Zabawki Montessori - w niczym nie przypominają tradycyjnych zabawek [Przegląd]

Maria Montessori to autorka słynnej metody przedszkolnego wychowania dzieci polegającej na wspieraniu spontaniczności i twórczości dziecka. Jej filozofia wychowywania polega na podążaniu za dzieckiem, nieograniczaniu mu swobody, ale na bacznej obserwacji jego zainteresowań i ich wspieraniu.

Na czym polegają pomoce Montessori

Nie znajdziesz wśród nich zabawek, jakie spotyka się w tradycyjnych przedszkolach: misiów, bajkowych księżniczek i superbohaterów czy elektronicznych gadżetów. Dzieci mają do dyspozycji specjalnie dla nich przygotowane materiały rozwojowe oraz przedmioty użytku codziennego. Każdy z nich jest tylko w jednym egzemplarzu. Ich celem jest:

• zachęcenie dziecka do aktywności;
• pobudzenie ciekawości świata;
• ćwiczenia motoryki;
• rozwój zmysłów dziecka;
• kreatywnego myślenia.

Jedna pomoc służy do nauki pojedynczej umiejętności - tak aby dziecko mogło się w pełni skoncentrować na jej opanowaniu. Stąd np. drewniana wieża służąca do nauki pojęć "duży", "mały" będzie tylko w jednym kolorze, tak aby dziecko nie rozpraszało się wielością bodźców.

Zabawki Montessori dla niemowlaków (0 – 12 miesięcy)

Na tym etapie rozwoju chodzi w pierwszym rzędzie o pobudzenie rozwoju zmysłu wzroku, dotyku i słuchu dziecka. Najczęściej służą temu:

• karuzele zwane mobilami, które stymulują rozwój wzroku niemowlaka - chodzi w nich o naukę kolorów, najpierw poprzez pokazywanie ich kontrastowych zestawień: czerni i bieli, a następnie wprowadzanie, kiedy wzrok dziecka jest już na to gotowy, różnych odcieni jednego koloru;
• drewniane gryzaczki, grzechotki, dyski (dwa połączone drewniane krążki, aby dziecko uczyło się przekładać z rączki do rączki) - kiedy dziecko zaczyna próbować łapać i sięgać po przedmioty;
• tzw. kosze skarbów, czyli zebrane do koszyka różne przedmioty codziennego użytku, np. łyżki, piłeczki, które maluch może samodzielnie odkrywać;
• dzwonki, bębenek, które z powodzeniem mogą zastąpić garnek i łyżka; kostki manipulacyjne, kolorowa grzechotka - połączenie drewna i różnych tkanin, miękka i bezpieczna;
• pchacze.

Zabawki Montessori mają proste, klasyczne kształty, wysoką jakość wykonania, w miarę możliwości z naturalnych
materiałów, przedstawiają świat rzeczywisty i są w pełni bezpieczne nawet dla najmłodszych.

Zabawki montessoriańskie dla małych dzieci w wieku 1-3 lata

Dziecko w tym wieku interesuje się uczestnictwem w domowych czynnościach. To idealny moment na rozpoczęcie przygody z życiem praktycznym – tak w metodzie Montessori określane są wszelakie czynnościami typu: sprzątanie, przygotowywanie jedzenia i jego samodzielne spożywanie, ubieranie się. Stąd zabawą dla dzieci w tym wieku są wkładanie prania do pralki, przelewanie wody do różnych naczyń, przesypywanie do pojemników ryżu, kaszy, makaronu i podlewanie kwiatów.

Idealnie w tej roli sprawdzą się:

• konewka;
• mała miotła;
• suszarka do wywieszania prania;
• pojemniki o różnych wielkościach;
• narzędzia ogrodnicze odpowiednia dla dziecięcych rączek.

W tym wieku ulubionymi zabawami są również te związane z nauką liczenia czy poszerzania słownictwa i poznawanie nowych pojęć poprzez zabawę z dopasowywaniem figurek do kart.

Zabawki Montessori dla przedszkolaków

To taki moment w rozwoju dziecka, kiedy w naturalny sposób zaczyna się interesować literami i nauką pisania oraz liczeniem. Zaczyna też odkrywać geografię.

Zabawki Montessori wspierające rozwój przedszkolaka to:

• szorstkie litery - deseczki z naklejonymi na nich literami z papieru ściernego, po których dziecko wodzi palcami, ucząc się ich kształtu;
• ruchomy alfabet - drewniane literki służące do układania z nich wyrazów;
• filcowa mapa, do której można przyporządkować figurki zwierząt ucząc się, które kontynenty one zamieszkują;
• perłowe schody - kolorowe koraliki do nauki liczenia;
• różnego rodzaju układanki, w których pojedyncza część ma tylko jedno możliwe miejsce, do którego pasuje.

Według metody Montessori dzieci powinny rozpocząć naukę cyfr i liter dość wcześnie, ok. 4-5 roku życia. Im szybciej
opanują tę umiejętność, tym bardziej poczują się pewnie i będą bardziej samodzielne, a umiejętność czytania pomoże im dalej rozszerzać swoją wiedzę.

Propozycje najbardziej klasycznych pomocy Montessori:

1. Piłeczka Takane - 41,99 złotych
2. Mobil Gobbi - 80 złotych
3. Różowa wieża - 169 złotych
4. Brązowe schody - 259 złotych
5. Szorstki alfabet - 176 złotych
6. Karuzela kontrastowa - 55 złotych
7. Duża tęcza - 84,90 złotych
8. Drewniane bryły - 47,90 złotych

1. Piłeczka Takane - 41,99 złotych

Piłka Takane zwana również piłką puzzlową to zabawka dla malców, które dopiero zaczynają chwytać. Można to zrobić na różne sposoby, co pomaga budować siłę nadgarstka oraz koordynację. Już po 1 miesiącu życia można zawiesić ją nad łóżeczkiem maluszka, tak aby swoim biało-czarno-czerwonym kolorem skupiała jego wzrok.
Cechy charakterystyczne:

• posiada w środku grzechotkę, dzięki czemu maluch będzie próbował chwytać ją rączkami i ciągnąć, aby piłeczka wydała dźwięk
• można ją zawiesić blisko stóp dziecka, co będzie zachęcać do kopnięć i kontrolowanych ruchów nóżkami
• jest idealna do brania do buzi
• ze względu na swój kształt nie będzie toczyć się zbyt daleko od dziecka i zachęcać je do prób sięgnięcia czy pełzania
• wykonana jest z weluru oraz bawełny, a w środku znajduje się hipoalergiczny wypełniacz

2. Mobil Gobbi - 80 złotych

Przeznaczony jest dla niemowląt od 7 tygodnia życia, gdyż od tego momentu zmysł wzroku rozwinął się na tyle, że dziecko może już odróżnić odcienie i subtelne różnice w kolorze.
Cechy charakterystyczne:

• uwydatnia odcienie kolorów i kształt
• rozwija koncentrację
• usprawnia śledzenie przedmiotów w ruchu
• wykonany ręcznie z drewna bukowego, pięciu kul z tworzywa sztucznego malowanych farbami akrylowymi, woskowanego sznurka bawełnianego i muliny hafciarskiej

3. Różowa wieża - 169 złotych

Różowa wieża, tzw. różowa wieża Montessori, to tradycyjny materiał rozwojowy, uważany za symbol tej metody. Składają się na nią sześciany o zmniejszających się proporcjach. Pozwala zrozumieć dzieciom i doświadczyć pojęcia objętości, jest niezwykle pomocna w kształtowaniu wyobraźni przestrzennej.
Cechy charakterystyczne:

• dzieci mają za zadanie ułożyć 10 kostek w odpowiedniej kolejności, jedna na drugą - w ten sposób poznają zależność pomiędzy rozmiarem a wagą oraz kształcą umiejętności motoryczne
• kostki są wykonane z drewna

4. Brązowe schody - 259 złotych

Praca z brązowymi schodami umożliwia kształtowanie pojęć gruby - cienki, a także pojęć pochodnych: gruby - grubszy -najgrubszy, cienki - cieńszy – najcieńszy oraz uczy dziecko porządkowania i szeregowania.
Cechy charakterystyczne:

• rozwijanie sprawności motorycznej i koordynacji ruchowej dziecka
• materiał jest wprowadzeniem do budowy systemu dziesiętnego i geometrii oraz umożliwia sensoryczne doświadczanie objętości
• schody składają się z 10 drewnianych prostopadłościanów o długości 20 cm każdy

5. Szorstki alfabet - 176 złotych

Szorstkie litery są pomocą dla rodziców, których dzieci zaczynają interesować się literami. Ten okres pojawia się od ok. 3-go roku życia. Za pomocą trzech zmysłów: wzroku, dotyku i słuchu, poznają dźwięki i graficzny zapis liter. Widzą literę, słyszą i dotykają.
Cechy charakterystyczne:

• zestaw zawiera 32 tabliczki z małym alfabetem polskim
• tabliczki pomalowane są farbą z atestem bezpieczeństwa
• litery wykonane są z papieru ściernego
• zestaw zawiera drewniane pudełko i tacę

6. Karuzela kontrastowa - 55 złotych

​Niemowlęta w początkowym okresie swojego życia widzą jedynie kontrastowe połączenia kolorów i nieskomplikowane kształty. Silne bodźce wzrokowe, szczególnie kontrastowe połączenia bieli i czerni, stymulują mózg dziecka i pobudzają jego rozwój.
Cechy charakterystyczne:

• wykonana ręcznie z drewna bukowego
• ma bawełniany woskowany sznurek
• pięć laminowanych kartoników kontrastowych i drewnianych koralików

7. Duża tęcza - 84,90 złotych

Zestaw kolorowych klocków o różnych rozmiarach komponuje się w tęczę. Uczy logicznego myślenia, rozwija wyobraźnię i kreatywność, umiejętności motoryczne, uczy rozróżniać kolory i rozmiary.
Cechy charakterystyczne:

• zabawka składaja się z 9 elementów do dopasowania
• pomalowana jest nietoksycznymi farbami

8. Drewniane bryły - 47,90 złotych

Dzięki pracy z bryłami dziecko rozwinie myślenie matematyczne i przestrzenne. Nauczy się nazwy i kształtów brył.

Cechy charakterystyczne:

• w skład zestawu wchodzi 10 najbardziej znanych brył
• lniany woreczek
• karty pracy