będzie otrzymywało od ciebie jasne sygnały, co należy zrobić.

Oczywiście nauka jedzenia łyżeczką trochę potrwa i nie da się podczas niej uniknąć rozchlapywania pokarmu wokół. Jednak jest szansa, że etap paprania będzie krótki, a maluch szybko zacznie używać jej zgodnie z jej przeznaczeniem, a nie do zabawy.

Źródło: Tetsushi Nonaka, Thomas A. Stoffregen. Social interaction in the emergence of toddler’s mealtime spoon use. Developmental Psychobiology, 2020; 62 (8): 1124 DOI: 10.1002/dev.21978

Sprawdź też: