Dzielenie się opłatkiem: co oznacza? Jak prawidłowo dzielić się opłatkiem?
Dzielenie się opłatkiem to stara tradycja, która ma bogatą symbolikę: oznacza pojednanie i przebaczenie, a także chęć bycia dobrym jak chleb. Wyjaśniamy, jak prawidłowo dzielić się opłatkiem w Wigilię.
Dzielenie się opłatkiem ma naprawdę bardzo długą tradycję – zwyczaj ten praktykowano już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Wyjaśniamy, jak dzielić się opłatkiem w Wigilię, by zachować dawne zwyczaje i nie popełnić jakiegoś błędu.
Co oznacza zwyczaj dzielenia się opłatkiem?
W czasie świąt Bożego Narodzenia warto przypomnieć sobie, dlaczego dzielimy się opłatkiem. Opłatek jest symbolem miłości i przyjaźni, a dzielenie się nim oznacza zgodę i przebaczenie win, a także chęć wspólnego świętowania. Symbolika opłatka jest jednak bogatsza: to chleb, którego spożywanie oznacza, że chcemy być jak chleb dobrzy. Dzielenie się opłatkiem w Wigilię miało chronić przed głodem przez cały rok. Dawało też nadzieję, że dobrzy ludzie będą mogli dzielić się chlebem z ubogimi.
Tym samym tradycja dzielenia się opłatkiem nawiązuje także do modlitwy „Ojcze nasz”, a konkretnie do fragmentu „Chleba naszego powszedniego daj nam, Panie” – dzielący się opłatkiem wyrażają w ten sposób wiarę, że nie zabraknie im chleba.
Opłatek (z łac. oblatum, czyli „dar ofiarny”) to cienki, zazwyczaj biały płatek chlebowy, niekwaszony i niesolony, wypiekany z białej mąki i wody bez dodatku drożdży. Zgodnie z polską tradycją opłatek wigilijny musi być biały, choć wypieka się też opłatki kolorowe przeznaczone dla zwierząt gospodarskich.
Skąd pochodzi zwyczaj dzielenia się opłatkiem?
Zwyczaj dzielenia się opłatkiem był znany już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Wtedy jednak nie łamano się opłatkiem w Wigilię. Kiedyś dzielenie się chlebem było po prostu symbolem duchowej komunii między członkami wspólnoty chrześcijańskiej. Z biegiem czasu coraz częściej przynoszono chleb na msze wigilijne i po pobłogosławieniu dzielono się nim. Chleb trafiał też do chorych i innych osób, które nie mogły uczestniczyć we mszy.
Zobacz także
Jak prawidłowo dzielić się opłatkiem?
Według zasad savoir-vivre osobą, która rozpoczyna składanie wigilijnych życzeń przy dzieleniu się opłatkiem, powinien być gospodarz domu – to on zaczyna dzielić się opłatkiem, łamiąc się nim najpierw z gospodynią. Następnie gospodarz i gospodyni dzielą się opłatkiem z seniorami (dziadkami, rodzicami), a potem z coraz młodszymi gośćmi. Dzielenie się opłatkiem z dziećmi powinno odbyć się na końcu.
Kościół nie narzuca zasady, zgodnie z którą zakazane byłoby dzielenie się opłatkiem z osobami niewierzącymi czy niepraktykującymi. Dla niektórych wierzących to nie do przyjęcia, inni nie mają z tym problemu. Najlepiej więc podejść do tego indywidualnie i dzielić się opłatkiem w zgodzie ze swoimi przekonaniami.
Co oznacza, jak spadnie opłatek?
Świąteczny pośpiech, witanie gości i wesoły harmider często mogą przyczynić się do tego, że w chwili nieuwagi leciutki opłatek wigilijny spadnie na podłogę. W takiej sytuacji należy go podnieść, aby przez przypadek nie został podeptany. W niektórych domach praktykowany jest także zwyczaj ucałowania go.
Z opłatkiem jako symbolem miłości i jedności związane są także przesądy. Jeśli opłatek nieopatrznie upadnie na podłogę lub ziemię zwiastuje to rychłą zdradę w małżeństwie lub związku partnerskim. Aby zapobiec takiej sytuacji, osoba, która upuściła opłatek, powinna go zjeść w całości.
Zobacz też: