Czy intymny śluz może utrudniać zapłodnienie?
Są medyczne przyczyny niepłodności – choroby, wady w budowie anatomicznej, zmiany pooperacyjne. Czasem jednak wszystkie badania i analizy pokazują, że para bez problemu powinna zajść w ciążę, a dwóch kresek na teście ciążowym wciąż brak. Możliwe, że przyczyną kłopotów z poczęciem dziecka jest agresywny śluz szyjkowy.
Śluz z pochwy jest wydzieliną produkowaną przez szyjkę macicy przez cały cykl miesięczny, z różnym natężeniem w zależności od fazy cyklu. Śluz szyjkowy to także wyznacznik płodności kobiety, jego obserwacja pomaga niektórym określić dni płodne. Bywa jednak i tak, że śluz z pochwy utrudnia zapłodnienie i sprawia, że plemniki nie mogą dotrzeć do komórki jajowej.
Agresywny śluz z pochwy
Agresywny lub wrogi śluz szyjkowy to jeden z głównych powodów uniemożliwiających poczęcie dziecka. Znajdują się w nim przeciwciała, które negatywnie wpływają na plemniki i sprawiają, że nie mogą one przedostać się do macicy – ulegają agregacji, czyli zlepianiu się lub są mniej ruchliwe. Kobiety zazwyczaj dowiadują się o tym problemie dopiero po kilku miesiącach nieudanych prób starania się o ciążę. Jak podkreślają ginekolodzy, agresywny śluz, to taki, którego warstwa jest za gruba lub ma niewłaściwe – kwaśne pH. Dodatkowo stan ten może pogorszyć stosowanie podczas stosunku różnego rodzaju lubrykantów, które unieruchamiają lub niszczą plemniki.
Aż 35% par starających się zajść w ciążę, w trakcie stosunku płciowego stosuje lubrykanty – tak wynika z amerykańskiego badania na grupie 1500 par starających się o dziecko. To bardzo dużo, tym bardziej, że większość ze stosowanych lubrykantów ma działanie plemnikobójcze. Aby to potwierdzić, przeprowadzono szczegółowe badania w laboratorium andrologicznym w USA , gdzie stwierdzono istotny spadek ruchliwości, żywotności i jakość plemników po zastosowaniu różnego rodzaju lubrykantów. Jak podkreślali badacze – mimo tego, że żele te nie zawierały typowych środków plemnikobójczych, wywierały jednak niekorzystny wpływ na ruchliwość plemników.
Poznaj: Rodzaje badań nasienia
Jak poprawić jakość śluzu z pochwy?
Śluz z pochwy w 90% składa się z wody, a resztę stanowią elektrolity, aminokwasy, cukry proste, lipidy i enzymy. W zależności od ilości wydzielanego estrogenu poziom wody w śluzie szyjkowym waha się od 90 – 98%. Na jakość śluzu z pochwy ma wpływ także to, jak się odżywiamy, np. siemię lniane ma właściwości polepszające śluz z pochwy, podobnie jak olej z wiesiołka. Zdrowy śluz szyjkowy chroni plemniki przed niekorzystnym działaniem kwaśnego środowiska pochwy. Poza tym umożliwia im przeżycie, a także dotarcie do komórki jajowej.
Polecamy: Dieta na płodność
Test PCT pomaga wykryć agresywny śluz
Test na wrogość śluzu bywa inaczej określany jako test po stosunku, test postkoitalny, test PCT lub też test Simsa-Huhnera. Test PCT pozwala stwierdzić, czy w śluzie z pochwy kobiety występują przeciwciała zabójcze dla plemników, które mogą odpowiadać za problemy z zajściem w ciążę. Trzeba jednak podkreślić, że nie wszyscy specjaliści są przekonani do przydatności testu PCT w diagnostyce niepłodności. Ich zdaniem wynik testu PCT, szczególnie nieprawidłowy, rzadko jest miarodajny.
Test PCT (z ang. Post Coital Test) ocenia śluz szyjkowy, tzn. takie jego parametry, jak:
- ilość
- konsystencja
- przejrzystość
- barwa
- ciągliwość
Test PCT umożliwia również sprawdzenie, czy po stosunku w śluzie z pochwy znajdują się ruchliwe i żywe plemniki, zdolne do zapłodnienia komórki jajowej. [CMS_PAGE_BREAK]
Jak wygląda test PCT?
Badanie PCT przypomina cytologię. Przed przeprowadzeniem samego testu PCT wykonuje się szereg badań: pomiary temperatury ciała, testy owulacyjne, mierzenie luteinizacji hormonów - LH lub monitoring cyklu, aby móc dokładnie określić czas wystąpienia owulacji. Ważne też, by na 2 dni przed badaniem wstrzymać się od współżycia.
Jeśli ustalony jest dzień owulacji, można zapisać się na wizytę do lekarza – zwykle jest to jeden dzień po owulacji, w trakcie której podwyższa się hormon luteinizujący. Stosunek płciowy powinien odbyć się 2–12 godzin przed wizytą u lekarza. W czasie uprawiania seksu należy zrezygnować ze środków nawilżających pochwę i innych substancji, które mogą wpływać na wyniki testu PCT. Po odbyciu stosunku kobieta nie może podmywać się ani używać żelu do higieny intymnej.
U lekarza, za pomocą specjalnego jednorazowego cewnika z kanału szyjki macicy pobierany jest śluz z zawartymi w nim plemnikami. Próbka śluzu szyjkowego badana jest mikroskopowo w laboratorium.
- Dodatni wynik testu PCT świadczy o obecności w śluzie ruchliwych i żywych plemników. Różne laboratoria mają różne normy dotyczące ilości owych plemników, najczęściej musi ich być co najmniej 5 lub 6.
- Ujemny wynik testu PCT wskazuje albo na immunologiczną przyczynę niepłodności (przeciwciała przeciwplemnikowe), albo na złą jakość nasienia. Przeciwciała w kobiecym śluzie mogą być skierowane przeciwko plemnikom partnera lub przeciwko innym składnikom nasienia.
Koszt badania PCT: ok. 80 zł
Przeczytaj: Leczenie niepłodności