Rejestracja dziecka w USC: jakie dokumenty są potrzebne? Ile jest czasu na zarejestrowanie dziecka?
Rejestracja dziecka po urodzeniu jest banalnie prosta – kilka kliknięć i gotowe. Akt urodzenia można otrzymać online, trzeba jednak złożyć odpowiednie dokumenty. Zgodnie z nowymi przepisami rejestracja dziecka w USC jest prostsza niż dawniej. Sprawdź, jaki jest czas na zarejestrowanie dziecka, jak nadać PESEL i co zrobić, gdy dziecko ma nietypowe miejsce urodzenia.
Rejestracja dziecka w USC odbywa się przez internet lub bezpośrednio w urzędzie. Może to zrobić mama lub tata. Gdy złożycie dokumenty i uda wam się zarejestrować dziecko, wraz z aktem urodzenia otrzymacie numer PESEL dziecka oraz zameldowanie. Sprawdź, jaki jest czas na zarejestrowanie dziecka i jak dopełnić formalności zgodnie z przepisami.
Rejestracja dziecka w USC:
- Rejestracja dziecka online
- Rejestracja dziecka osobiście w USC
- Jakie dokumenty są potrzebne do rejestracji dziecka?
- Ile jest czasu na zarejestrowanie dziecka i ile się czeka na odpis aktu urodzenia?
- Nadanie numeru PESEL dziecku
- Rejestracja dziecka w USC: zameldowanie
- Rejestracja dziecka: imiona w akcie urodzenia
- Rejestracja dziecka, kiedy rodzice nie mają ślubu
- Rejestracja dziecka a nietypowe miejsce urodzenia:
- Zgłoszenie dziecka urodzonego za granicą
- Rejestracja dziecka urodzonego w domu
- Rejestracja dziecka urodzonego w samolocie albo na statku
Rejestracja dziecka online
Aby zarejestrować dziecko przez internet, musisz mieć Profil Zaufany (stworzysz go na www.gov.pl) lub e-dowód. Rejestracji dziecka dokonuje się na stronie www.obywatel.gov.pl. Tam wybierasz usługę, z której chcesz skorzystać. Przygotuj koniecznie dowód tożsamości (dowód osobisty lub paszport). Po zalogowaniu system poprosi o potwierdzenie, że jesteś matką/ojcem dziecka, i zweryfikowanie danych.
Aby urzędnik mógł przyjąć twoje zgłoszenie i zarejestrować dziecko po urodzeniu, do USC musi wpłynąć karta urodzenia dziecka. Ten dokument przekazuje osoba, która odebrała poród, np. lekarz lub położna.
Rejestracja dziecka przez internet: 7 kroków
- Kliknij przycisk: Zgłoś urodzenie dziecka.
- System przekieruje cię na stronę login.gov.pl. Wybierz sposób logowania.
- Wypełnij zgłoszenie. W kroku 3. wpisz imię lub imiona dziecka.
- Po wypełnieniu zgłoszenia system przekieruje cię do usługi e-podpis na stronie pz.gov.pl, gdzie sprawdzisz i podpiszesz zgłoszenie elektronicznie.
- Możesz podpisać zgłoszenie za pomocą:
- profilu zaufanego,
- dowodu z warstwą elektroniczną (e-dowodu),
- kwalifikowanego podpisu elektronicznego.
- Potwierdzenie wysłania zgłoszenia otrzymasz na swoją skrzynkę ePUAP i e-mail podany we wniosku.
- Czekaj na odpowiedź urzędu.
Akt urodzenia dziecka (odpis) otrzymasz w wersji papierowej lub elektronicznej w zależności od wybranej opcji. Razem z metryką dostaniesz też powiadomienie o nadanym numerze PESEL i zaświadczenie o zameldowaniu.
Jeśli nie korzystasz z Profilu Zaufanego, zarejestrujesz dziecko tak jak dawniej, czyli osobiście w urzędzie stanu cywilnego. Niżej wyjaśniamy, jak należy to zrobić.
Rejestracja dziecka w USC
Formalności po urodzeniu dziecka musisz dokonać w urzędzie w miejscowości, w której dziecko przyszło na świat. Możesz zarejestrować tylko dziecko urodzone w Polsce.
Po zgłoszeniu dziecka kierownik Urzędu Stanu Cywilnego sporządzi akt urodzenia dziecka i przekaże rodzicom:
- jeden bezpłatny odpis skrócony aktu urodzenia;
- numer PESEL dziecka;
- zaświadczenie o zameldowaniu dziecka.
Akt urodzenia to dokument stwierdzający fakt narodzin dziecka. Jest tworzony i przechowywany przez Urząd Stanu Cywilnego. Odnotowuje się w nim imię i nazwisko dziecka, jego płeć, datę urodzenia, imiona, nazwiska i daty i miejsca urodzenia rodziców oraz ich adres. Dzięki niemu dziecko otrzymuje PESEL, może m.in. korzystać z opieki medycznej i dostać paszport.
Jakie dokumenty są potrzebne do rejestracji dziecka?
Aby zarejestrować dziecko, nie trzeba okazywać odpisów aktów stanu cywilnego rodziców (np. aktu urodzenia, małżeństwa) ani dokumentów ze szpitala, w którym odbył się poród (zgłoszenie urodzenia zostanie przesłane ze szpitala do USC). Według nowych przepisów wystarczy jedynie okazanie dowodu osobistego rodzica. Jeśli zgłoszenia dokonuje pełnomocnik, dodatkowo potrzebne będzie stosowne pełnomocnictwo.
Ile jest czasu na zarejestrowanie dziecka i ile czeka się na akt urodzenia?
Masz 3 tygodnie (21 dni od daty wpisanej w karcie urodzenia, którą wystawia szpital) na zarejestrowanie narodzin dziecka w urzędzie. Szpital ma 3 dni na przekazanie karty do USC. Zgłoszenia dziecka nie muszą dokonywać oboje rodzice – do urzędu może pójść jedno z nich albo reprezentujący ich pełnomocnik (np. jeśli matka ma mniej niż 16 lat). Sporządzenie aktu urodzenia dziecka jest bezpłatne. Jeśli do USC wpłynęła karta urodzenia dziecka (ze szpitala), kierownik urzędu sporządzi akt następnego dnia roboczego po zgłoszeniu przez ciebie dziecka.
Uwaga, jeśli nie zgłosisz urodzenia dziecka w ciągu 21 dni, urzędnik samodzielnie dokona rejestracji. Sam wybierze też imię dla dziecka.
Nadanie numeru PESEL dziecku
PESEL jest nadawany po zgłoszeniu dziecka w Urzędzie Stanu Cywilnego. Można go więc otrzymać także online. Po sporządzeniu aktu urodzenia kierownik USC występuje do Ministra Spraw Wewnętrznych o jego nadanie. W niektórych przypadkach rodzice otrzymują PESEL dziecka od razu. Czasem jednak muszą na niego poczekać – gdy formalności zostaną dopełnione, do osoby zgłaszającej urodzenie dziecka zostanie wysłane powiadomienie o jego nadaniu.
Rejestracja dziecka w USC: zameldowanie
Po zarejestrowaniu w urzędzie stanu cywilnego dziecko zostanie również zameldowane w miejscu stałego albo czasowego pobytu rodziców (albo tego z rodziców, u którego faktycznie będzie mieszkało). Zameldowania dokona kierownik urzędu stanu cywilnego sporządzający akt urodzenia dziecka. Warto też wiedzieć, jak zameldować dziecko np. po zmianie miejsca pobytu lub po powrocie z zagranicy.
Rejestracja dziecka: imiona w akcie urodzenia
Rodzice mogą nadać dziecku nie więcej niż dwa imiona. Nadal jednak muszą liczyć się z tym, że urzędnik USC nie zgodzi się na wpisanie do metryki imion, które:
- są w formie zdrobniałej;
- mają charakter ośmieszający lub nieprzyzwoity;
- jest ich więcej niż dwa;
- nie wskazują na płeć dziecka (wyjątkiem są imiona, które nie wskazują na płeć, ale są do niej przypisane w powszechnym znaczeniu).
Niestety brak szczegółowych informacji, które wyjaśniałyby, jakie są to imiona. Warto pamiętać, że od decyzji urzędnika można odwoływać się do wojewody – gwarantuje to art. 11 ust. 2 ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego. Ważną zmianą w przepisach jest możliwość nadawania dzieciom urodzonym w Polsce, niezależnie od ich obywatelstwa i narodowości rodziców, imion obcego pochodzenia. Wcześniej mogły je nosić jedynie dzieci, których przynajmniej jeden rodzic był cudzoziemcem.
Rejestracja dziecka, gdy rodzice nie są małżeństwem
W takiej sytuacji, aby zarejestrować dziecko, potrzebne jest oświadczenie o uznaniu ojcostwa. Składa się je w USC podczas zgłaszania narodzin. Oświadczenie taty musi potwierdzić mama dziecka. Może to zrobić od razu lub w ciągu trzech miesięcy od momentu złożenia oświadczenia przez ojca. Dziecko będzie nosiło nazwisko, które zgodnie wskażą oboje rodzice. Gdy ich zdania się różnią, otrzyma nazwiska mamy i taty.
Jak składa się oświadczenie o uznaniu ojcostwa?
Mężczyzna może tego dokonać przed:
- kierownikiem dowolnego urzędu stanu cywilnego;
- konsulem Rzeczypospolitej Polskiej;
- sądem.
Rejestracja dziecka a nietypowe miejsce urodzenia
Jak zarejestrować w Polsce dziecko urodzone za granicą lub w samolocie? Akt urodzenia sporządza się w miejscu narodzin dziecka. Życie pisze jednak najróżniejsze, czasem nietypowe scenariusze. Jak sobie wówczas radzić? Podpowiada Iwona Basior, dyrektor Urzędu Stanu Cywilnego m.st. Warszawy.
Rejestracja dziecka urodzonego za granicą
Jeśli twoje dziecko urodziło się poza Polską, możesz je zarejestrować w Urzędzie Stanu Cywilnego, składając wniosek do kierownika USC lub u polskiego konsula. Do wniosku musisz dołączyć:
- tłumaczenie przysięgłe (transkrypcję) zagranicznego aktu urodzenia (transkrypcja);
- tłumaczenie przysięgłe odtworzonego zagranicznego aktu urodzenia, jeśli nie możesz uzyskać tego dokumentu;
- opłatę skarbową w wysokości 50 zł (transkrypcja), 39 zł (odtworzenie i rejestracja).
Zagraniczny akt urodzenia nie wymaga tłumaczenia, jeżeli został do niego załączony wielojęzyczny standardowy formularz, o którym mowa w rozporządzeniu PE i Rady (UE) 2016/1191 w sprawie promowania swobodnego przepływu obywateli poprzez uproszczenie wymogów dotyczących przedkładania określonych dokumentów urzędowych w Unii Europejskiej i zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1024/2012.
Odpis aktu urodzenia sporządzonego za granicą (wraz ze sporządzonym przez tłumacza przysięgłego tłumaczeniem na język polski) trzeba złożyć w USC w mieście, w którym zameldowane jest jedno z rodziców lub w ostatnim miejscu zamieszkania.
Rejestracja dziecka urodzonego w domu
Fakt narodzin dziecka podczas porodu domowego zgłasza do USC lekarz lub położna obecna przy porodzie, a dalej już wszystko toczy się tak, jak w przypadku maluchów urodzonych w szpitalu: rodzice (lub jedno z nich) zgłaszają się do urzędu lub rejestrują dziecko przez internet. Jeśli nikogo nie było przy porodzie, bo np. mama nie zdążyła dojechać do szpitala, zgłoszenie urodzenia noworodka wystawia lekarz, który badał ją już po porodzie.
Rejestracja dziecka urodzonego na statku albo w samolocie
Do rejestracji w USC potrzebny jest protokół zdarzenia sporządzony przez kapitana i podpisany przez dwóch świadków. Protokół zostaje wysłany przez kapitana do USC pierwszego miasta, do którego statek zawinął lub w którym wylądował samolot, a jeśli to niemożliwe (bo pozostaje za granicą) – do najbliższego konsula. USC lub konsul przesyłają dokumenty do USC m.st. Warszawy, gdzie zostanie sporządzony akt urodzenia dziecka.
Źródło:
- Ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz.U. z 2014 r. poz. 1741 z późn. zm.),
- Ustawa z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz.U. z 2010 r. Nr 217 poz. 1427 z późn. zm.).
- Ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2021 r. poz. 1923 z późn. zm.).
- Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. Prawo konsularne (Dz. U. z 2021 r. poz. 823 z późn. zm.).
- Rozporządzenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 18 grudnia 2015 r. w sprawie opłat konsularnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2237 oraz z 2019 r. poz. 1909 z późn. zm.).
Zobacz też: