
Osoba samotnie wychowująca dziecko to rodzic, który samodzielnie sprawuje codzienną opiekę i wykonuje wszystkie czynności przy dziecku bez pomocy drugiego rodzica. Co ważne, łożenie na dziecko, czyli np. alimenty od ojca, który mieszka osobno, nie wykluczają uznania matki za osobę samotnie wychowującą dziecko (lub odwrotnie: uznania ojca za samotnie wychowującego dziecko, jeśli to matka mieszka osobno i płaci alimenty).
Osoba samotnie wychowująca dziecko: definicja
Definicja osoby samotnie wychowującej dziecko wg ustawy o PIT brzmi:
„Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się jednego z rodziców albo opiekuna prawnego, jeżeli osoba ta jest panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą w stosunku, do której orzeczono separację. Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się również osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.” (Art. 6 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 22, poz. 270 z późn. zm.)
Aby jednak zostać uznanym za osobę samotnie wychowującą dziecko, trzeba faktycznie sprawować tę opiekę samodzielnie. Przy czym uwaga: niekoniecznie przez cały rok podatkowy. Teoretycznie wystarczy więc nawet jeden dzień bycia np. panną, kawalerem, i samotne wychowywanie dziecka w tym czasie.
Osoba samotnie wychowująca dziecko: do jakiego wieku?
Osoba samotnie wychowująca dziecka może korzystać z preferencyjnego opodatkowania, jeśli posiada władzę rodzicielską nad dzieckiem:
- małoletnim (do 18. roku życia);
- w dowolnym wieku, jeśli otrzymywało ono dodatek pielęgnacyjny lub rentę socjalną;
- do ukończenia 25. roku życia uczącym się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy, lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w państwie innym niż Rzeczpospolita Polska, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów łącznej wysokości 3089 zł z wyjątkiem renty rodzinnej.
Osoba samotnie wychowująca dziecko a PIT
Rodzic samotnie wychowujący dziecko może korzystać z preferencji, wypełniając zeznanie roczne. Korzyść to niższa stawka podatku (podatek w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy rocznych dochodów), a także podwójna kwota wolna od podatku.
Osoba samotnie wychowująca dziecko: ulga prorodzinna
Nic nie stoi na przeszkodzie, by osoba samotnie wychowująca dziecko rozliczała się razem z dzieckiem, a jednocześnie korzystała z ulgi prorodzinnej. O ile tylko rodzic samotnie wychowujący dziecko spełnia opisane wyżej warunki, może skorzystać z niższej stawki podatku oraz odliczyć od podatku kwotę 1112,04 zł na jedno dziecko.
Źródło: pit.pl, Dz.U. z 2000 r. Nr 22, poz. 270 z późn. zm.
Zobacz też:

Świadczenie 500 plus na pierwsze i każde kolejne dziecko jest wypłacane w ramach rządowego programu pomocy rodzinom o nazwie Program Rodzina 500 plus . Obecne zasady przyznawania pieniędzy obowiązują od 1 lipca 2019 roku (wcześniej, przez ponad 3 lata trwania programu, świadczenie było wypłacane tylko na drugie i kolejne dziecko). W 2022 roku wprowadzono zmiany w programie – obowiązuje nowy okres rozliczeniowy i nowe terminy składania wniosków. Dokumenty można składać tylko przez internet. Spis treści: Komu przysługuje 500 plus? 500 plus: do jakiego wieku? 500 plus w 2022 roku: terminy Inne zmiany w 500 plus w 2022 roku Kiedy wypłata 500 plus w 2022 roku? Gdzie złożyć wniosek o 500 plus? Opieka naprzemienna a 500 plus na dziecko 500 plus a alimenty 500 plus dla osób mieszkających za granicą Kiedy można stracić 500 plus? Komu przysługuje 500 plus na dziecko? Program Rodzina 500 plus powstał z myślą o regularnym wsparciu finansowym rodzin i ma być kontynuowany w kolejnych latach. W przeciwieństwie do Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego ( 12 tysięcy zł na dziecko ), becikowego czy „ kosiniakowego ” wypłacanie tych środków nie jest ograniczone do krótkiego czasu: każde dziecko otrzyma 500 złotych miesięcznie do uzyskania pełnoletności bez względu na wysokość zarobków jego rodziców. Jedynym warunkiem otrzymania świadczenia w roku 2022 jest złożenie wniosku 500 plus drogą elektroniczną. Świadczenie mogą otrzymać: rodzice; opiekunowie prawni (osoby ustanowione przez sąd jako opiekunowie prawni dziecka); rodziny zastępcze; rodzinne domy dziecka; dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych typu socjalizacyjnego, interwencyjnego i specjalistyczno-terapeutycznego (to duża zmiana, do tej pory nie przysługiwało im ono); interwencyjne ośrodki preadopcyjne....

Opieka na dziecko to wygodne rozwiązanie. Jeśli musisz zostać w domu i opiekować się zdrowym dzieckiem, nie musisz brać urlopu – zgodnie z prawem przysługuje ci zasiłek. Jeśli spełniasz wymagane kryteria, masz prawo do maksymalnie 60 dni opieki nad dzieckiem, za które otrzymasz zasiłek opiekuńczy. Prawo do zasiłku opiekuńczego na ogólnych zasadach daje także opieka nad dzieckiem na kwarantannie . Pracownikowi na etacie wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje również zwolnienie od pracy na 2 dni z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. 2 dni na opiekę nad dzieckiem reguluje art. 188 Kodeksu pracy. Za sprawą dyrektywy unijnej „work-life balance” od sierpnia 2022 roku tych dni będzie więcej. Sprawdź, jakie zmiany w przepisach w tzw. opiece nad dzieckiem obowiązują w 2022 roku. Spis treści: Opieka na dziecko – ile dni Zasady przyznawania opieki na zdrowe dziecko Kiedy przysługuje opieka na zdrowe dziecko? Kto może otrzymać dni na opiekę na zdrowe dziecko? Ile wynosi zasiłek na opiekę nad zdrowym dzieckiem? Co zrobić, aby otrzymać opiekę na zdrowe dziecko: jakie dokumenty są potrzebne? Kto wypłaca zasiłek opiekuńczy za opiekę nad zdrowym dzieckiem? Opieka na dziecko – ile dni Liczba dni przysługujących na dziecko zależy od jego wieku: 60 dni opieki nad zdrowym dzieckiem do 8. roku życia – przysługuje 80 proc. wynagrodzenia 60 dni opieki nad dzieckiem chorym w wieku 8-14 lat – przysługuje 80 proc. wynagrodzenia 14 dni opieki nad chorym dzieckiem powyżej 14. roku życia – przysługuje 80 proc. wynagrodzenia 2 dni na opiekę nad dzieckiem w wieku do 14. roku życia – z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Dwa dni opieki przysługują poza limitem 60 dni opieki nad dzieckiem zdrowym...

Ulga na dziecko przysługuje rodzicom także po rozwodzie. Kwotę tę można odliczyć od podatku w częściach równych, a jeśli między byłymi małżonkami brakuje zgody – oddać tylko jednemu rodzicowi. Jak rozliczyć ulgę podatkową po rozwodzie według zasad Nowego Polskiego Ładu? Spis treści: Ulga na dziecko po rozwodzie Komu przysługuje ulga na dziecko po rozwodzie? Jak rozliczyć ulgę na dziecko po rozwodzie? Ulga prorodzinna a rozwód rodziców: co z pełnoletnimi dziećmi? Ulga na dziecko po rozwodzie Prawo do ulgi podatkowej przysługuje obojgu rodzicom, jeśli oboje mają władzę rodzicielską (nawet jeżeli jest ona ograniczona). Każdy z rodziców może odliczyć ulgę podatkową w granicach przysługującego limitu na dziecko, także po rozwodzie . Komu przysługuje ulga na dziecko po rozwodzie? Rozwód czy separacja nie muszą oznaczać utraty przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński, określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia jednego z rodziców zupełnie tego prawa, to nadal może on skorzystać z ulgi na dziecko w podatku dochodowym. Obydwoje rodzice mają prawo odliczyć ulgę na małoletnie dziecko, wobec którego: wykonywali władzę rodzicielską (czyli nie tylko posiadali prawo rodzicielskie, ale z niego korzystali, dbali o zaspokajanie potrzeb dziecka, spotykali się z nim, wspomagali jego utrzymanie także poza obowiązkiem alimentacyjnym ); pełnili funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nimi zamieszkiwało; sprawowali opiekę w rodzinie zastępczej (na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą). Jak rozliczyć ulgę na dziecko po rozwodzie? Przysługującą kwotę ulgi rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w...