W ciąży do pracy: co musisz wiedzieć?

Przede wszystkim pamiętaj, że zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży pracownicy, chyba że zaistnieją przyczyny, które uzasadniałyby zwolnienie. Wówczas może nastąpić rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z twojej winy. Rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem jest możliwe tylko w przypadku ogłoszenia upadłości bądź likwidacji firmy, w której pracujesz. Przepisy te nie działają jednak, gdy jesteś zatrudniona na okres próbny, który nie przekracza jednego miesiąca.

W sytuacji, kiedy zostałaś zatrudniona na umowę o pracę na czas określony lub na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, a umowa ta wygasałaby po upływie trzeciego miesiąca ciąży, wówczas ulega ona przedłużeniu aż do dnia porodu. Przepisu tego nie stosuje się tylko wtedy, gdy zastępujesz pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy.

Nie przemęczaj się

Pracodawca nie ma prawa zatrudniać ciężarnej kobiety w godzinach nadliczbowych ani w nocy. Wbrew własnej woli nie możesz też zostać delegowana poza stałe miejsce pracy. Te same przepisy odnoszą się również do pracowników, którzy opiekują się dzieckiem do momentu ukończenia przez nie czterech lat. Ponadto jeśli twoje zdrowie nie pozwala na pracę, zwolnienia lekarskie w okresie ciąży są płatne. Przysługuje ci 100-procentowy zasiłek chorobowy niezależnie od tego, jak długo pozostawałaś na zwolnieniu.

To jest niedozwolone

Na rozmowie wstępnej prowadzący rekrutację nie ma prawa zapytać cię, czy jesteś w ciąży. Takie działanie nie jest chronione prawem, dlatego pracodawca nie może zaskarżyć ani zwolnić ciężarnej, która na rozmowie kwalifikacyjnej skłamała, mówić, że nie spodziewa się dziecka.

Kobieta w ciąży nie powinna być narażona na ciężką pracę fizyczną, pracę w nocy ani w warunkach narażenia na szkodliwe czynniki (promieniowanie czy środki toksyczne). Jeżeli jednak charakter twojej pracy wymaga obecności w porze nocnej, musisz wiedzieć, że pracodawca na okres twojej ciąży jest zobowiązany zmienić rozkład czasu pracy, tak byś mogła wykonywać swoje zadania w innych godzinach. Jeśli jest to niemożliwe, powinnaś zostać przeniesiona do innej pracy lub zwolniona na czas ciąży. Pamiętaj, że w takim przypadku cały czas masz prawo do otrzymywania dotychczasowego wynagrodzenia! Przysługuje ci też dodatek wyrównawczy, gdyby zmiana warunków pracy wiązała się z obniżeniem dochodów. [CMS_PAGE_BREAK]
Jeśli pracujesz przy komputerze, pamiętaj, że zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów, nie powinnaś pracować przed monitorem ekranowym dłużej niż cztery godziny w ciągu doby.

Kobieta w ciąży nie może też pracować na stanowisku, na którym jest narażona na działanie czynników rakotwórczych i o prawdopodobnym działaniu rakotwórczym. Także jest dla niej zabroniona praca stwarzająca ryzyko zakażenia m.in. wirusem zapalenia wątroby typu B, różyczki, ospy i półpaśca, a także wirusem HIV.

Czas na przerwę

Będąc w ciąży, masz też prawo do wykonywania niezbędnych badań lekarskich w czasie pracy. Pracodawca musi udzielić ci na nie zwolnienia, ale tylko wtedy, gdy badania te nie mogą być przeprowadzone poza godzinami pracy. Zachowujesz przy tym prawo do wynagrodzenia za czas swojej nieobecności.

Już po urodzeniu dziecka przysługuje ci prawo do dwóch półgodzinnych przerw w ciągu dnia, przeznaczonych na karmienie. Są one wtedy wliczane do czasu pracy. Pracownica karmiąca więcej niż jedno dziecko ma prawo do dwóch przerw, po 45 minut każda. Możesz poprosić, aby takie dwie przerwy były udzielane łącznie. Możesz połączyć obie przerwy i np. wyjść godzinę wcześniej do domu.

Kobietom pracującym krócej niż cztery godziny dziennie przerwy na karmienie nie są udzielane, a jeżeli twój czas pracy nie przekracza sześciu godzin dziennie, przysługuje ci tylko jedna taka przerwa.

Wcześniej na urlop

Masz prawo do rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego przed przyjściem dziecka na świat – co najmniej dwa tygodnie mogą przypadać przed przewidywaną datą porodu.