Pierwsze objawy autyzmu u dzieci łatwo przegapić lub zbagatelizować, zrzucając winę na indywidualne tempo rozwoju dziecka. Martwisz się, że maluch jeszcze nie mówi? Ktoś ci mówi, że ma jeszcze na to czas? Być może to prawda. Warto jednak być czujnym, żeby autystyczne dziecko w porę otrzymało specjalistyczną pomoc.
Spis treści:
Autyzm to zaburzenie w rozwoju mózgu, które ujawnia się już przed 3. rokiem życia dziecka. Ponieważ może mieć dość różnorodny charakter, często używa się określenia – zaburzenia ze spektrum autyzmu (należy do nich również zespół Aspergera).
Zwykle pierwsze objawy autyzmu ujawniają się między 18. a 24. miesiącem życia, czyli można dostrzec je u 1,5 rocznego dziecka. Ale wczesne objawy autyzmu mogą uwidaczniać się już w niemowlęctwie (czyli w pierwszym roku życia dziecka) lub nawet na etapie życia płodowego. Z badań prowadzonych na uniwersytecie w San Diego wynika, że zmiany w mózgach autystycznych dzieci widoczne są jeszcze przed narodzinami.
Pierwsze objawy autyzmu pojawiające się w niemowlęctwie to:
Objawy autyzmu u dzieci, które skończyły rok mieć różne nasilenie. Objawem autyzmu u dzieci, które mają kilkanaście miesięcy, może być też brak typowych dla tego wieku umiejętności.
Autystyczne dziecko:
Jak rozpoznać autyzm u dziecka? Rodzic może podejrzewać, że dziecko ma zaburzenia rozwoju ze spektrum autyzmu, jeśli malec:
Badanie dziecka z autyzmem polega przede wszystkim na konsultacji u psychologa lub psychiatry oraz neurologa. Początkiem etapu diagnostycznego jest wywiad z rodzicami – opowiadają oni o przebiegu ciąży, rozwoju dziecka oraz zachowaniach, które ich niepokoją.
Aby ocenić ryzyko wystąpienia autyzmu, korzysta się również z testów psychologicznych, badań neurologicznych, ankiet (rozwiązuje je dziecko oraz rodzice), badań słuchu i wzroku. Dodatkowo ważna jest obserwacja dziecka, a także np. opinie nauczycieli i innych opiekunów.
U około 25-30 proc. dzieci możliwe jest potwierdzenie genetycznego podłoża autyzmu. Badanie polega na analizie wybranych genów, które stanowią najczęstszą genetyczną przyczynę objawów ze spektrum autyzmu oraz zaburzeń intelektualnych. Analiza obejmuje wszystkie zmiany w badanych genach mogące powodować niepokojące objawy.
Badanie przeprowadza się przy pomocy pobranej próbki krwi lub wymazu z wewnętrznej strony policzka. Takie badania komercyjnie dostępne są w formie różnych pakietów, lecz ich koszt to kilka tysięcy złotych. Najczęściej obejmują badanie w kierunku łamliwego chromosomu X (badanie FRAX). Badania genetyczne w kierunku autyzmu są też finansowane w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, dzięki tzw. „kompleksowej diagnostyce genetycznej chorób nienowotworowych z uwzględnieniem cytogenetycznych badań molekularnych”.
Testy na autyzm u dzieci można znaleźć również w Internecie. Nie są to testy diagnostyczne. Mają jedynie za zadanie wstępnie ocenić rozwój dziecka i przybliżyć ewentualne nieprawidłowości. Są to narzędzia przesiewowe, które pomagają w rozpoznaniu ryzyka autyzmu u dzieci. Następnym krokiem musi być wizyta u specjalisty.
Jeśli niepokoisz się o swoje dziecko, możesz skorzystać z różnego rodzaju ankiet i testów na autyzm, np.:
Wczesna diagnoza autyzmu daje dziecku szansę na lepszy rozwój, a w niektórych przypadkach – na znaczne pokonanie utrudniających życie objawów. Jeśli cokolwiek niepokoi cię w rozwoju dziecka, powiedz o tym pediatrze lub idź z maluchem do poradni psychologicznej. Im wcześniej rozpoczyna się terapię, tym lepsze są jej efekty.
Dzieci za autyzmem poddawane są najczęściej terapii behawioralnej i treningowi umiejętności społecznych, ale fachowe wsparcie potrzebne jest również rodzicom autystycznego dziecka. Informacje na temat specjalistycznej pomocy możesz uzyskać m.in. w Krajowym Towarzystwie Autyzmu (ma oddziały w wielu miastach), Fundacji Synapsis w Warszawie.
Przyczyny autyzmu nie są do końca znane. Mówi się, że za zaburzenie odpowiada połączony wpływ genów i środowiska. Jedno jest pewne, autyzmu nie powodują szczepionki. Słynna teoria Andrew Wakefielda została obalona. Przypomnijmy – jej autor dowodził, że autyzm powoduje podanie dziecku szczepionki MMR (przeciwko odrze, śwince i różyczce). Wakefieldowi udowodniono, że fałszował wyniki badań, które miały potwierdzić jego tezę. Od niedawna mówi się również o tym, że przyczyną autyzmu może być niedobór witaminy D u jego mamy podczas ciąży.
Zobacz także:
Dr Marian Ołpiński kilka lat temu wyjechał z Polski do USA, gdzie obecnie prowadzi praktykę lekarską. Z rodzicami małych dzieci często rozmawia na temat szczepień. Ostatnie badania pokazują, że za epidemię autyzmu może odpowiadać np. zanieczyszczenie środowiska. Dzieci kobiet, które mieszkają blisko autostrad, częściej chorują na autyzm. W czerwcu 2016 r. dr Ołpiński był na Kongresie Lekarzy Polonijnych w Warszawie, gdzie dzielił się swoimi doświadczeniami z USA na temat rozmawiania z rodzicami na temat szczepień. Zobacz też filmy: Szczepionki wywołują raka dzięki wszczepionym mikroczipom Tak nie powie ci żaden polski pediatra - niepożądane odczyny poszczepienne
Kasia: synek z orzeczeniem (8 lat) i synek neurotypowy (5 lat). Dominika: córka, której nikt nie wie, co jest, bo niby wszystko jest w porządku i jednocześnie nic nie jest w porządku (ale eksperci z poradni sugerują spektrum autyzmu). Renata: dwie córki w wieku 5 i 3 lat (o dziwo w przypadku jej rodziny obeszło się bez skierowań do poradni). Ja: mama, która w przyszłym tygodniu idzie z córką do poradni pod kątem diagnozy na „wysoko funkcjonujące dziecko ze spektrum autyzmu”. Prawie wszystkie dzieci mają spektrum? Rozumiem, że diagnostyka jest na wyższym poziomie. Rozumiem, że trudne czasy (internety, tempo życia, chemia w jedzeniu). Jednak skala dzieci, u których najchętniej by diagnozowano „spektrum autyzmu” to chyba lekka przesada? Przecież w ten sposób krzywdzi się dzieci, które rzeczywiście są w spektrum! Z dziewczynami znamy się od 20 lat. Nie poznałyśmy się w poradni psychologiczno-pedagogicznej czy w poczekalni na zajęcia integracji sensorycznej. Dlaczego 3 na 4 z nas ma dzieci, które (prawdopodobnie) są nieneurotypowe? Dodam, że każda z nas ma też wielu znajomych, którzy również mają dzieci ze spektrum autyzmu. Którzy wydają chore pieniądze na zajęcia integracji sensorycznej. Którzy umierają ze strachu, kiedy psychiatrzy w poradniach mówią im, że bardzo trudno o jednoznaczną diagnozę i… przepisują leki, po których ich dzieci zachowują się jak mumie czy lunatycy. Tak naprawdę każda z nas prócz własnej – miała garść historii dzieci ze spektrum autyzmu! Do worka „spektrum autyzmu” można wrzucić wszystko Kasia nie ma wątpliwości, że jej synek ma problemy. Zdziwiło ją, że kiedy tylko uzyskała orzeczenie – nauczyciele przedszkola nalegali, by zbadać również młodszego synka, bo na pewno też będzie miał orzeczenie. Powiedziała im, że młodszy syn na pewno nie ma spektrum i...
Wystarczy, że pójdziesz na spacer na plac zabaw albo do centrum handlowego, a z całą pewnością spotkasz tam rodziców mierzących się z trudnymi emocjami swoich dzieci. Złość, rozpacz, agresywne zachowania – to wszystko jest częścią dzieciństwa i to od nas, dorosłych, zależy, czy mądrze przeprowadzimy nasze dzieci przez burzliwe wody emocji. Skąd biorą się te silne emocje i jak pomóc dziecku je okiełznać? Rodzic w obliczu trudnych emocji dziecka Rozejrzyj się wokół, przyjrzyj się rodzicom, którzy próbują przywrócić spokój dziecka . Co czują? Czy są zawstydzeni, rozgniewani czy spokojni? Co robią i co mówią do dziecka? Zobaczysz dorosłych, którzy krzyczą na dziecko w histerii i grożą klapsami, tych, którzy każą dziecku natychmiast się uspokoić, grożąc rozmaitymi konsekwencjami, a także takich, którzy w bezpiecznej odległości pozwalają dziecku przeżyć swoje silne emocje. Zobaczysz rodziców, którzy przytulają swoje płaczące dzieci oraz dorosłych, którzy są obok, oferując wsparcie i różne sposoby odzyskania równowagi. Co czujesz i myślisz, obserwując te sceny? Czy oceniasz rodziców jako niekompetentnych, czy oceniasz dzieci jako niegrzeczne i rozwydrzone? A może współodczuwasz i czujesz coś w rodzaju ulgi i wspólnoty, widząc, że wszyscy rodzice doświadczają tej samej niszczycielskiej siły, którą wyzwalają intensywne przeżycia dziecka? Czy podziwiasz tych spokojnych rodziców, czy może jesteś zdania, że wskazana byłaby zdecydowana i ostra reakcja na wybuch histerii? Otwórz się na dziecko Silne emocje naszych dzieci są dla nas trudne, bo trudno nam je zrozumieć, uważamy je za przesadzone, stąd pokusa, by je bagatelizować, kazać dziecku natychmiast się uspokoić, przestać płakać, krzyczeć itd. To błąd. Zamiast tego, musimy dostroić się do stanu dziecka , otworzyć na jego przeżycia i zadać sobie kilka...
