Wtórne utonięcie – przyczyny i objawy
Wtórne utonięcie może nastąpić w ciągu 72 godzin od incydentu tonięcia. Najczęściej przydarza się dzieciom po kąpieli w słonej wodzie, ale wywołać może je nawet zakrztuszenie się słodką wodą.
Wtórne utonięcie jest zjawiskiem podstępnym, gdyż dochodzi do niego dopiero po pewnym czasie od incydentu związanego z dostaniem się wody do dróg oddechowych. Głównie zagraża dzieciom, które początkowo mogą wydawać się zdrowe, a dopiero z czasem stają się zmęczone i senne, a po zaśnięciu ich serce potrafi się zatrzymać. Wtórne utonięcia stanowią 1-2 proc. wszystkich utonięć.
Spis treści:
- Co to jest wtórne utonięcie?
- Objawy wtórnego utonięcia
- Przyczyny wtórnego utonięcia
- Wtórne utonięcie – pierwsza pomoc
Co to jest wtórne utonięcie?
Wtórnym utonięciem nazywa się powikłanie po podtopieniu. Dochodzi do niego, gdy w czasie tonięcia do płuc dostanie się woda (wystarczy jej niewielka ilość). W ciągu 72 godzin od zdarzenia może dojść do obrzęku płuc. Gdy do niego dojdzie, w płucach gromadzi się płyn. To utrudnia wymianę gazową i może prowadzić do niedotlenienia i śmierci.
Nazwa „wtórne utonięcie” odzwierciedla fakt, że osoba nim dotknięta „tonie” w płynie gromadzącym się w płucach.
Objawy wtórnego utonięcia
Jak rozpoznać wtórne utonięcie? Objawy dzieli się na takie, które mogą wystąpić wkrótce po podtopieniu oraz na te, które pojawiają się później i wskazują na obrzęk płuc. W obu przypadkach kluczowe jest jak najszybsze uzyskanie pomocy lekarskiej.
Pierwsze objawy wtórnego utonięcia
Osobę, która tonęła lub uległa podtopieniu, trzeba bacznie obserwować. Pierwsze objawy wtórnego utonięcia mogą wystąpić już w czasie 15 minut (zwykle do 24 godzin) od incydentu podtopienia. Należą do nich:
- uporczywy kaszel, który najbardziej dokucza w pozycji leżącej,
- trudności z wzięciem pełnego wdechu,
- ogólne osłabienie,
- zmęczenie,
- senność,
- niewyraźna mowa,
- zawroty głowy,
- nudności i wymioty,
- trudności z koncentracją i ospałość (pojawiają się u dzieci).
W ciągu 24 godzin od incydentu może wystąpić gorączka. W przypadku zaobserwowania takich objawów po podtopieniu lub także po zachłyśnięciu się wodą, należy koniecznie skontaktować się z lekarzem. Stan zdrowia może ulegać pogorszeniu i będzie dochodziło do dalszego osłabienia organizmu. U dzieci pogorszenie może nastąpić bardzo szybko.
Objawy wskazujące, że doszło do obrzęku płuc, to:
- wyraźne trudności z oddychaniem,
- słyszalne bulgotanie w płucach,
- zimne poty,
- bladość,
- sinienie ust lub twarzy,
- kaszel.
Przyczyny wtórnego utonięcia
Do wtórnego utonięcia dochodzi najczęściej:
- po kąpieli w morzu lub w jeziorze, rzece,
- po zachłyśnięciu się wodą podczas uprawiania sportów wodnych,
- po kąpieli w wannie (zwłaszcza u dzieci),
- po zachłyśnięciu się napojem.
Największe ryzyko wtórnego utonięcia stwarza podtopienie w słonej wodzie. Ppo zachłyśnięciu się nią, w płucach może pozostać sól, która sprzyja powstawaniu obrzęku płuc.
Wtórne utonięcie – pierwsza pomoc
Każdą osobę, która ma za sobą incydent w postaci zachłyśnięcia się płynem, trzeba obserwować przez 72 godziny, gdyż w tym czasie może rozwinąć się obrzęk płuc. W przypadku dzieci należy się upewnić, że cała woda została wykrztuszona lub przełknięta. W tym celu można położyć dziecko z głową ułożoną niżej niż tułów i rytmicznie uderzać je w okolicę międzyłopatkową – tak jak przy zakrztuszeniu i zadławieniu.
W przypadku wystąpienia pierwszych objawów suchego utonięcia lub później obrzęku płuc, trzeba wezwać pomoc medyczną lub natychmiast przetransportować chorego do szpitala. W przypadku dzieci nie wolno pozwolić na to, aby dziecko zasnęło, gdyż nawet we śnie może dojść do zatrzymania akcji serca, a trudniej wtedy będzie to zauważyć. Przy obrzęku płuc chory powinien siedzieć, a nie stać czy leżeć. Trzeba mu też zapewnić dostęp do świeżego powietrza.
Leczenie obrzęku płuc odbywa się w szpitalu. Polega na podawaniu tlenu i leków moczopędnych, które pomagają zmniejszyć obrzęk. Czasami niezbędne jest podłączenie chorego do respiratora.
Przeczytaj też: