Świadczenia przyznawane w związku z urodzeniem dziecka w 2022 roku obejmują zarówno wypłacane jednorazowo kwoty, np. z tytułu becikowego, jak i comiesięczne lub coroczne zasiłki, ulgi i inne formy finansowego wsparcia rodziców.
Suma wszystkich świadczeń wzrosła w związku z wprowadzeniem Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego. Ale na trzy lata (do 31 października 2024 roku) zamrożone zostały progi dochodowe i kwoty świadczeń, poza świadczeniem pielęgnacyjnym. Obowiązują one już od 6 lat (ostatnia waloryzacja miała miejsce w 2015 roku). Oznacza to, że świadczenia są przyznawane coraz mniejszej liczbie rodzin, gdyż zarówno minimalna, jak i średnia pensja przez ten czas znacząco wzrosła. Zdaniem rządu decyzję tę rekompensuje świadczenie 500 plus. Nie jest to prawdą, gdyż przysługuje ono do 18 roku życia, a świadczenie rodzinne można pobierać przez cały czas trwania nauki dziecka (maksymalnie do 21 roku życia w przypadku dzieci zdrowych i do 24 roku życia w przypadku dzieci niepełnosprawnych). W związku z decyzją rządu nie ulegną podniesieniu przez najbliższe trzy lata kwoty: becikowego, kosiniakowego, zasiłku rodzinnego.
Wyjaśniamy, co należy się rodzicom po urodzeniu dziecka. Podpowiadamy też, jakie pieniądze dostaną dzieci uchodźców z Ukrainy. Sprawdź, o jakie świadczenia na dziecko możesz się ubiegać w 2022 roku i przez najbliższe trzy lata.
Świadczenia na dziecko w 2022 roku:
W związku z narodzinami dziecka możesz jednorazowo otrzymać świadczenie w wysokości 1000 złotych. Aby tak się stało:
Dodatkowe becikowe w kwocie 1000 zł mogą otrzymać rodzice, którym przysługuje prawo do zasiłku rodzinnego. Jest on przyznawany, gdy dochód w rodzinie nie przekracza na osobę 674 zł (678 zł jeśli dziecko jest niepełnosprawne). O zasiłku rodzinnym więcej w dalszej części tekstu.
Kolejne becikowe mogą otrzymać mieszkańcy niektórych gmin. To tzw. gminne becikowe, które jest wypłacane w wysokości uchwalanej przez władze gminy, dla osób zamieszkujących na jej terenie. Gminne becikowe wypłacane jest w różnej wysokości.
To potoczna nazwa świadczenia dla rodziców (ustanowionego przez ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Władysława Kosiniaka-Kamysza, stąd nazwa), którzy nie mają prawa do zasiłku macierzyńskiego. Określane jest również jako świadczenie rodzicielskie. Otrzymują je:
Kosiniakowe w kwocie 1000 zł jest wypłacane od porodu przez:
Wniosek o kosiniakowe składa się:
Świadczenie można otrzymać na pierwsze i każde kolejne dziecko. W jego przyznawaniu nie obowiązuje kryterium dochodowe. To oznacza, że 500 plus otrzymują wszystkie dzieci w Polsce do 18. roku życia, bez względu na wysokość zarobków rodziców (tu znajdziesz więcej informacji o świadczeniu 500 plus).
Wniosek o 500 plus możesz składać:
W ramach Nowego Polskiego Ładu rząd wypłaci rodzinom dodatkowo 12 tysięcy zł na drugie i każde kolejne dziecko. Pieniądze trafią do rodziców co miesiąc przez dwa lata (po 500 zł) lub co miesiąc przez rok (po 1000 zł). Otrzymają je rodzice dzieci między 12. a 36. miesiącem życia dziecka. 12 tysięcy na dziecko funkcjonuje od początku 2022 roku.
Świadczenie przysługuje nie tylko rodzicom dzieci urodzonych w 2022 roku. Dostaną je również dzieci, które przyszły na świat w latach 2021, 2020 i 2019. Nie będzie jednak wypłacane w pełnej kwocie. Wysokość wypłat zależy od wieku dziecka w dniu wejścia programu w życie, tj. 1.01.2022. Świadczenie przysługuje proporcjonalnie za okres od dnia wejścia w życie ustawy, do czasu ukończenie przez drugie lub kolejne dzieci 36 miesiąca życia.
Uwaga! Rodzice, którym urodzi się trzecie lub kolejne dziecko w ciągu 3 lat od narodzin poprzedniego, mogą otrzymywać podwójną kwotę świadczenia.
Wniosek o nowe świadczenie można złożyć drogą elektroniczną, za pośrednictwem:
albo
Najlepiej złożyć go między 9 a 13 miesiącem życia dziecka – to gwarantuje wypłatę świadczenia w pełnej wysokości.
To pieniądze, które przysługują wszystkim ubezpieczonym rodzicom. Zasiłek macierzyński jest wypłacany co miesiąc przez okres trwania urlopu macierzyńskiego. Rodzic pracujący na etacie ma prawo do zasiłku macierzyńskiego w wysokości:
Zasiłek macierzyński może być wypłacany w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru przez cały okres urlopu macierzyńskiego.
Tzw. rodzinne otrzymują rodziny z dziećmi, które znajdują się w trudnej sytuacji finansowej. Kwota zasiłku jest uzależniona od wieku dziecka i dochodu w rodzinie, który jest dzielony przez liczbę jej członków. Aby otrzymać zasiłek rodzinny:
W 2022 roku uprawnione rodziny mogą co miesiąc liczyć na zasiłek rodzinny w kwocie:
Świadczenie mogą otrzymywać samotni rodzice, którym przysługuje opisywany wyżej zasiłek rodzinny. Dodatek popularnie nazywany jest zasiłkiem dla samotnej matki, ale może pobierać go także tata dziecka, jeśli wychowuje je w pojedynkę. Kwota, jaką w jego ramach można otrzymać miesięcznie, to 193 zł na jedno dziecko (nie więcej niż 386 zł na wszystkie dzieci).
Rodzice, którym przysługuje zasiłek rodzinny, mogą liczyć również na dodatkowe pieniądze w kwocie 1000 złotych. To dodatek z tytułu urodzenia dziecka, potocznie zwany dodatkiem na dziecko. Świadczenie jest wypłacane jednorazowo.
To uprawnienie do zapłaty mniejszego podatku. Ulga prorodzinna to świadczenie, które przysługuje:
Rozlicza się ją z rocznym zeznaniem podatkowym. Zobacz, ile pieniędzy można odliczyć, składając w 2022 roku PIT za 2021 rok:
Ulga preferuje rodziny wielodzietne. Od trzeciego dziecka w rodzinie kwota do odliczenia rośnie. Przy dwójce dzieci (lub większej ich liczbie), nie ma limitu dochodu, od którego można odliczyć ulgę.
Ulgę otrzymuje się na dziecko aż do ukończenia przez nie 25. roku życia, pod warunkiem, że syn lub córka nadal się uczy i nie osiąga dochodu przekraczającego kwotę 3089 zł (jeśli zarabia więcej i korzysta z ulgi dla młodych, rodzice tracą wówczas prawo do ulgi prorodzinnej).
Przeczytaj więcej o warunkach, jakie trzeba spełnić, aby odliczyć ulgę podatkową na dziecko.
Zasiłek wychowawczy jest dodatkiem do zasiłku rodzinnego. Nazywa się go również dodatkiem wychowawczym, ponieważ otrzymują go rodzice przebywający na urlopie wychowawczym. Nie wszyscy jednak – tylko ci, którzy pobierają zasiłek rodzinny. Korzystanie z urlopu wychowawczego daje im prawo do dodatkowych pieniędzy w kwocie 400 zł.
Zasiłek wychowawczy możesz otrzymywać co miesiąc przez:
To nie jest pomoc w postaci gotówki, ale uprawnienie do korzystania ze zniżek dla rodzin mających troje lub więcej dzieci. Oferują je instytucje publiczne i firmy prywatne (kina, sklepy, banki). Z reguły są to rabaty w granicach 7-10 proc. i dotyczą: transportu kolejowego, wstępu do muzeów, ośrodków sportowych, hoteli, wycieczek turystycznych, zakupów w sieciach handlowych i kursów w szkołach językowych.
W chwili składania wniosku najstarsze uczące się dziecko nie może mieć więcej niż 25 lat lub 18 (jeżeli nie kontynuuje nauki). Ograniczenia wiekowe nie dotyczą dzieci niepełnosprawnych. Karta Dużej Rodziny przysługuje rodzicom dożywotnio. Aby ją otrzymać, trzeba wypełnić wniosek, w którym podasz:
Jeżeli planujesz zatrudnić nianię, możesz otrzymać na ten cel dofinansowanie. Mogą z niego skorzystać rodzice:
Dofinansowanie polega na tym, że budżet państwa sfinansuje składki obliczone od wynagrodzenia niani, nieprzekraczającego kwoty 50 proc. minimalnego wynagrodzenia (które wynosi obecnie 2600 złotych). Jeżeli niania zarabia więcej, nadwyżkę rozlicza i opłaca rodzic.
Aby ubiegać się o dofinansowanie, wystarczy legalnie zatrudnić nianię, czyli podpisać z nią umowę o świadczenie usług, tzw. umowę uaktywniającą. Nianią może być także babcia, dziadek lub inny dorosły krewny poza rodzicami. Sprawdź, jak sformułować umowę z nianią.
Te świadczenia na dziecko są przeznaczone dla rodziców dzieci niepełnosprawnych i wypłacane jako:
To świadczenie w 2022 roku będzie wypłacane już piąty raz. Nazywane również rządową wyprawką albo programem Dobry Start. Jego celem jest pomoc rodzinom, które mają dzieci w wieku szkolnym. Zasady przyznawania 300 plus:
Polski Bon Turystyczny to jednorazowa zapomoga dla rodzin zaproponowana przez rząd w 2020 roku. Środki z bonu w wysokości 500 zł na dziecko stanowią wsparcie dla rodzin, które można wykorzystać na wakacyjne atrakcje. Bon turystyczny przysługuje na każde dziecko, podobnie jak świadczenie 500 plus. Wypłacany jest w formie elektronicznej. Można skorzystać z niego do 30 września 2022 r. Aby go pobrać i aktywować, trzeba zarejestrować się na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS.
Rodzice dzieci do 3. roku życia dostaną dofinansowanie do żłobka lub innej opieki nad małym dzieckiem. Wnioski o jego przyznanie można składać od 1 kwietnia 2022 roku. Z pomocy tej skorzystają rodziny, które nie zakwalifikują się do otrzymania pieniędzy z Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego (RKO). Pieniądze jednak nie będą trafiać do kieszeni rodziców, a bezpośrednio do placówki, która świadczy usługi opiekuńcze. W całości lub częściowo pokryją czesne. Rodzice muszą zapłacić jedynie różnicę w cenie. Poniosą także koszt wyżywienia dziecka.
Maksymalne dofinansowanie ma wynosi 400 zł miesięcznie. Będzie ono przysługiwać, jeśli dziecko spędzi w żłobku w danym miesiącu minimum 14 dni. Przy mniejszej liczbie dni takie dofinansowanie wyniesie 200 zł. Drugie i kolejne dziecko w rodzinie także będzie mogło być objęte takim dofinansowaniem, jednak tylko przez okres, gdy rodzice nie będą pobierali na nie pieniędzy z RKO (do 12. miesiąca życia oraz po 36. miesiącu życia).
Jeżeli jesteś samotnym rodzicem zarejestrowanym w urzędzie pracy, mającym pracę zarobkową i otrzymującym wynagrodzenie, nieprzekraczające minimalnego (2600 złotych), możesz uzyskać refundację kosztów opieki nad dzieckiem do lat 7 (lub 6 w zależności od miejsca zamieszkania) – nie więcej niż połowę zasiłku dla bezrobotnych (zgodnie ze stażem pracy). Refundacja polega na:
Aby otrzymać dofinansowanie, musisz zgłosić się do gminnego lub miejskiego ośrodka pomocy społecznej, złożyć wymagane dokumenty i poprosić o pomoc.
Ukraińcy przyjeżdżający do Polski z dziećmi będą mieć ułatwiony dostęp do rynku pracy, a także prawo do świadczeń rodzinnych – zapowiedziało Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. Oznacza to, że rodzinom uchodźców z Ukrainy będzie należało się zarówno 500 zł na dziecko, jak i pieniądze z Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego oraz wsparcie w ramach programu „Dobry Start” dla dzieci szkolnych. Zasady składania wniosków o świadczenia rodzinne dla Ukraińców będą takie same jak w przypadku Polaków.
Dostęp do świadczeń rodzinnych dla Ukraińców w Polsce ma uregulować specustawa przygotowywana przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej oraz przez ZUS.
Zobacz także:
W obiegowej opinii utarło się takie przekonanie, że wystarczy rodzić kolejne dzieci i pobierać 500 plus , aby wygodnie ustawić się w życiu. Rzeczywiście przy sporej ich gromadce można zebrać całkiem pokaźną sumę pieniędzy. Jednak polskim rodzinom dalekie jest takie myślenie. Te liczby najlepiej o tym świadczą, przekonaj się! Kilka tysięcy największych 500 plus 4,7 tys. rodzin otrzymują najwyższe świadczenie z programu Rodzina 500 plus - wynika z danych przekazanych radiozet.pl przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Jak podał resort, beneficjentów 500 plus podzielono na kategorie, ze względu na liczbę dzieci w rodzinie. Najwięcej pieniędzy trafia do tych posiadających szóstkę i więcej pociech. - Najwyższy przedział odnosi się do rodzin z 6. i więcej dzieci, których to rodzin w kwietniu 2019 roku było 4 765 – przekazało ministerstwo. Oznacza to, że rodziny te otrzymywały miesięcznie co najmniej 3 tys. złotych i więcej. Rodziny z dwójką dzieci najchętniej biorą 500 plus Nie są to oszałamiające cyfry. Dla porównania - liczba wszystkich rodzin otrzymujących pieniądze z 500 plus wynosiła 2,38 mln (dane za luty tego roku). 500 plus na jedno dziecko wypłacono ponad 1,5 mln rodzin. Nieustająco, od ponad 3 lat funkcjonowania programu, w największym stopniu korzystają z niego rodziny z dwójką dzieci. Najwięcej dzieci uprawnionych do świadczenia 500 plus jest w województwie mazowieckim – 534,6 tys. dzieci (dane z kwietnia). Od 1 lipca pieniądze już dla każdego dziecka 500 plus od 1 lipca tego roku będzie przysługiwać także na pierwsze dziecko do ukończenia przez nie 18. roku życia. Bez względu na dochody uzyskiwane przez rodzinę. Finansowe wsparcie trafi do 6,8 mln dzieci. Koszt rozszerzenia programu wyniesie 9 miliardów 576 mln złotych w tym roku i 19 miliardów 859 mln złotych w 2010 roku. Dotychczas świadczenie było...
Waloryzacja 500 plus jest możliwa. I to już niedługo, bo szalejąca inflacja powoduje stopniowy wzrost cen w całej Polsce. W niektórych województwach jest zdecydowanie gorzej niż w pozostałych. To dlatego 500 plus jest coraz mniej warte − średnio to spadek o ok. 50 zł w stosunku do wartości świadczenia sprzed 5 lat. Eksperci przewidują wysoką podwyżkę 500 plus – nawet do 800 zł! 800 plus zamiast 500 plus? Waloryzacja 500 plus jest coraz bardziej realna. Nie tak dawno wiceminister rodziny zapowiadał, że pierwsze podwyżki świadczenia mogą nastąpić właśnie w 2021 roku. Teraz temat powraca, a eksperci nie mają wątpliwości, że podwyżka powinna być wysoka. Były minister finansów, Paweł Wojciechowski, przekonuje, że rodzice mogą otrzymać nawet 800 zł miesięcznie na dziecko. Pod jednym warunkiem: rząd musiałby poszukać oszczędności . Mógłby je znaleźć, wprowadzając progi dochodowe i przeznaczając pieniądze na trzy rodzaje wydatków: „Po pierwsze, na podniesienie tego świadczenia do 800 zł dla osób o średnich i niższych dochodach . Po drugie, na wsparcie kobiet-matek lub tych planujących macierzyństwo, np. na usługi, które umożliwią im kontynuowanie pracy, takie jak żłobki . I po trzecie, na wachlarz świadczeń niepieniężnych dla biednych rodzin , które rzeczywiście trafią do dzieci” – powiedział Wojciechowski w wywiadzie dla Business Insider. „Jeśli państwo chce promować dzietność, to powinno wychodzić naprzeciw oczekiwaniom kobiet, aby temu świadomemu wyborowi sprzyjać. Wśród tych oczekiwań są nie tylko transfery, ale przede wszystkim możliwość pogodzenia macierzyństwa z pracą, zapewnienie bezpłatnej opieki prenatalnej czy żłobków” – dodał ekonomista. Zgodnie z najbardziej prawdopodobnym scenariuszem podwyżka 500 plus może zostać ogłoszona przed wyborami parlamentarnymi w 2023 roku....
Zakład Ubezpieczeń Społecznych wziął pod lupę zasiłki macierzyńskie kobiet prowadzących działalność gospodarczą. W ramach kontroli prosi m.in. o to, aby podały kto w czasie ich pracy zajmuje się dziećmi. Dla wielu mam to przekroczenie dopuszczalnych granic i ich upokarzanie. Powstał Ruch Społeczny Kobiety na DG (działalności gospodarczej - przy.red.) kontra ZUS, który sprzeciwia się temu. Przedsiębiorcze mamy do kontroli Kobiety prowadzące działalność gospodarczą po urodzeniu dziecka mają prawo do zasiłku macierzyńskiego. Muszą tylko przestrzegać płacenia składek na ubezpieczenie chorobowe. Zakład, w ramach weryfikowania prawa do otrzymywania świadczeń, prowadzi kontrole. Chodzi o to, aby wyeliminować przypadki wyłudzania pieniędzy poprzez prowadzenie fikcyjnych firm. Stąd dość szczegółowe i wnikliwe pytania o zatrudnianych pracowników, godziny otwarcia czy sposoby pozyskiwania nowych klientów. Zdaniem kobiet to przekroczenie granic. Ruch Społeczny Kobiet na DG kontra ZUS - to pełna nazwa strony na Facebooku, na której matki upubliczniają dokumenty, przesłane im przez Zakład. W pismach czytamy, że pyta się kobiety na działalności gospodarczej wprost: „Kto opiekował się pani dziećmi w czasie pracy?" lub żąda dostarczenia dowodów, że dziecko chodzi do przedszkola czy żłobka. - Pani Minister Bożena Borys-Szopa (minister rodziny, pracy i polityki społecznej - przyp. red.) kto opiekował się Pani dzieckiem/dziećmi w czasie kiedy Pani pracowała? Panie Premierze Mateusz Morawiecki kto opiekował się Pana dzieckiem/dziećmi w czasie kiedy Pan pracował? - takie pytania zadaje Ruch rządzącym, chcąc w ten sposób pokazać absurd kontroli. "Kto karmił Pani dziecko piersią, gdy Pani pracowała?" Kobiety nie kryją oburzenia w komentarzach. - Jak czytam takie pisma i słucham takich historii, to włos mi się na głowie jeży. Po co im prywatne...
