Jak czytać wyniki badań krwi?

Wyniki nawet najzwyklejszych badań – krwi i moczu – dla ludzi niewtajemniczonych bywają czarną magią. A przecież badania podstawowe powinniśmy robić co najmniej raz w roku. Warto więc wiedzieć, jak je odczytywać i o czym mogą świadczyć nieprawidłowe wartości. Poniżej znajdziesz wyjaśnienie symboli stosowanych przez laboratoria analityczne, a także obowiązujące normy.

Co mówi badanie krwi?

To najważniejsze ze wszystkich badań. Może wiele powiedzieć o zdrowiu, niekiedy nawet uratować życie. Jeśli więc czujesz wyraźny spadek energii, senność, nadmierne pragnienie, straciłaś apetyt, wypadają ci włosy albo niepokoi cię cokolwiek innego, nie zwlekaj i idź na badanie do lekarza rodzinnego. Z pewnością dostaniesz skierowanie na pobranie krwi. Które wskaźniki są najważniejsze i jak je czytać?

WBC – LEUKOCYTY (KRWINKI BIAŁE)
Leukocyty świadczą o funkcjonowaniu układu odpornościowego.

• Prawidłowy wynik: powinien mieścić się w granicach 4,0–10,0 G/I.
• Co powinno wzbudzić niepokój? Nadmiar leukocytów może świadczyć o stanie zapalnym lub chorobie układu krwiotwórczego.
• Ważne dla kobiet w ciąży! W ostatnim miesiącu wyniki mogą przekraczać 10 G/I.

OB – ODCZYN BIERNACKIEGO
OB (czyli opad) informuje, w jakim tempie opadają krwinki czerwone po upływie jednej lub dwóch godzin.

• Prawidłowy wynik: do 20 mm/godz.
• Co powinno wzbudzić niepokój? Gdy OB jest zbyt wysokie, może wskazywać na stan zapalny w organizmie – np. zapalenie pęcherza moczowego czy ucha. Opad podnosi się nawet przy lekkim przeziębieniu. Gdy OB jest zbyt niskie, może sygnalizować anemię (niedokrwistość) lub przewlekłą niewydolność krążenia.
• Ważne dla kobiet w ciąży! OB może być u nich wyższe od 20 mm/godz. i nie jest to powód do niepokoju.

RBC – ERYTROCYTY (KRWINKI CZERWONE)
Uczestniczą w wymianie gazowej, transportują tlen, a także dwutlenek węgla w organizmie.

• Prawidłowy wynik: 4,0–5,6 T/I dla kobiet oraz 4,6–6,2 T/I dla mężczyzn.
• Co powinno wzbudzić niepokój? Zbyt mało RBC może świadczyć, że to anemia, zbyt dużo – o chorobie układu krwiotwórczego.
• Ważne dla kobiet w ciąży! Jeśli liczba RBC jest nieco niższa niż przewiduje norma, nie jest to sygnałem choroby.

HGB – HEMOGLOBINA
Bardzo ważny wskaźnik, świadczący o tym, czy krwinki czerwone pracują prawidłowo i wszystkie narządy są dobrze dotlenione.

• Prawidłowy wynik: norma wynosi 12–16 g/dl dla kobiet i 14–18 g/dl dla mężczyzn.
• Co powinno wzbudzić niepokój? Zbyt mało hemoglobiny może świadczyć o niedokrwistości (anemii). Towarzyszy mu wtedy niedobór krwinek czerwonych. Zbyt dużo HGB może świadczyć o odwodnieniu organizmu.
• Ważne dla kobiet w ciąży! Mogą mieć inne wyniki, np. poniżej 11 g/dl.

LIPIDOGRAM
Wskazuje na ryzyko choroby serca. Najważniejsze są:

• Cholesterol całkowity – prawidłowy wynik nie powinien być wyższy niż 200 mg/dl. Cholesterol występuje we krwi w dwóch odmianach.
• HDL (dobry cholesterol) – jest potrzebny do prawidłowej przemiany tłuszczowej, niezbędny dla układu nerwowego. Prawidłowy wynik to powyżej 46 mg/dl dla kobiet i powyżej 35 mg/dl dla mężczyzn.
• LDL (zły cholesterol) – jego nadmiar jest groźny dla serca i tętnic. Prawidłowy wynik do 130 mg/dl.

TRÓJGLICERYDY
Inny rodzaj tłuszczów, też niebezpiecznych dla naszych naczyń krwionośnych.

• Prawidłowy wynik: do 160 mg/dl.

Uwaga! Co powinno wzbudzić niepokój? Zbyt wysoki LDL i trójglicerydy. Należy zmienić dietę na mniej tłustą i mniej słodką. Jeśli mamy nadwagę, trzeba też schudnąć. Gdy cholesterol całkowity przekracza 300 mg/dl, lekarz często zleca leki.

CUKIER (GLUKOZA)
Nadmiar może świadczyć o cukrzycy typu I lub II.

• Prawidłowy wynik: na czczo poniżej 105 mg/dl, po posiłku – nie więcej niż 180 mg/dl.
• Ważne dla kobiet w ciąży! Badaj cukier raz w miesiącu.

ZOBACZ TEŻ: Normy wyników badań w ciąży