Alimenty i ustalenie ojcostwa – odpowiedzi prawnika na wasze pytania

Na pytania dotyczące kwestii ustalenia ojcostwa i spraw związanych z alimentami odpowiada mgr prawa Anna Chmielnicka, prowadzi poradnictwo prawne w Krakowskim Centrum Terapii Uzależnień, interesuje się prawem rodzinnym.

Jestem w 9 miesiącu ciąży. Mój partner mnie zostawił - twierdzi, że dziecko nie jest jego, choć ja mam pewność 100% (z nikim innym nie spałam, a on był moim pierwszym mężczyzną). Czy w akcie urodzenia mogę podać jego nazwisko jako ojca, mimo że on się na to nie zgadza? Czy mogę go jakoś zmusić do przyznania się do ojcostwa tego dziecka?

Jeśli dziecko ma nieustalonego ojca nosić ono będzie nazwisko matki.
Jeżeli nie zachodzi domniemanie, że ojcem dziecka jest mąż matki, dane dotyczące osoby ojca w akcie stanu cywilnego wpisuje się tylko w razie uznania dziecka przez ojca lub sądowego ustalenia ojcostwa.
Oznacza to, że jeśli partner nie uznał dziecka i nie było sądownie ustalone ojcostwo, w akcie urodzenia dziecka wpisuje się jako imię ojca – imię wskazane przez przedstawiciela ustawowego dziecka (matkę), a w razie braku takiego wskazania – jedno z imion zwykle w kraju używanych oraz jako nazwisko ojca i jego nazwisko rodowe – nazwisko matki, z odpowiednią adnotacją w rubryce „Uwagi”.
Jednocześnie może pani wystąpić do sądu rodzinnego z powództwem o ustalenie ojcostwa. Wówczas sąd po przeprowadzeniu dowodów, np., z badania DNA ustali czy pozwany faktycznie jest ojcem dziecka.
Więcej o tym przeczytajcie: Jak przebiega proces ustalenia ojcostwa?

Mój znajomy jest kilka lat po rozwodzie, ma zasądzone alimenty, ale ostatnio stracił pracę i nie może ich regularnie płacić. Jego była żona chce pozwać o alimenty dziadków - rodziców znajomego. Dziadkowie starają się pomagać wnukowi i jego mamy, ale boją się, że alimenty poważnie nadszarpią ich budżet. Jakie kroki mogą podjąć w tej sprawie?

Z reguły obowiązek alimentacyjny wobec dzieci spełniają jego rodzice. Możliwe jest jednak dochodzenie alimentów od dziadków dziecka. W takim przypadku, konieczne jest wykazanie przez osobę dochodzącą takich świadczeń, że nie jest możliwe uzyskanie alimentów od ojca dziecka, a matka dziecka jednocześnie nie jest w stanie zaspokoić jego usprawiedliwionych potrzeb, czyli po prostu gdy brakuje jej pieniędzy na utrzymanie siebie i dziecka. Jeśli w takiej sytuacji dziecko znajduje się w niedostatku (czyli nie ma zaspokojonych najbardziej podstawowych potrzeb), sąd może takie alimenty od dziadków zasądzić.
Natomiast wysokość alimentów zależeć będzie w takiej sytuacji również od majętności dziadków dziecka i tego czy zajmują się dzieckiem. Jeśli kupują mu prezenty, opłacają wycieczki i razem spędzają czas, to także w ten sposób realizują swój obowiązek alimentacyjny. Innymi słowy: skoro zajmują się oni dzieckiem, to mogą przed sądem podnosić, że w ten sposób realizują swój obowiązek względem wnuka. Co ważne, jeśli sąd rozpozna sprawę przeciwko dziadkom ze strony ojca, również bada sytuację dziadków dziecka ze strony matki, bowiem jeśli dziecko jest w niedostatku – to dla sądu jest ważna nie tylko sytuacja pozwanych dziadków ale i dziadków „z drugiej strony”. Bardzo często w sprawach tego rodzaju, zasądzane są zatem bardzo niewysokie kwoty alimentów, choć nie jest to regułą. Wszystko zależy od okoliczności danej sprawy.

Mam 4-letniego syna ojciec płaci regularnie alimenty. Pomijam fakt, że z dzieckiem raz na rok sie widuje.
Chciałabym starać sie o podwyżkę. Co robić? Ojciec dziecka straszy mnie, że nic nie dostanęm że weźmie prawnika i nie będzie podwyżki alimentów. Proszę o pomoc. Bo nigdy nie starałam sie o to. 400 zł to dla nas mało.

Może Pani wystąpić do sądu rodzinnego (sądu rejonowego wydziału rodzinnego i nieletnich) z powództwem o podwyższenie alimentów. Na uzasadnienie takiego żądania należy opisać zmianę sytuacji dziecka od czasu ustalenia alimentów na dziecko na kwotę 400 zł.
Do pozwu należy dołączyć

• zaświadczenia o zarobkach,
• faktury zaświadczenia z poradni lekarskiej,
• szkoły.

Jeśli jednak wcześniej sąd nie zajmował się Pani sprawą i ojciec dziecka płacił alimenty dobrowolnie, należy wnieść pozew o alimenty i opisać, że kwota 400 zł nie wystarcza na usprawiedliwione potrzeby dziecka, dołączając do pozwu podobne dokumenty jak w sprawie o podwyższenie alimentów. W sprawach o alimenty nie wnosi się opłat od pozwu.

Jestem w związku małżeńskim, ale już od kilku lat nie żyję z mężem. Nie możemy się rozwieść ze względu na sprawy majątkowe. Mąż uważa, że skoro odeszłam, to nic mi się nie należy, ja z kolei chciałabym, aby podział był pół na pół. Obecnie jestem w ciąży z nowym partnerem, dziecko pojawi się na świecie za miesiąc. Mój mąż straszy mnie, że dziecko formalnie będzie jego i dopóki nie zgodzę się na jego warunki będzie utrudniał mi życie i podejmowanie decyzji dotyczących dziecka. Czy jego groźby są realne? Czy mogę sądownie udowodnić, że to nie on jest ojcem mojego dziecka? I kiedy powinnam to zrobić: zanim dziecko się urodzi czy po porodzie?

Na wstępie wskazać należy, że jeśli dziecko rodzi się w czasie trwania małżeństwa to domniemywa się, że jego ojcem jest mąż matki. Takie domniemanie może być obalone w postępowaniu o zaprzeczenie ojcostwa. Sąd, który rozpozna sprawę ustali, czy mąż matki dziecka jest jego rodzicem biologicznym czy też nie.
Jeśli matka jest pewna, że dziecko pochodzi z jej pozamałżeńskiego związku – celowym jest przeprowadzenie sprawy o zaprzeczenie ojcostwa przed sprawą rozwodową.
W przypadku gdyby rozwód miał być orzeczony przed rozpoznaniem sprawy o zaprzeczenie ojcostwa, sąd rozwodowy byłby związany domniemaniem pochodzenia dziecka z małżeństwa. Skutkiem tego, sąd miałby obowiązek orzekać w wyroku rozwodowym także o kwestii władzy rodzicielskiej, kontaktów i alimentów na rzecz dziecka. W sytuacji, gdy dziecko nie pochodzi z małżeństwa, rozwodzący się mąż jego matki nie powinien być obciążony alimentami. Z drugiej strony, skoro nie jest on ojcem biologicznym to nie powinien mieć wpływu na proces jego wychowania, rozwoju. W polskim prawie obowiązuje zasada prawdy obiektywnej w przypadku kwestii pochodzenia dzieci – co oznacza, że sądy powinny dążyć do tego aby figurujący w aktach stanu cywilnego ojciec dziecka był tym biologicznym, a nie domniemanym.
Sprawę o zaprzeczenie ojcostwa należy wnieść do sądu po urodzeniu dziecka.

Polub profil babyonline.pl na Facebooku. Tam znajdziesz informacje o innych czatach z ekspertami!

[CMS_PAGE_BREAK]

Ja mam prawie roczne dziecko, jestem po wielu rozprawach z jego ojcem, płaci alimenty, ale jest mi winien jeszcze 600 zł z wyprawki (spłaca ją w ratach). On sie nami nigdy nie interesował, nigdy nie widział syna (oprócz chwili podczas testów DNA). Nie ma władzy rodzicielskiej. Miesiąc temu zarządałam, żeby spłacił mi resztę wyprawki na raz, bo potrzebuję pieniędzy, ale on powiedział, że nie, ze zapłaci mi tyle, ile sie należy, czyli alimenty i ratę wyprawki we wrześniu. Aktualnie mam 947 zł dochodu (247 zł MOPS, 500 alimenty i 200 wyprawka), ale ukróci sie to w październiku do 500 zł. Juz teraz na mnie i moje dziecko ledwo starcza. Czy mogę się ubiegać o podwyższenie alimentów i zaznaczyć, że chcę też, aby były płacone i na mnie i na dziecko? Dodam, ze wyrok poprzedniej rozprawy zapadł w marcu. Przy tym jestem osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku, a żeby pójść do pracy, musiałabym oddać dziecko do żłobka, który kosztuje 900 zł za miesiąć. Nie byliśmy małżeństwem.

Niestety jeśli nie byliście małżeństwem, nie może Pani domagać się alimentów od ojca dziecka na siebie. Może Pani jednak wnieść do sądu sprawę o podwyższenie alimentów na dziecko. Musi Pani wykazać, że od czasu wydania wyroku w marcu znacznie wzrosły koszty utrzymania dziecka, właśnie z powodu zapisania go do żłobka.

Co zrobić jeśli adres zamieszkania ojca dziecka jest mi nie znany i nie mam z nim jakiegokolwiek kontaktu a ostatni adres zameldowania jest u mojej mamy, zresztą były mąż wymeldował się z tamtad dawno a chciałam pisać o podwyżkę alimentów. Sąd jednak żąda aktualnego adresu zamieszkania.

Może Pani złożyć wniosek o ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego. Należy uprawdopodobnić brak znajomości aktualnego adresu i wskazać kandydata na kuratora spośród osób bliskich dla pozwanego (jego rodziców, rodzeństwa). Jeśli Pani nie wskaże kandydata, sąd ustanowi go sam, np. spośród pracowników sądu lub adwokatów. Jeśli sąd ustanowi kuratora, osoba ta będzie reprezentować pozwanego w postępowaniu o podwyższenie alimentów.

Jestem samotną matką. Ojciec mojego dziecka wyjechał do Anglii, do pracy. Ma zasądzone alimenty w wysokości 500 zł, ale ich od czasu wyjazdu nie płaci. Jak mogę te pieniądze od niego wyegzekwować? W Anglii zatrudniony jest na umowie, ale nie wiem na jakiej. Nie znam się na ich prawie.

Możliwe jest egzekwowanie alimentów od osoby przebywającej za granicą. Z uwagi na brak dokładnych danych należy wskazać, że możliwość egzekucji zależy w znacznej mierze od tego czy jest znany adres zagraniczny ojca dziecka. Należy zwrócić się do sądu okręgowego, który pomoże Pani w zgromadzeniu dokumentów pozwalających na prowadzenie takiej egzekucji. Tam uzyska Pani informację o czynnościach jakie należy podjąć, aby uzyskać alimenty na dziecko od pozwanego.

Mój były mąż płaci alimenty na dziecko. Czy za miesiąc wakacji, który spędzi z córką też powinien zapłacić alimenty?

Jeśli ojciec dziecka ma płacić alimenty, to także musi je płacić w okresie gdy spędza z nim dziecko czas np. w ferie lub wakacje. Natomiast w takim przypadku ojciec dziecka może ewentualnie wnieść o częściowe pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego za okres gdy sam zajmuje się dzieckiem.
Jeśli więc ojciec zajmuje się dzieckiem przez cały miesiąc, to rodzice dziecka mogą się porozumieć, że za ten miesiąc nie musi on płacić alimentów do rąk matki lub płacić w niższej wysokości.

[CMS_PAGE_BREAK]

Jak jest z wyrobieniem dowodu osobistego dziecku (4 latka)? Ojciec zgody nie chce wyrazić. Mówi, że chce za to częściej widywać się z dzieckiem. Ma ograniczone prawa... Co robić w takiej sytuacji?

Jeśli Pani były partner ma ograniczoną władzę rodzicielską do spraw najważniejszych dla dziecka może mieć wpływ na wyrobienie dziecku dokumentów. Jeśli Pani potrzebuje dowodu osobistego dla dziecka powinna Pani złożyć wniosek do sądu rejonowego wydziału rodzinnego i nieletnich o rozstrzygnięcie w istotnej sprawie dziecka. We wniosku należy opisać że rodzice dziecka nie porozumieli się co do wyrobienia dowodu, a dowód jest dziecku potrzebny. Taki wniosek opłaca się opłatą 40 zł.

Ostatnio dostałam pozew z sądu - złożył go mój ojciec, który domaga się ode mnie alimentów. Uzasadnia to tym, że jest chory, nie ma emerytury (całe życie pił, niewiele pracował) i pieniędzy na leki. Z ojcem nie mam żadnego kontaktu. Zostawił mnie i mamę, jak miałam 5 lat. Jakie mam szansę na odrzucenie jego pozwu? Czy rzeczywiście będę musiała płacić na niego?

W tym przypadku jest prawdopodobne, że sąd oddali powództwo o alimenty. Po pierwsze, alimenty na osobę dorosłą od krewnego są możliwe, tylko gdy osoba je dochodząca znajduje się w niedostatku (nie może zaspokoić swoich podstawowych potrzeb). Czyli Pani ojciec będzie musiał wykazać, że jego sytuacja finansowa jest bardzo trudna. Natomiast będąc pozwaną w takiej sprawie powinna Pani podnosić powinna tzw. zarzut sprzeczności żądania z zasadami współżycia społecznego, powołując art. 144 (1) kpc. Skoro była Pani źle traktowana przez ojca jako dziecko, obciążenie Pani alimentami na ojca mogłoby być uznane przez sąd za niesprawiedliwe. W takim postępowaniu powinna Pani dowodzić zeznaniami swoimi i świadków, że ojciec źle Panią traktował.

Byłem w związku z kobietą przez rok. Rozstaliśmy się, bo mnie zdradzała. 8 miesięcy po naszym rozstaniu na świat przyszło dziecko. W akcie urodzenia zostałem wpisany jako ojciec. Wiem, że nie jest ono moje (dziecko ma bardzo ciemną karnację, kruczoczarne włosy, a ja i moja partnerka mamy bardzo jasną skórę, ja jestem rudy). Matka dziecka twierdzi, że miałem pół roku na zaprzeczenie ojcostwa i że teraz - po dwóch latach - nie mam już żadnych szans. Czy to prawda? Czy mogę złożyć wniosek o zaprzeczenie ojcostwa? Czy przysługuje mi prawo do badań DNA?

Jeśli nie byliście Państwo małżeństwem, a figuruje Pan w akcie stanu cywilnego dziecka jako ojciec, oznacza to, że musiał Pan uznać dziecko przed kierownikiem USC lub też sąd ustalił Pańskie ojcostwo. Jeśli więc uznał Pan dziecko w USC, a nie uważa się Pan za ojca dziecka, to prawo przewiduje wówczas powództwo o ustalenie bezskuteczności uznania dziecka. Powództwo to omawia art. 78 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Prawo przewiduje krótki 6 miesięczny termin na wystąpienie z takim powództwem od dnia, w którym dowiedział się Pan że dziecko nie pochodzi do Pana. Jeśli ten termin jest przekroczony, można zwrócić się do Prokuratora o wystąpienie z takim żądaniem – jego nie wiążą żadne terminy.

http://www.infor.pl/prawo/pozwy/pozwy-rodzinne/82863,Jak-sformulowac-pozew-o-ustalenie-ojcostwa.html

Mam 10-miesięczną córeczkę. Z ojcem dziecka rozstaliśmy się, gdy byłam jeszcze w ciąży (nie byliśmy małżeństwem). Oboje mamy pełne prawa rodzicielskie. Jednak on nie interesuje się w ogóle dzieckiem (rozpowiada nawet, że go wrobiłam). Złożyłam wniosek o alimenty - zostało mi przydzielone 350 zł miesięcznie. Przy okazji złożyłam wniosek o zabranie praw rodzicielskich, ale został odrzucona, bo dziecko - zdaniem sądu - było za malutkie. Mój były chłopak dostał czas na poprawę zachowania. Od tego czasu jednak nic nie zmieniło. Czy mogę jeszcze raz złożyć taki wniosek? Czy mam jakiekolwiek szanse na wygranie tej sprawy? Czy jeśli będzie miał odebrane prawa rodzicielskie, to odbiorą mi też alimenty? Jego naprawdę nie interesuje ani dziecko, a ja. Wymiguje się jak może również od płacenia. Co mam robić?

Po pierwsze, ewentualne pozbawienie rodzica władzy rodzicielskiej nad nim nie wpływa na zakres obowiązku alimentacyjnego, co oznacza, że i tak musi on łożyć na dziecko alimenty.
Po drugie, w sprawach dotyczących władzy rodzicielskiej możliwe jest ponowne zajmowanie się sądu tego rodzaju kwestią. Oznacza to, że nawet jeśli sąd nie pozbawił władzy rodzicielskiej ojca dziecka lub nie ograniczył tej władzy w przeszłości, to może to uczynić jeśli ustali, że postawa rodzica dziecka jest zła i szkodzi dziecku np. jeśli ojciec dziecka nie zmienił swojego nagannego postępowania.
Można zatem wystąpić z wnioskiem o pozbawienie władzy rodzicielskiej rodzica dziecka. Należy w takim wniosku opisać złe zachowania rodzica dziecka. Jedną z przesłanek jaką sąd bada jest właśnie to czy zajmuje się dzieckiem, czy łoży na niego alimenty, więc jeśli tego rodzic dziecka nie czyni to wniosek może okazać się zasadny. Taki wniosek należy złożyć do sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich. Opłata od wniosku wynosi 40 zł.