Depresja w ciąży: objawy, wpływ na dziecko, leczenie
Depresję w ciąży diagnozuje się stosunkowo rzadko, ponieważ zwykle za wahania nastroju u przyszłej mamy obwinia się ciążowe hormony. Tymczasem uczucie przygnębienia, senność czy obniżona samoocena mogą wskazywać u ciężarnej właśnie na depresję. Depresja przed porodem może mieć negatywny wpływ na rozwój płodu, a nieleczona – być wstępem do depresji poporodowej.
Stany depresyjne w ciąży ma co czwarta przyszła mama. Depresja, zwłaszcza w pierwszym trymestrze ciąży, może być mylona z huśtawkami nastroju, za którą odpowiedzialne są hormony ciążowe (mimo że żadne badania naukowe jednoznacznie tego nie potwierdziły). Depresja może mieć wpływ na przebieg ciąży, a także na dalszy rozwój dziecka, dlatego tak ważne jest, by była odpowiednio wcześnie diagnozowana. A to wcale nie jest takie trudne! Podpowiadamy, jak rozpoznać sygnały świadczące o depresji przedporodowej w ciąży i jak ją leczyć u przyszłej mamy.
Spis treści:
- Depresja w ciąży - przyczyny
- Depresja w ciąży - objawy
- Depresja ciążowa: Test Becka
- Depresja w ciąży - wpływ na dziecko
- Depresja w ciąży: co można zrobić? Leczenie, psychoterapia
- Depresja w ciąży – pomoc bliskich
Depresja w ciąży - przyczyny
Wielkie znaczenie dla kondycji psychicznej przyszłej mamy ma to, czy w czasie ciąży czuje spokój i ma poczucie bezpieczeństwa, czy boryka się z różnego rodzaju trudnościami. Załamania nerwowe w ciąży mogą wywołać takie czynniki, jak np.:
- brak akceptacji zmian zachodzących w ciele
- trudne relacje z partnerem
- problemy finansowe
- brak pracy.
Depresja w ciąży - objawy
Ciężarna, która cierpi na depresję, odczuwa przygnębiający smutek, przewlekłe zmęczenie, może nie mieć motywacji do wstania z łóżka. Zwykle na skutek tego przestaje też dbać o siebie, prawidłowo się odżywiać, itp. Jeżeli stan ten trwa ponad dwa tygodnie, powinna zgłosić się do specjalisty.
Dodatkowymi sygnałami alarmowymi świadczącymi o tym, że kobieta może zmagać się z depresją w ciąży, są:
- trudności z koncentracją
- izolowanie się od rodziny i przyjaciół
- zaburzenia snu: zarówno bezsenność, jak i nadmierna senność
- utrata zainteresowania zajęciami, które kobieta zazwyczaj lubi
- myśli samobójcze
- poczucie beznadziei i niepokoju
- poczucie winy
- zmiana nawyków żywieniowych, np. jedzenie kompulsywne lub jadłowstręt
- drażliwość, wpadanie w gniew, płaczliwość
- bóle głowy, mięśni.
Depresja ciążowa: Test Becka
Tzw. test depresji Becka zawiera 21 pytań wielokrotnego wyboru – m.in. o odczuwanie przyjemności i smutku, samoocenę, poczucie winy, zainteresowanie światem zewnętrznym, myśli samobójcze. Fundacja Rodzić po Ludzku od lat zabiegała o włączenie badań przesiewowych w kierunku depresji do standardów okołoporodowych. Test powinien być wykonywany trzykrotnie – w pierwszym trymestrze ciąży, miesiąc przed planowanym porodem oraz miesiąc po porodzie. Zleca go lekarz prowadzący ciążę i w zależności od wyniku może skierować pacjentkę do psychiatry. Test Becka można też zrobić samodzielnie online, ale jego wynik należy traktować jedynie jako wskazówkę do ewentualnej wizyty u specjalisty, a nie jako ostateczną diagnozę.
Depresja w ciąży - wpływ na dziecko
Depresja przyczynia się do wzrostu poziomu kortyzolu we krwi matki, a tym samym również w organizmie dziecka. Nadmiar tego hormonu powoduje nieprawidłowości w rozwoju ośrodkowego układu nerwowego u płodu, wpływa też na kształtowanie się jego osobowości. Poza tym ciężarna borykająca się z depresją często nie dba o prawidłową dietę i odpowiednią dawkę ruchu, co także może spowodować wady w rozwoju dziecka. Udowodniono, że depresja w ciąży może zaburzać powstawanie więzi między matką a dzieckiem. Zdarza się, że dzieci, których matki cierpiały na depresję w ciąży, także na nią chorują. Choroba ta może być także przyczyną poronienia lub porodu przedwczesnego.
Depresja w ciąży: co można zrobić? Leczenie, psychoterapia
Według wielu osób przyznanie się do depresji to „oznaka słabości”. Nic jednak bardziej mylnego. Przyznanie się przed sobą, że ma się problem to tak naprawdę najważniejszy krok. Wiele osób bagatelizuje objawy depresji, twierdząc, że to nic takiego, że to chwilowa obniżka nastroju. Niestety, depresja pogłębia się wraz z czasem. To nie przeziębienie – przeczekanie objawów tylko je pogorszy. Tutaj trzeba działać – im szybciej, tym lepiej. Nieleczona depresja może prowadzić nawet do prób samobójczych, dlatego też nie można lekceważyć jej objawów.
Dlatego też, jeśli podejrzewa się u siebie depresję, niezbędna jest wizyta u psychologa i psychiatry – zwłaszcza w ciąży. To choroba, z którą nie można poradzić sobie samodzielnie. Psychiatra zdiagnozuje rodzaj depresji i dobierze odpowiednie leki. Zaraz po lekach, równie ważna jest psychoterapia, której skuteczność porównywalna jest do przyjmowania antydepresantów. W niektórych przypadkach da się wyjść z depresji tylko dzięki psychoterapii, nie jest to jednak reguła. Należy pamiętać, aby uprzedzić psychiatrę o swojej ciąży. Nie każdy lek może być przyjmowany przez ciężarne. Dzięki takiej informacji lekarz będzie w stanie dobrać lek, który będzie bezpieczny dla mamy i dziecka. Równie ważne jest poinformowanie ginekologa prowadzącego ciążę o przyjmowanych lekach – to bardzo istotna informacja medyczna.
Depresja w ciąży – pomoc bliskich
W ciężkich momentach ważne jest wsparcie bliskich – opowiedzenie o problemie, rozmowa na temat swojego samopoczucia. Bardzo istotne jest, by przyszła mama była otoczona miłością, opieką. Taka osoba musi mieć świadomość, że nie jest zdana jedynie sama na siebie. Warto też, by zadbała o siebie, zrelaksowała się. Sen, spotkania z przyjaciółmi, spacery mogą przynosić ukojenie w ciężkich chwilach. Dobry wpływ będzie mieć też aktywność fizyczna odpowiednia dla kobiet w ciąży.
Zobacz także: Depresja lękowa: objawy, przyczyny, leczenie
Uwaga! Z hasztagiem #UstąpCiężarnej zakładamy też zamkniętą grupę na Facebooku. Dołączysz?
Zobacz także: