Reklama

Ćwiczenia logopedyczne powinny usprawniać aparat mowy. W jego skład wchodzą: aparat oddechowy, aparat fonacyjny oraz aparat artykulacyjny. Ćwiczenia artykulacyjne w gabinecie logopedy mogą nie wystarczać do tego, by dziecko pozbyło się wady wymowy. Często konieczne są ćwiczenia logopedyczne wykonywane w domu. Warto zadbać, by nie kojarzyły się z przykrym obowiązkiem, ale z wesołą zabawą.

Reklama

Ćwiczenia logopedyczne:

Ćwiczenia logopedyczne oddechowe

W czasie ćwiczeń logopedycznych kształtujących aparat oddechowy dziecko uczy się prawidłowego oddychania, wydmuchiwania powietrza z różną siłą i szybkością. Propozycji ćwiczeń oddechowych, które mogą mieć formę zabawy jest całkiem.

Przykłady ćwiczeń oddechowych:

  1. Wciąganie powietrza noskiem, wydmuchiwanie ustami.
  2. Wciąganie powietrza do brzuszka przez nos, wydmuchiwani ustami z wciąganiem brzuszka.
  3. Nadmuchiwanie baniek mydlanych. Różne tempo nadmuchiwania – szybko, powoli, mocne dmuchnięcia, delikatne dmuchnięcia.
  4. Dmuchanie na piłeczkę pingpongową leżąca na wodzie w wannie.
  5. Popychanie oddechem piłeczki pingpongowej po podłodze.
  6. Dmuchanie na piórka wiszące na nitkach – wydechy mocne i słabe, długie i krótkie.
  7. Robienie bąbelków poprzez dmuchanie w słomkę zanurzoną w wodzie.
  8. Nadmuchiwanie balonika.
  9. Malowanie oddechem. Nabieranie niewielkiej ilości kolorowej wody do słomki i wydmuchiwanie jej na arkusz papieru.
  10. Przenoszenie skrawków papieru przez zasysanie słomką. Można wyciąć np. rybki i prosić dziecko, by przenosiło je do "akwarium". Kawałki papieru nie mogą dać się wciągnąć do słomki – muszą być większe niż otwór w słomce!

Wprowadzeniem do powyższych ćwiczeń oddechowych może być oddychanie połączone z obserwacją ulubionej maskotki, którą położymy na brzuszku dziecka. Leżąc na plecach - wspólnie z dzieckiem obserwujmy jak pluszak unosi się wraz z wdechem i opada podczas wydychania powietrza.

Ćwiczenia logopedyczne na aparat fonacyjny

Zadaniem ćwiczeń logopedycznych na aparat fonacyjny jest poprawa kontroli nad wydawaniem dźwięków. Uczą prawidłowego tworzenia dźwięków i prawidłowej pracy głośni, różnicowania głosek na nosowe i ustne.

Zabawy usprawniające aparat fonacyjny:

  1. Długie (ok. 8 sekund) wymawianie samogłosek: a, e, o, u, i, y. Ważne jest, aby dziecko utrzymywało cały czas to samo natężenie dźwięku (nie może to być krzyk).
  2. Naśladowanie sygnału karetki pogotowia. Eeee-oooo, eeee-oooo – gdzie e jest tonem wyższym, a o – niższym.
  3. Długie wymawianie samogłoski z utrzymaniem tej samej głośności, ale z wchodzeniem na coraz wyższe tony.
  4. Powtarzanie sylab: baba, bubu, byby, bobo, aba, ebe, ubu, yby, dada, dede, dydy, dodo oraz ich mieszanie: bubu, dada, byby, dede itp.
  5. Murmurando – mruczenie "mmmm" lub "nnnnn". Nie powinno być słychać wydychanego powietrza.
  6. Wymawianie głosek szeptem, cicho, normalnym głosem, głośno, bardzo głośno.
  7. Wypowiadanie sylab z jednoczesnym klaskaniem: ma-ma, ta-ta, ba-ba, pa-pa, go-go, ko-ko, bu-bu, pu-pu, de-de, te-te itp.
  8. Zabawa w echo: powiedz głośno wyraz, a dziecko niech go powtarza 4-5 razy coraz ciszej.
  9. Naśladowanie zwierząt:
  • żabka robi: kum, kum, kum,
  • trąbka trąbi: tru, tu, tu,
  • mucha brzęczy: bzy, bzy, bzy,
  • pociąg jedzie: fu, fu, fu,
  • piesek robi: hau, hau, hau,
  • wrona kracze: kra, kra, kra itp.

Powyższe zabawy to jednocześnie wspaniałe ćwiczenia słuchowe. Taki trening pozwoli dużo wyraźniej odwzorowywać dźwięki z otoczenia, nawet jeśli chodzi o najtrudniejsze głoski.

Sprawdź: Jak mówi dwulatek – czy konieczna jest wizyta u logopedy

Ćwiczenia logopedyczne na aparat artykulacyjny

Celem ćwiczeń logopedycznych na aparat artykulacyjny jest zwiększenie sprawności mięśni biorących udział w prawidłowym ustawianiu warg, żuchwy i języka.

Przykłady zabaw logopedycznych:

  1. Liczenie zębów. Dziecko otwiera buzię i dotyka każdego ząbka po kolei.
  2. Zlizywanie smakołyku. Posmaruj dziecku odrobina nutelli kąciki ust. Niech językiem zliże czekoladę. Możesz nanosić nutellę na różne części ust dziecka, mobilizując je do trafiania językiem w konkretne miejsce.
  3. Wypychanie policzków. Przy zamkniętych ustach dziecko powinno wypychać językiem raz jeden policzek, raz drugi.
  4. Robienie min. Zaciskanie ust w małe kółeczko, jak najszersze otwieranie ust, robienie podkówki z ust, rozciąganie ich.
  5. Malowanie sufitu – przy otwartych ustach dziecko \"maluje\" językiem podniebienie od przodu ku tyłowi.
  6. Kółeczka językiem. Dziecko obwodzi językiem otwarte usta w jedną i w drugą stronę. Ruch jednostajny, powolny.
  7. Przepychanie powietrza z policzka do policzka.
  8. Gwizdanie i parskanie (brrrr, prrrr, frrrrr, pchchch itp).
  9. Wydmuchiwanie powietrza przez mniej lub bardziej zaciśnięte wargi.
  10. Rosnąca guma do żucia. Niech dziecko udaje, że żuje gumę, która powoli robi się coraz większa.

Regularne ćwiczenia motoryczne i artykulacyjne usprawniają wszystkie narządy mowy - zarówno nieruchome (zęby, podniebienie, dziąsła) jak i ruchome (wargi, podniebienie miękkie z języczkiem, język, żuchwa).
Sprawdź: Skąd się biorą wady wymowy u dziecka

Ćwiczenia i zabawy logopedyczne – uwagi ogólne

Podczas ćwiczeń logopedycznych (nawet jeśli odbywają się w formie wesołej zabawy) należy zwracać uwagę, aby dziecko wdychało powietrze nosem, a wydychało ustami.

Jeśli maluch chodzi na terapię do logopedy, ustal ze specjalistą, jakie ćwiczenia macie wykonywać, aby wspierać działania, jakie podejmuje on podczas swoich zajęć.

Nie zmuszaj dziecka do ćwiczeń logopedycznych! Zaczynaj od tych tych ćwiczeń artykulacyjnych, które przychodzą mu z łatwością i dopiero później przechodź do trudniejszych ćwiczeń.

Więcej zabaw i ćwiczeń logopedycznych:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama