Insulina w ciąży nie zawsze musi być przyjmowana, nawet jeśli ciężarna cierpi z powodu cukrzycy ciążowej. Czasami wystarczy zmiana diety i aktywności fizycznej. To lekarz decyduje, czy insulinoterapia w ciąży jest konieczna, a jeśli tak, to w jakich dawkach.

Reklama

Spis treści:

Insulina w ciąży: kiedy trzeba przyjmować?

Cukrzyca ciążowa (o ile przyszła mama nie miała zdiagnozowanej cukrzycy przed ciążą) jest wykrywana między 24. a 28. tygodniem ciąży (czyli po badaniu tzw. krzywej cukrowej). Nie od razu równoznaczne jest to z rozpoczęciem insulinoterapii. Najpierw konieczna jest zmiana diety oraz rozpoczęcie regularnej kontroli glukometrem poziomu cukru we krwi – na czczo oraz po upływie godziny po każdym spożytym posiłku.

Polskie Towarzystwo Diabetologiczne zaleca, by wartości glikemii u ciężarnej wynosiły:

  • 70-90 mg/dl (3,9–5,0 mmol/l) – na czczo i przed posiłkiem;
  • >70-90 mg/dl (> 3,9–5,0 mmol/l) – między godz. 2.00 a 4.00 w nocy.

Insulina w ciąży musi być podawana, jeżeli wyniki uzyskiwane glukometrem wykazują, że mimo odpowiedniej diety poziom cukru we krwi na czczo wynosi 90 mg/dl lub więcej, albo przekracza dozwolone normy po posiłkach (>140).

Zobacz także

Oprócz stosowania odpowiedniej diety i przyjmowania insuliny, istotny w leczeniu cukrzycy ciążowej jest też ruch. Aby uzyskać jak najlepsze efekty, nie można zapominać o codziennej dawce aktywności (oczywiście dostosowanej do możliwości przyszłej mamy).

Ważne! W ciąży jedyną formą farmakoterapii w leczeniu cukrzycy jest insulina w zastrzykach - insulina ludzka lub analogi. Doustne leki hipoglikemiczne są zakazane w tym okresie. Nawet ciężarne, które zmagały się z cukrzycą już wcześniej, w ciąży muszą zamienić tabletki na insulinę wstrzykiwaną pod skórę.

Insulinoterapia w ciąży: ile jednostek, gdzie (i jak) wstrzykiwać

To, ile jednostek insuliny musi przyjmować ciężarna, zależy od jej indywidualnego zapotrzebowania na ten hormon. Lekarz zawsze dostosowuje dawki do wyników badań. Zdarza się, że w trakcie ciąży trzeba zwiększyć liczbę dawek. Zwykle jednak po porodzie można już ją całkiem odstawić, ponieważ cukrzyca mija.

Wstrzykiwanie insuliny odbywa się za pomocą penów, czyli specjalnych wstrzykiwaczy. Wstrzykuje się ją podskórnie – w przypadku insuliny krótko działającej trzeba złapać fałdkę skóry na brzuchu (ewentualnie na ramieniu) i wstrzyknąć, w przypadku długo działającej miejscem wkłucia są uda lub pośladki. Ważne jest to, że miejsca wkłucia trzeba zmieniać. Lekarz lub pielęgniarka musi poinformować pacjentkę, jak poprawnie stosować insulinę w ciąży.

Nie martw się, że wstrzykiwanie insuliny będzie bolesne. Igła jest naprawdę cieniutka – ma zaledwie 0,3 mm, więc ukłucie właściwie prawie w ogóle nie jest wyczuwalne.

Pompy insulinowe dla kobiet w ciąży

Ciężarne, które chorowały na cukrzycę typu 1 przed ciążą, mogą korzystać z pomp insulinowych. Jest to wygodne rozwiązanie, ponieważ nie trzeba za każdym razem robić wkłucia, by wstrzyknąć insulinę. Pompa jest zaprogramowana tak, by stale dostarczała podskórnie odpowiednią dawkę hormonu. Urządzenie to przyszła mama z cukrzycą może wypożyczyć bezpłatnie w prawie 40 ośrodkach w kraju w ramach Programu Fundacji WOŚP.

Rodzaje insuliny stosowane w ciąży

Dostępne dla ciężarnych są insuliny krótko działające (np. w preparatach Humalog, Novorapid, Penfill Apidra), o pośrednim czasie działania (np. Insulatard, Gensulin N, Humulin N) i o przedłużonym działaniu (np. Lantus, Levemir Penfill). Te ostatnie nie są jednak zalecane dla ciężarnych, ponieważ ich działanie może być zbyt wolne w stosunku do zmieniającego się w ciąży zapotrzebowania na insulinę.

  • Insulina krótko działająca – ma krótki czas działania (przez 8 godzin), szybko trafia do krwi. Stosuje się ją 0,5 godz. przed posiłkiem.
  • Insulina o pośrednim czasie działania – jej czas działania wynosi 24 godziny. Stosuje się ją 1-1,5 godz. przed posiłkiem.

Czy insulina w ciąży szkodzi dziecku?

Przyszła mama nie musi się obawiać, że leczenie insuliną wywoła negatywny wpływ na rozwijające się dziecko. Hormon ten wstrzykiwany do organizmu matki przenika do płodu jedynie w 1 proc. O wiele groźniejsze jest natomiast nieleczenie cukrzycy ciążowej. Jeżeli przyszła mama ma wysoki poziom glukozy i nic z tym nie robi, cukier może swobodnie przedostawać się do organizmu dziecka, wywołując u niego różne powikłania, takie jak pojawienie się wad wrodzonych czy wysokiej masy urodzeniowej. Wysoka insulina w ciąży może też doprowadzić do poronienia lub powikłań okołoporodowych.

Skutki uboczne przyjmowania insuliny w ciąży

Insulinoterapia w ciąży jest konieczna, jeśli przyszła mama ma zdiagnozowaną cukrzycę ciążową. Niestety, jak w przypadku wielu metod leczenia, ta również może wywołać niepożądane skutki uboczne. Wśród nich należy wymienić:

  • insulinoopornorność (zmniejszenie wrażliwości na insulinę);
  • hipoglikemię (za niskie stężenie glukozy we krwi);
  • reakcje alergiczne (świąd, ból pokrzywka, rumień, opuchlizna);
  • nadciśnienie tętnicze;
  • zaburzenia widzenia.

Zobacz także:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama