
Od 2011 roku w całej Polsce obowiązują nowe standardy opieki w czasie ciąży, porodu i pierwszych sześciu tygodni po urodzeniu dziecka. Zostały zapisane w formie rozporządzenia ministra zdrowia, a to znaczy, że obowiązują każdy szpital oraz każdą osobę prowadzącą ciążę i sprawującą opiekę nad mamą oraz nad noworodkiem. Każdą, która ma podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia.
W niektórych szpitalach prawa pacjentek były już wcześniej przestrzegane, w niektórych z ich realizacją nadal mogą być pewne problemy. Dużo zależy od tego, na ile znasz swoje prawa i będziesz wymagać, by były respektowane. Jesteś w ciąży? Musisz to wiedzieć!
Prawo do pełnej i kompleksowej opieki
Od początku ciąży do końca okresu połogu (czyli sześć tygodni po urodzeniu dziecka) powinnaś być objęta pełną i kompleksową opieką.
- Plan ciąży i porodu. Jeśli ciąża przebiega prawidłowo, cały czas może ją prowadzić nie tylko ginekolog, ale także położna (bo ciąża nie jest patologią i nie musi być „leczona”). Położna skieruje cię na wizytę do ginekologa przed 10. tygodniem, a także wtedy, gdy cokolwiek ją zaniepokoi. Ma ona też prawo zlecić ci wszystkie badania (np. morfologię, USG). Jeśli położna pracuje w przychodni, która ma kontrakt z NFZ i te badania są w niej wykonywane, nie musisz za nie płacić. Jeśli trzeba je zrobić w innej placówce, poproś lekarza rodzinnego o przepisanie skierowania. Już w pierwszych tygodniach osoba prowadząca ciążę powie ci, jakie objawy są prawidłowe, a jakie nie, i co wtedy robić. Wspólnie ustalicie tzw. plan opieki prenatalnej i plan porodu. Osoba prowadząca omówi z tobą poszczególne etapy porodu, powie, jak opiekować się noworodkiem, i zachęci cię do karmienia piersią. Jeśli tak się nie dzieje – poproś o to. Powołaj się na przepisy!
- Badania. Nowością jest to, że zaproponowane ci zostanie badanie w kierunku HIV. Wykonaj je nawet, jeśli jesteś przekonana, że w twoim przypadku nie jest konieczne. To ważne dla dziecka (można zapobiec przeniesieniu wirusa na maluszka).
- Położna na okres połogu. Już w drugim trymestrze ciąży wybierz w przychodni dziecięcej położną, która będzie się opiekować tobą i dzieckiem w połogu. To konieczne, jeśli chcesz, by przyszła do ciebie szybko po urodzeniu dziecka.
Prawo do nowoczesnego porodu
Gdy trafisz na porodówkę, personel szpitala powinien z tobą omówić twój plan porodu, sposoby radzenia sobie z bólem.
- Miejsce porodu. Masz prawo wybrać, czy będziesz rodzić w szpitalu (i którym), czy w domu – pod warunkiem że ciąża przebiega fizjologicznie i znajdziesz osobę, która podejmie się opieki nad domowym porodem. Za poród w domu musisz zapłacić.
- Osoba towarzysząca. Może być przy tobie podczas porodu w szpitalu, ale za poród rodzinny nic nie zapłacisz!
- To ty decydujesz. Jeśli wszystko jest w porządku, podczas porodu masz prawo przyjmować wszelkie pozycje, które przynoszą ci ulgę. Nacinanie krocza, lewatywa, golenie miejsc intymnych – to wszystko może być wykonane tylko za twoją zgodą.