chrzest święty
Adobe Stock
Święta i uroczystości

Symbole chrztu świętego i ich znaczenie

Pięć symboli Chrztu Świętego – to na nich opiera się ukryte znaczenie najważniejszego chrześcijańskiego sakramentu. Jednak w zależności od wyznania sama ceremonia chrztu może się nieznacznie różnić. Czy potrafisz wymienić poszczególne symbole chrztu i wyjaśnić ich znaczenie?

Chrzest Święty to pierwszy i najważniejszy sakrament w życiu chrześcijanina. Dzięki niemu każda przystępująca do niego osoba – dorosła lub dziecko – zostaje włączona do wspólnoty Kościoła. Obrzędy związane z tym sakramentem są pełne symboli, bo to właśnie przez nie uobecnia się Bóg. Niektóre z nich pojawiają się także w innych sakramentach. Dowiedz się, co oznaczają poszczególne symbole chrztu świętego oraz zobacz, jak wyglądają.

Jakie są symbole chrztu świętego?

Żadna czynność wykonywana podczas Chrztu Świętego nie jest przypadkowa, a towarzyszące im przedmioty-symbole to:

  • woda chrzcielna (święcona),
  • znak krzyża
  • krzyżmo,
  • świeca chrzcielna,
  • szatka (biała szata).

Symbole chrztu i ich znaczenie

Poszczególne gesty i atrybuty Chrztu Świętego mają swoje określone znaczenie, a ich użycie – głęboki, duchowy sens. Są wyrazem symbolicznej śmierci i nowego narodzenia się w Jezusie.

Woda chrzcielna

Woda chrzcielna (święcona) jako symbol życia i śmierci jest najważniejszym atrybutem sakramentu chrztu. Samo polanie głowy (forma dominująca w Kościele katolickim) lub zanurzenia w niej osoby chrzczonej (forma dominująca w Kościele prawosławnym) jest najważniejszym, kulminacyjnym momentem obrzędu. Poprzez wodę zostaje symbolicznie przekazana moc Ducha Świętego, a osoba chrzczona staje się duchowym dzieckiem Boga.

W Kościele katolickim ten gest i wypowiedziane słowa „ja ciebie chrzczę w imię Ojca, i Syna, i Ducha Świętego” wystarczają do tego, aby chrzest uznać za ważnie udzielony (nawet jeśli dalsza część liturgii chrzcielnej nie odbędzie się). Obmycie wodą chrzcielną symbolizuje zmycie grzechu pierworodnego.

Zanurzenie, a następnie wynurzenie w wodzie święconej symbolizuje śmierć i zmartwychwstanie, odrodzenie się w Chrystusie. W Kościołach prawosławnych trzykrotne zanurzenie jest dominującym rytuałem chrztu, a u Świadków Jehowy i wyznawców z Kościołów ewangelikalnych chrzest następuje przez całkowite zanurzenie w wodzie.

Znak krzyża

Znak krzyża jest symbolicznym, ale też mającym głęboki wymiar duchowy znakiem wyrażającym wiarę w Jezusa, Jego zmartwychwstanie, oczekiwanie na ponowne przyjście i zbawienie poprzez krzyż, na którym umarł. Gest ten jest potwierdzeniem świadomej relacji z Bogiem i wyrazem wiary w misterium Trójcy Świętej – najważniejszej istoty wiary wszystkich chrześcijan.

Krzyżmo

Krzyżmo to mieszanina oliwy i balsamu. Namaszczenie olejem krzyżma podczas chrztu symbolizuje uzdrowienie, dar Ducha Świętego, jest także znakiem radości i obfitości. W Kościele katolickim po symbolicznym ochrzczeniu kapłan namaszcza czoło osoby chrzczonej olejem krzyżma świętego i wypowiada słowa: „Bóg wszechmogący, Ojciec, naszego Pana, Jezusa Chrystusa, który uwolnił cię od grzechu i odrodził z wody i Ducha Świętego, On sam namaszcza cię krzyżmem zbawienia, abyś włączony(a) do ludu Bożego, wytrwał(a) w jedności z Chrystusem Kapłanem, Prorokiem i Królem na życie wieczne”.

Znak krzyża wykonywany na czole chrzczonej osoby jest symbolem łaski odkupienia za grzechy. Wezwanie Trójcy Świętej oraz wykonanie gestu krzyża oznacza istotę i sens religii – zbawienie poprzez krzyż chrystusowy. W Kościele prawosławnym osobie ochrzczonej kapłan czyni znak krzyża kolejno na czole, oczach, nozdrzach, ustach, uszach, klatce piersiowej, dłoniach i stopach. Za każdym razem  wypowiada: „Pieczęć daru Ducha Świętego”.

Zgodnie z tradycją izraelici obrzędem namaszczenia wskazywali osobę wybraną przez Boga, której zadaniem było wypełnianie Bożego planu. Aby tego dokonać osoba namaszczona, poprzez właśnie ten gest otrzymywała moc Ducha Świętego. Jezus Chrystus określany jest także jako Mesjasz, co z greki tłumaczy się jako „namaszczony”.

Szatka do chrztu

Szatka zostaje nałożona na osobę chrzczoną już po obrzędzie namaszczenia olejem krzyżma świętego. Nadanie imienia oraz nałożenie szatki do chrztu jest symbolicznym, metaforycznym przyobleczeniem się w Chrystusa. Biel szaty symbolizuje także czystość, niewinność oraz moc łaski uświęcającej, czyli moc do pokonywania pokus Złego. Zwyczaj ten wywodzi się od tradycji pierwszych chrześcijan – chrzczeni przyoblekali białe szaty na znak nawrócenia i przez tydzień w nich chodzili.

Świeca chrzcielna

Świeca chrzcielna jest odpalana od Paschału, który symbolizuje obecność Jezusa wśród wiernych. Osoba ochrzczona, której świeca została odpalona, jest symbolicznie oświecona przez Chrystusa, a także wzniecona w niej została miłość do i na wzór Chrystusa. Jest to również symboliczna przepowiednia zjednoczenia się ze światłością świata w wieczności. Światło świecy chrzcielnej pomaga kroczyć wśród ciemności i wskazuje odpowiednią, zgodną z wiarą, ścieżkę.

Jak wyglądają symbole Chrztu Świętego?

Znak krzyża

  • Kościół katolicki i Kościoły ewangelicko-luterańskie

Gest wykonuje się kciukiem prawej ręki, kreśląc linię pionową góry do dołu, a następnie linię poziomą od lewej do prawej strony.

Krzyż
Adobe Stock

  • Kościół prawosławny i Katolickie Kościoły wschodnie

Gest wykonuje się kciukiem prawej ręki, kreśląc linię pionową góry do dołu, a następnie linię poziomą od prawej do lewej strony.

Woda chrzcielna (święcona)

Adobe Stock

Wodę chrzcielną poświęca się podczas liturgii Wigilii Paschalnej (Wielka Sobota). Do chrztu można wykorzystać również wodę święconą, która jest konsekrowana tuż przez samym Chrztem Świętym.

Chrzcielnica

Chrzest prawosławny
Adobe Stock

Chrzcielnica to zbiornik z wodą święconą, którym zanurza się dziecko. Najczęściej jest wykonana z drewna lub kamienia.

Krzyżmo

Krzyżmo
Adobe Stock

Krzyżmo przechowywane jest w  małym pojemniczku, najczęściej wykonanym z metali szlachetnych.

Szatka

Szatka
Adobe Stock

Szatka do chrztu to biała koszulka lub chusta wykonana z bawełny (albo satyny), często dekorowana haftami, koralikami czy tasiemkami.

Świeca chrzcielna

Świeca chrzcielna i chrzcielnica
Adobe Stock

Świeca chrzcielna, a odróżnieniu od gromnicy, należy tylko i wyłącznie do jednej osoby i można mieć ją tylko jedną w życiu. Powinna być wykonana z naturalnego wosku.

 Zobacz także:

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA