Reklama

Konstytucja 3 maja dla dzieci wydaje się być nudnym dokumentem, który bez naszej pomocy trudno im zrozumieć. Tymczasem to niezwykle wydarzenie historyczne dla Polaków – była to pierwsza spisana konstytucja w Europie i druga na świecie! Dziś wiemy, że konstytucja to najważniejszy dokument w państwie, który reguluje prawa i zasady życia społecznego. Ale jak wytłumaczyć jego znaczenie dzieciom? Proponujemy proste przykłady i ciekawostki, dzięki którym dziecko zrozumie, czym była Konstytucja 3 maja, kiedy ją uchwalono i jakie były jej najważniejsze postanowienia.

Reklama

Spis treści:

Konstytucja 3 Maja dla dzieci: jak zacząć rozmowę

Z perspektywy dziecka konstytucja może wyglądać jak gruby, trudny do zrozumienia dokument, pełen dziwnych słów. Ale wcale nie musi tak być! Bo gdy zaczniemy rozmawiać o niej prostym językiem, pokażemy ciekawe przykłady i opowiemy, dlaczego była taka ważna – okaże się, że to całkiem ciekawa historia.

Na początek radzimy przypomnieć sobie najważniejsze informacje o konstytucji oraz o Konstytucji 3 maja, by z łatwością wytłumaczyć jej historię dziecku. Podpowiadamy, co wydarzyło się 3 maja 1791 roku, kim byli bohaterowie tego dnia oraz jak obchodzimy to święto w dzisiejszych czasach. Zaproście dzieci do wspólnej podróży w czasie!

Jak rozmawiać z dzieckiem o konstytucji?

Konstytucja (z łac. constitutio – ustanowienie) jest aktem prawnym posiadającym najwyższą moc prawną, który określa fundamentalne zasady ustroju politycznego i ekonomicznego państwa. Wskazuje też, jaki jest status prawny ludzi żyjących w państwie.

Rozpoczynając rozmowę z dzieckiem na temat Konstytucji 3 Maja, warto nawiązać do flag, które w okolicy świąt majowych pojawiają się na ulicach i nawiązać do święta flagi państwowej. Możemy również zapytać dziecko, co już wie na temat konstytucji z zajęć przedszkola lub szkoły. Niech to będzie dyskusja, w której dziecko z chęcią weźmie udział – a nie nudny wykład pełen trudnych słów.

konstytucja 3 maja dla dzieci
fot.AdobeStock/wip-studio

Co to jest konstytucja? Odpowiedź dla najmłodszych

Konstytucja to najważniejszy dokument w państwie. Zapisane są w nim zasady obowiązujące wszystkich Polaków. Zgodnie z konstytucją m.in. wybiera się w Polsce prezydenta, posłów i senatorów, a Polacy mają swoje prawa, których mogą dochodzić w sądach. W konstytucji zapisano także, że wszystkie dzieci muszą chodzić do szkoły.

Znaczenie konstytucji można porównać do zbioru zasad drogowych, których muszą przestrzegać wszyscy kierowcy na drodze. Albo do zasad, jakie panują w każdym domu czy rodzinie. Może macie prawa i obowiązki każdego z domowników spisane na kartce na lodówce? Np. ktoś zmywa, ktoś sprząta po kolacji, a każdy układa swoje ubrania i ma prawo do naprawienia błędu? No właśnie, podobnie konstytucja określa zasady panujące w całym państwie.

Co to jest Konstytucja 3 maja? Prosta definicja dla dzieci

Konstytucja 3 maja została uchwalona przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego na Sejmie Czteroletnim 3 maja 1791 roku – stąd jej nazwa. Polska znajdowała się wówczas w trudnej sytuacji: kraj był osłabiony i rozgrabiony. Ani król, ani Sejm nie mogli podjąć żadnej ważnej decyzji, bo obowiązywało tzw. liberum veto. Oznaczało to, że każdy poseł podczas obrad sejmu mógł krzyknąć „nie pozwalam” i cała praca innych posłów szła do kosza.

To trochę tak, jakby w szkole zaplanowano wycieczkę, ale jeden z uczniów powiedział „nie chce mi się jechać, nie jedźmy”. I z wycieczki nici! Ten system paraliżował wiele ważnych spraw.

Dlaczego ten dokument był taki ważny? To właśnie konstytucja 3 maja ostatecznie zniosła liberum veto.

Ponadto zgodnie z Konstytucją 3 maja:

  • ustanowiono w Polsce monarchię dziedziczną,
  • prawa mieszczan i szlachty zostały częściowo zrównane,
  • chłopi przechodzili pod ochronę państwa.

Konstytucja 3 maja to ustawa, która regulowała ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Była to pierwsza w Europie, a druga na świecie spisana, nowoczesna konstytucja. Polaków wyprzedzili Amerykanie, to właśnie tam uchwalono pierwszą na świecie konstytucję.

Obraz Matejki jak wielka układanka o Konstytucji 3 maja

A czy wiesz, że to ważne wydarzenie zostało przedstawione na wielkim obrazie? Namalował go słynny polski malarz Jan Matejko, który kochał historię i potrafił opowiadać o niej… pędzlem! Obraz nazywa się „Konstytucja 3 Maja 1791 roku” i wygląda trochę jak zatrzymany kadr z filmu historycznego.

fot.AdobeStock/malgo_walko

Widzimy na nim tłum ludzi, a w nim króla, posłów, duchownych i mieszczan. Wszyscy uczestnicy tworzą pochód z Zamku Królewskiego w Warszawie do pobliskiej katedry, gdzie król ponownie zaprzysiągł konstytucję. Stanisława Augusta Poniatowskiego znajdziemy po lewej stronie, w gronostajowym płaszczu. Władca wchodzi po schodach i wita się z damami. Jan Matejko namalował to dzieło, by uczcić 100. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja.

Konstytucja 3 maja: ciekawostki dla dzieci

  • Konstytucja została uchwalona na Zamku Królewskim w Warszawie.
  • Ustanowiono podatki w wysokości 10 proc. dla szlachty i 20 proc. dla duchowieństwa. Szlachta bez ziemi (tzw. gołota), mieszczanie i chłopi byli zwolnieni z płacenia podatków.
  • W dniu uchwalenia Konstytucji 3 maja przestała istnieć Rzeczpospolita Obojga Narodów, w jej miejsce powstała Rzeczpospolita Polska.
  • Katolicyzm został uznany za religię panującą, zapewniono jednak swobodę wyznań.
  • Co 25 lat miał zbierać się Sejm Konstytucyjny, który miałby prawo zmian w zapisach konstytucji.
  • Konstytucja 3 maja przetrwała tylko 14 miesięcy.
  • Świętowanie 3 Maja było zakazane we wszystkich zaborach. Święto przywrócono dopiero po I wojnie światowej, a później zdelegalizowano w czasie okupacji niemieckiej podczas II wojny światowej oraz sowieckiej po wojnie. W 1981 roku władza ludowa zezwoliła na obchody 3-majowe, a od 1989 roku 3 maja to święto narodowe, podczas którego śpiewa się piosenki patriotyczne, odbywa się także defilada wojskowa, a zewsząd powiewają flagi Polski.

Quiz dla dzieci o Konstytucji 3 maja

Oto pomysł na szybki teleturniej - w ten sposób dzieci zapamiętają najważniejsze informacje. Na koniec przygotowałyśmy łamigłówkę dla najbardziej spostrzegawczych.

  1. 1. Kiedy została uchwalona Konstytucja 3 maja?
    a) 1790
    b) 1791
    c) 1800
    d) 1762
  2. Co zapewniała Konstytucja 3 maja?
    a) Miała zapewnić Polsce lepsze zarządzanie i sprawiedliwość.
    b) Miała zabronić ludziom zmieniać rządy.
    c) Miała wprowadzić tylko zmiany w szkolnictwie.
    d) Miała nadać królowi jeszcze większą władzę.
  3. Kto namalował słynny obraz przedstawiający uchwalenie Konstytucji 3 maja?
    a) Stanisław Wyspiański
    b) Jerzy Kossak
    c) Jan Matejko
    d) Zdzisław Beksiński
  4. Jakie państwo miało pierwszą konstytucję na świecie?
    a) Polska
    b) Stany Zjednoczone
    c) Francja
    d) Niemcy
  5. Czy w Polsce mamy konstytucję dzisiaj?
    a) Tak, mamy najważniejszy dokument, który reguluje zasady w państwie.
    b) Nie, Polska nie ma już konstytucji.
    c) Tak, ale tylko na papierze.
    d) Nie, konstytucja została zniesiona w 1791 roku.
  6. Z czym można porównać konstytucję, żeby łatwiej ją zrozumieć?
    a) Z książką do historii
    b) Z zasadami gry lub szkolnym regulaminem
    c) Z mapą kraju
    d) Z programem telewizyjnym
quiz o konstytucji 3 maja
mamotoja.pl
odpowiedzi - konstytucja 3 maja
mamotoja.pl

Zobacz też:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Loading...