Rozwód czy separacja - co dla was lepsze

1. Jeżeli decydujesz się na separację

Wiele osób myśli, że wystarczy zamieszkać osobno, by można było mówić o separacji. To błąd. Aby separacja miała skutki prawne, musi ją orzec sąd. Zrobi to wtedy, gdy stwierdzi, że między tobą a mężem istnieje rozkład pożycia, czyli zanikły łączące was więzi duchowe, fizyczne i gospodarcze.
Separację łatwiej uzyskać niż rozwód, bo nie musisz udowadniać, że łączące was więzi zostały bezpowrotnie zerwane (czyli nastąpił trwały rozkład pożycia). Sąd nie rozstrzyga też, kto ponosi za to winę, choć może to zrobić, jeżeli jedna ze stron wystąpi z takim wnioskiem.

Jeżeli oboje zgadzacie się na separację, a przy tym nie macie małoletnich dzieci, orzeczenie jest właściwie formalnością. W takim wypadku sąd rozpatruje sprawę w tzw. trybie nieprocesowym i wydaje postanowienie. Może być nawet przeprowadzona zaocznie, czyli pod nieobecność jednej ze stron.

Separacja: to warto wiedzieć

Ustalenie winy ma znaczenie, gdybyś w przyszłości chciała domagać się od męża alimentów. Jeżeli zostałby uznany za wyłącznie winnego, a ty znalazłabyś się w niedostatku, miałabyś prawo żądać od niego pieniędzy.

Kiedy sąd nie orzeknie separacji

Bywa jednak, że mimo zgodnego wniosku małżonków, sąd nie orzeka separacji. Dzieje się tak wówczas, gdy dojdzie do wniosku, że w jej wyniku ucierpiałyby dzieci. Może się zdarzyć, że Ty chcesz separacji, a twój mąż zażąda rozwodu. Co wtedy? Sąd na posiedzeniu pojednawczym rozstrzygnie, czy istnieje jeszcze szansa na uratowanie waszego związku i jeżeli stwierdzi, że tak, orzeknie separację. W innym wypadku – zdecyduje o rozwodzie, mimo że ty domagałaś się tylko separacji.

Jak załatwić separację

Pozew o separację powinnaś złożyć w sądzie okręgowym (wydział cywilny), właściwym dla waszego wspólnego miejsca zamieszkania. Jeżeli nie mieszkacie razem – pismo składasz w swoim sądzie lub w tym, w którego okręgu mieszka twój mąż. Możesz to zrobić osobiście w biurze podawczym sądu (poproś o potwierdzenie na kopii pozwu) lub wysłać go pocztą.

Do pozwu musisz dołączyć:
* akt małżeństwa,
* akt urodzenia wspólnego dziecka,
* zaświadczenie o zarobkach.
Aby sprawa nabrała urzędowego biegu, musisz wnieść wymaganą opłatę – wpis stały wynosi 600 zł (100 zł, gdy wniosek jest wspólny).

Zobacz także: Czy czeka Was rozwód?
[CMS_PAGE_BREAK]

Zniesienie separacji

Orzeczenie separacji nie przekreśla Waszego związku. Jeżeli dojdziecie do wniosku, że warto spróbować jeszcze raz i pogodzicie się, możecie wystąpić do sądu o zniesienie separacji. Wniosek musicie złożyć wspólnie. Po zniesieniu separacji znowu macie takie same prawa i obowiązki, jak każde małżeństwo. Możecie jednak, jeżeli z jakichś względów jest to dla was wygodne, utrzymać rozdzielność majątkową (w tej kwestii też jest potrzebny wasz zgodny wniosek).

Jakie są skutki separacji?

- Separacja nie rozwiązuje małżeństwa. Nie możesz wystąpić o powrót do poprzedniego nazwiska ani powtórnie wyjść za mąż.
- Powoduje rozdzielność majątkową. Od uprawomocnienia się orzeczenia przestaje istnieć między wami wspólność ustawowa.
- Umożliwia rozliczenie się z podatku wspólnie z dzieckiem (w myśl prawa jesteś uznawana za osobę samotną).
- Uniemożliwia dziedziczenie (chyba że na mocy testamentu).

Sąd, wydając wyrok o separacji, może rozstrzygnąć również o:
- władzy nad małoletnimi dziećmi, decydując, z którym z rodziców zamieszkają;
- alimentach na dziecko;
- sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania;
- podziale wspólnego dorobku, jeżeli któreś z was wystąpi z takim wnioskiem.

2. Gdy postanawiasz się rozwieść

Orzeczenie rozwodu następuje wówczas, gdy sąd stwierdzi, że między wami nastąpił nie tylko zupełny, ale i trwały rozkład pożycia. Właśnie to stwierdzenie o trwałości rozkładu, czyli braku szans na pogodzenie, jest decydujące. Sąd orzeka także (na wniosek jednego lub obojga małżonków), kto ponosi za to winę.
Tak jak w wypadku separacji, sąd nie orzeknie rozwodu, jeżeli ucierpiałyby na tym dzieci lub domaga się go tylko małżonek wyłącznie winny rozpadu związku.

Polecamy: Rozwód a dziecko
[CMS_PAGE_BREAK]

Jak wnieść o rozwód

Pozew składasz, podobnie jak przy separacji, w sądzie okręgowym, w wydziale cywilnym. Właściwy jest sąd, w którego okręgu mieliście wspólne miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z was jeszcze tam przebywa. Gdy tak nie jest – pozew trzeba złożyć w sądzie, w którego okręgu mieszka pozwany (twój mąż). Do pozwu dołączasz takie same dokumenty jak w wypadku separacji. Składasz je osobiście (w biurze podawczym sądu) lub przesyłasz pocztą. Uiszczasz przy tym opłatę, tzw. wpis stały, w wysokości 600 zł.

Jakie są skutki rozwodu?

- Rozwiązanie małżeństwa. Możesz powrócić do nazwiska noszonego przed ślubem (masz na to 3 miesiące od orzeczenia rozwodu – oświadczenie składasz przed kierownikiem USC). Nic też nie stoi na przeszkodzie, aby któreś z was zawarło nowy związek.
- Znosi wspólność majątkową między wami.
- Umożliwia ci wspólne rozliczanie się z dzieckiem.
- Uniemożliwia dziedziczenie po zmarłym współmałżonku (chyba że na podstawie testamentu).

W wyroku rozwodowym sąd może orzec także o:
- władzy rodzicielskiej, czyli ustala, z kim będzie mieszkało dziecko i jak drugie z rodziców może się z nim kontaktować;
- podziale wspólnego dorobku (na wniosek twój lub męża);
- alimentach dla dziecka i ewentualnie dla ciebie;
- sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania.

Rozwód z orzekaniem o winie

Rozwód z wyłącznej winy jednego małżonka: drugi ma prawo do alimentów nie tylko wówczas, gdy znalazł się w niedostatku. Wystarczy, że w wyniku rozwodu pogorszył się standard jego życia. Świadczenia przysługują mu do chwili, gdy ponownie zawrze związek małżeński. Rozwód bez orzekania o winie lub z winy obojga: alimenty przysługują temu z małżonków, który żyje w niedostatku. Ten obowiązek wygasa, kiedy ta osoba wejdzie w nowy związek małżeński.

Czytaj też: Gdy mama i tata się rozstają