Halloween 2021: kiedy wypada, symbole i obrzędy Halloween
Halloween wywodzi się tradycji amerykańskiej, ale jego korzenie znajdują się w Europie. Od początku ceremonię organizowano ostatniego dnia października, a dokładnie w nocy z października na listopad, czyli tuż przed tym, gdy w tradycji chrześcijańskiej obchodzimy Zaduszki i Wszystkich Świętych. Sprawdź, jakie jest znaczenie słowa „halloween”, jak i kiedy kiedy obchodzi się to święto oraz jakie symbole są z nim związane.
Joanna Biegaj
06 października 2021
Halloween to dla wielu dzieci atrakcyjny pomysł na spędzenie ostatniego wieczoru października. Choć nie wszyscy lubią to święto, proponujemy nie denerwować się, że Halloween nie należy do naszej tradycji i traktować je z przymrużeniem oka. Można przy okazji porozmawiać z dzieckiem, skąd pochodzi Halloween, jaka symbolika jest z nim związana i jakie są dzisiaj tego konsekwencje. Podpowiadamy też, jak zorganizować imprezę halloweenową dla dzieci.
Obchody Halloween przypadają 31 października i poprzedzają uroczystość Wszystkich Świętych. Halloween to nic innego jak święto związane z maskaradą, przebieraniem się (szczególnie przez dzieci) i zabawami, których motywem przewodnim są między innymi duchy, dynie, czarne koty, nietoperze i czarownice.
Halloween w Polsce pojawiło się po raz pierwszy w latach dziewięćdziestątych XX wieku i dość mocno zadomowiło się w naszej kulturze. Od początku jednak budzi spore kontrowersje. Są także zwolennicy zakazu świętowania Halloween.
Często można spotkać się z zarzutem, że Halloween jest świętem pogańskim i jest sprzeczne z polską tradycją. Nie każdy jednak wie, że tradycja malowania jajek na Wielkanoc także ma pochodzenie pogańskie, a nie jest potępiana przez kościół.
Według przedstawicieli kościoła katolickiego Halloween kłóci się również z ideą święta Wszystkich Świętych i Zaduszek (Święta Zmarłych), które obchodzimy po Halloween 1 i 2 listopada. Mało kto jednak zdaje sobie sprawę, że nazwa Halloween pochodzi od Święta Zmarłych – „All Hallows' Eve", co po angielsku oznacza Wigilię Wszystkich Świętych.
O tym, czy pozwolić dziecku na obchodzenie Halloween, wycięcie lampionu z dyni, przebranie się i obchodzenie domów i mieszkań w nadziei otrzymania słodyczy, każdy rodzic musi zdecydować zgodnie z własnymi przekonaniami.
Zwyczaj świętowania Halloween przywędrował do Polski ze Stanów Zjednoczonych. Ale wbrew obiegowym opiniom święto nie wywodzi się z Ameryki, tylko z tradycji Celtów, którzy zamieszkiwali tereny dzisiejszej Anglii, Irlandii, Szkocji, Walii oraz północnej Francji. 31 października obchodzili oni święto Samhain, do którego nawiązuje dzisiejsze Halloween (więcej w dalszej części tekstu).
W Stanach Zjednoczonych Halloween pojawił się dopiero w latach czterdziestych XIX wieku za sprawą irlandzkich imigrantów. Wierzyli oni, że w nocy 31 października dusze zmarłych odwiedzają ziemię. Organizowano wtedy różnego rodzaju ceremonie, które miały odstraszyć złe duchy. Palono ogniska i przebierano się w przerażające stroje. To miało na celu zmylenie duchów, które widząc dziwne stwory, miały zostawić ludzi w spokoju, myśląc, że trafiły „na swoich” .
W halloweenowych zabawach biorą udział zarówno dzieci, jak i dorośli. Uczestnicy imprez przebierają się za duchy, wampiry, czarownice (przebieraniu towarzyszy idea, zgodnie z którą halloweenowy kostium powinien straszny).
Domy, niektóre restauracje i inne miejsca ozdabiane są motywami halloweenowymi: dyniami, duchami, wampirami, nietoperzami i czarnymi kotami.
Najważniejsza zabawa podczas Halloween to „cukierek albo psikus”. Dzieci przebrane za czarownice, szkielety i inne straszydła dzieci chodzą po okolicznych domach z pojemnikami na cukierki. Pukają do drzwi, a jeśli ktoś nie zechce dać im cukierka – w zamian może liczyć na psikusa.
Do obrzędów związanych z Halloween należą także:
Przeskakiwanie przez świeczki rozstawione w kole na ziemi. Jeżeli świeczki nie zgasną – oznacza to szczęście w ciągu najbliższych miesięcy.
Wrzucanie orzecha do ogniska. Pęknięcie orzecha z wyraźnie słyszalnym trzaskiem oznacza odwzajemnioną miłość.
Z Halloween związanych jest pięć symboli, bardzo popularnych w tradycji amerykańskiej, z której przeniknęły do obchodów Halloween na całym świecie;
1. Czarownica – czarownice kojarzone są z pogańskim świętem Samhain, którego nazwa oznaczała koniec lata. Celtowie świętowali Samhain od zachodu słońca 31 października do wschodu słońca 1 listopada, celebrując początek nowego roku, jesienne zbiory, honorując zmarłych, paląc ogniska i ucztując. W średniowieczu osoby, które nadal obchodziły to święto oskarżano o czary, a kobiety – o bycie czarownicami. Łowcy czarownic wierzyli (podobnie jak pogańscy Celtowie), że w nocy z 31 października na 1 listopada świat żywych i zmarłych przenikają się. Wierzono, że tej nocy czarownice zyskują wyjątkową moc.
2. Lampka z wydrążonej dyni – pradawni Irlandczycy robili lampki z rzepy. Miały one odganiać złe duchy podczas święta Samhain. W tradycji angielskiej i amerykańskiej halloweenowe lampki od XVII wieku nazywane są Jack-O-Lantern. Nazwa pochodzi od irlandzkiej legendy o pijaku imieniem Jack, którego diabeł skazał na wieczną tułaczkę po śmierci, na którą Jack mógł zabrać jedynie lampkę wydrążoną z rzepy. Gdy Irlandczycy zadomowili się na amerykańskiej ziemi, łatwiej dostępne były tam dynie, a nie rzepy, dlatego dzisiaj lampki halloweenowe robi się z dyń.
3. Czarny kot – wiara rzekomo magiczne i niecne właściwości czarnego kota pochodzi ze średniowiecza. Koty były częstymi towarzyszami kobiet oskarżanych o czary (były ich pupilami lub były przez nie dokarmiane). Koty uchodziły za magicznych kompanów czarownic. Za najgorsze uznawano koty o czarnym futrze, które w ciemnościach poruszały się niezauważone, a ich oczy świeciły nocą jak zawieszone w powietrzu. Przez te zabobony do dziś czarne koty cieszą się mniejszą popularnością niż inaczej umaszczone puszyste czworonogi, co sprawia, że rzadziej znajdują dobry dom i opiekę.
4. Nietoperz – zwierzęta te wiązano ze wspomnianym wcześniej świętem Samhain. Gdy w czasie jego obchodów rozpalano ogniska, by uhonorować zmarłych, światło ściągało mnóstwo owadów, a za nimi nietoperze, które licznie gromadziły się nad głowami ucztujących, aby najeść się i zgromadzić zapasy przed zimową hibernacją. Tak pojawił się związek nietoperze z tym świętem, a później z Halloween.
5. Duchy i szkielety – obchodzący Samhain wierzyli, że tej jedynej nocy duchy zmarłych mogą przenikać do świata żywych, dlatego rozpali ogniska i szykowali duchom jadło. W Dzień Zaduszny i Święto zmarłych także zapala się lampki i znicze na grobach bliskich zmarłych. Duchy i szkielety, będące symbolami Halloween, kojarzą się ludziom ze zmarłymi od zarania dziejów, niezależnie od kultury, choć w innym ujęciu.
Znana nam dzisiaj tradycja Halloween przechodziła na przestrzeni lat wiele transformacji, z których dzisiaj zwykle nie zdajemy sobie sprawy.
Starożytne stroje na Halloween
Za czasów istnienia święto Samhain, z którego wywodzi się Halloween, obchodzący je ludzie zakładali na siebie zwierzęce skóry i czaszki, co miało ułatwiać łączność z duchami zmarłych. Lider ceremonii Samhain okrywał się białym materiałem i trzymał w ręce głowę konia wyrzeźbioną z drewna lub udekorowaną końską czaszkę.
Halloween to noc kapusty
W niektórych amerykańskich miastach Halloween początkowo nosiło nazwę Dnia Kapusty. Wszystko przez potomków Szkotów, którzy wyemigrowali do Ameryki. Młodzi Szkoci w Halloween wróżyli sobie z główek kapusty – dziewczęta próbowały odgadnąć przyszłość i odkryć za kogo wyjdą za mąż. W pewnym momencie w Massachusetts darowano sobie wróżenie, a główek kapusty używano w Halloween do obrzucania domów sąsiadów.
Cukierek albo psikus – skąd wziął się ten zwyczaj?
Halloweenowa zabawa „Cukierek albo psikus” praktykowana jest od początków XX wieku. Wywodzi się z Europy, gdzie podczas Dnia Zadusznego biedni odwiedzali domy zamożnych sąsiadów, by dostać kawałek ciasta. W zamian za jedzenie obiecywali modlić się za wszystkich zmarłych w rodzinie. Zwyczaj znany jako „souling” został później przejęty przez dzieci, które chodzą po domach i proszą o słodycze.
Chodzenie dzieci w przebraniach od domu do domu i zbieranie cukierków stało się jest w Polsce popularne od kilku lat. Przygotuj się na taką ewentualność, bo być może twoi mali sąsiedzi zechcą przyjść i nastraszyć cię w stroju uroczego duszka. A może twoje dzieci mają na osiedlu przyjaciół i chcą razem wziąć udział w takie zabawie. Porozmawiaj o pomyśle z innymi rodzicami i podejdźcie do tematu z przymrużeniem oka.
Kluczowym elementem zabawy na Halloween dla dzieci są przebrania, maski i przekąski, które będą straszyć, nawiązywać do duchów, czarownic i rozświetlonych dyń. Wypróbujcie nasze pomysły na stroje na Halloween dla dzieci. Możecie wykorzystać nawet zwykły ręcznik czy prześcieradło, by stać się czarownicą w pelerynie czy śmiesznym duszkiem.
Gdzie kupić przebranie?
Jeśli zależy wam na profesjonalnym przygotowaniu stroju na Halloween dla dziecka, wykorzystajcie to, co dostępne w sklepach tuż przed końcem października. W dyskontach i marketach można znaleźć ofertę halloweenową, w której dostępne są stroje:
wampirów,
czarownic,
innych strasznych postaci.
Polecamy skorzystać z internetu, istnieje wiele firm, które specjalizują się w sprzedaży lub wypożyczaniu strojów dla dzieci idealnych na bale przebierańców.
Nie masz ochoty szykować przebrania dla dziecka? Tutaj je kupisz w atrakcyjnej cenie:
Jedyne takie święto! Dziecko może przekonać się, że nie zawsze trzeba być Barbie czy superbohaterem, a stroje nawiązujące do okropieństw uczą malucha dystansu do siebie.
Makijaż na Halloween
Oddzielnym elementem budowania atmosfery Halloween jest makijaż czy malowanie buzi przez dzieci. Zazwyczaj makijaż będzie dopasowany do stroju.
Zabawy na Halloween dla dzieci – najfajniejsze zabawy dla rodziny
Zabawy na Halloween to świetna okazja, by zintegrować całą rodzinę. Nawet jeśli nie wiesz, co można robić podczas imprezy halloweenowej, pomysły same się znajdą. Oto nasze propozycje fajnych (i strasznych) zabaw dla dzieci – możecie szukać skarbu pająka, urządzić pokaz mody lub konkurs opowieści z dreszczykiem.
Zabawy na Halloween dla dzieci pozwalają maluchom oswajać różne lęki. To dlatego dzieci lubią potwory, bajki o duchach i zabawy podszyte dreszczykiem – Halloween to dobra okazja, by przezwyciężyć własne słabości i spędzić czas, fantastycznie się bawiąc. Przecież przyjemnie się bać, gdy wiadomo, że nic złego nikomu nie grozi, potwory i strachy są udawane, a pod strojem kościotrupa czy ducha ukrywa się kolega albo koleżanka. Impreza na Halloween to taka „bezpieczna adrenalina”, która sprawia, że zabawa staje się niezwykle ekscytująca. Przedstawiamy dużo propozycji na ciekawe zabawy z okazji Halloween.
Zabawy na Halloween dla dzieci :
Szukanie skarbu pająka
Zwariowany pokaz mody
Tajemnicze psikusy
Straszne opowieści
Mumia
Łowienie jabłek
Zjadanie pączków
Skrzynia obrzydliwości
Balonowe potwory
Zabawy na Halloween dla dzieci
Zanim zaczniecie w Halloween „straszne zabawy” w domu, zadbajcie o odpowiednią scenerię. Wydrążone dynie z zapalonymi świeczkami wyczarują odpowiedni nastrój. Jeśli macie czas i ochotę, przygotujcie inne halloweenowe dekoracje , przy których „upiorna” impreza nabierze rumieńców. A jeśli wciąż nie pozbyliście się wątpliwości, czy warto obchodzić Halloween, pomyślcie, że to po prostu kolejna okazja do różnych zabaw ruchowych, gier i konkursów dla dzieci, zarówno w domu, jak i w przedszkolu.
Zabawy na Halloween: szukanie skarbu pająka
To jedna z tych zabaw na Halloween, którą można zaaranżować zarówno w domu, jak i w ogrodzie. Ukrywamy jeden lub kilka skarbów (mogą to być specjalne halloweenowe słodycze, przygotowane wcześniej duchy z papierowych talerzyków albo zwykłe maskotki, książeczki), do których przywiązujemy bardzo długą i grubą nitkę. Oplątuje ona różne przedmioty i ciągnie się po zakamarkach mieszkania, zanim...
