Alergie u dzieci

Jak szybko i skutecznie nauczyć się żyć z małym alergikiem? Na pytania odpowiada lekarz alergolog Kazimiera Stalmach-Tyrak z Centrum Medycznego Scanmed Multimedis Krowodrza w Krakowie.

Na alergie pokarmowe cierpi coraz więcej dzieci. Na szczęście większość z małych pacjentów wyrasta z dolegliwości. Lecz czas, kiedy zarówno dziecko, jak i rodzice borykają się z alergią to trudny okres wymagający nieustannej uwagi rodzicielskiej!

Jakie alergie najczęściej dotyczą małych dzieci?

Alergia wśród niemowląt oraz nieco starszych dzieci - do 5-tego roku życia to problem, który w ostatnich latach dotyczy coraz większej populacji małych Polaków. Najczęściej spotykamy się z alergiami pokarmowymi oraz atopowym zapaleniem skóry, które zapoczątkowują tzw. „marsz alergiczny”, czyli rozwój schorzeń alergicznych z wiekiem dziecka. Odrębnym problemem jest astma oskrzelowa u małych dzieci ze względu na nietypowy obraz, tzw. maski infekcyjne oraz brak jednoznacznych badań diagnostycznych w tej grupie wiekowej. Warto jednak pamiętać, że alergeny to szeroka gama substancji - alergię wywołują bowiem tzw. alergeny zewnątrzdomowe czyli pyłki roślin/drzew, traw, zbóż i chwastów i pleśnie oraz alergeny wewnątrzdomowe, czyli roztocza kurzu domowego, sierść naszych pupili - psa, kota, chomika, świnki morskiej, również pleśnie oraz szereg alergenów pokarmowych. Bardzo ważne jest to, by mama, bo to ona najczęściej zauważa jako pierwsza problemy, jak najszybciej zgłosiła się z pociechą do lekarza! Jest to niezmiernie istotne, by jak najwcześniej zidentyfikować alergen, na który jest uczulone dziecko. Tylko odpowiednie zdiagnozowanie pozwoli na mądre postępowanie - takie, które pozwoli zmniejszyć narażenie na alergen, a co za tym idzie objawy choroby.

Skąd się bierze alergia u dzieci?

Alergia to nieprawidłowa reakcja organizmu na określone składniki pożywienia bądź substancje unoszące się w powietrzu, jak kurz, pyłki roślin, sierść psa lub kota, itd. Prawdopodobieństwo występowania alergii zwiększa się znacznie, gdy podobne skłonności przejawiało jedno albo oboje rodziców nawet do 70%. Ważną informacją dla lekarza jest także to, czy starsze dziecko nie miało problemów z alergią. A dotyczą małych dzieci, ponieważ mechanizmy obronne hamujące ich występowanie nie są jeszcze w pełni dojrzałe.

Na jakie objawy powinni być zatem wyczuleni rodzice?

Mówimy o alergii wówczas, gdy dziecko reaguje na pokarm lub np. obecność zwierzaka zmianami skórnymi, kaszlem, katarem, wymiotami, biegunką czy bólami brzuszka. Do stanu tego może także dojść bez jasnej przyczyny - wtedy przypuszcza się, że to inny czynnik wywołuje reakcję alergiczną. To można sprawdzić podczas wizyty u specjalisty.

Zobacz też: Orzechy zapobiegają alergii - zaskakujące doniesienia z Wielkiej Brytanii
[CMS_PAGE_BREAK]

Co wywołuje alergię pokarmową?

Silnie alergizującymi produktami spożywczymi są mleko krowie wraz z jego przetworami, ryby, orzeszki, jaja oraz mięso wołowe. Zdarza się, że dzieci nie tolerują też mleka koziego i jego przetworów oraz zbóż glutenowych, czyli pszenicy, żyta, jęczmienia i owsa. Alergie wywołują także miód, owoce cytrusowe, banany oraz truskawki.

Zobacz też: Szczepionka na alergie pokarmowe – możliwe?

Jeśli chodzi o pokarmy to należy je wykluczyć z diety dziecka. A jak radzić sobie z innymi alergenami?

Tak, pokarm, który powoduje alergię należy eliminować z diety. Posiłki mleczne należy zastąpić preparatami mleko zastępczymi – preparatem sojowym lub hydrolizatami po konsultacji z pediatrą. Podobnie jest z nietolerancją na zboża glutenowe - też należy je zastąpić, oczywiście pod kontrolą lekarza. Należy też zadbać o to, by jadłospis dziecka był urozmaicony i pełnowartościowy. W przypadku schorzeń alergicznych, zwłaszcza atopowego zapalenia skóry należy ograniczyć w diecie pokarmy bogate w histaminę i aminy biogenne w tzw. wyzwalacze histaminy takie jak czekolada, kakao, sery żółte, jaja, pomidory. Jeżeli dziecko ma alergię na zwierzęcą sierść to oczywiście należy oddać czworonożnego pupila komuś z rodziny pod opiekę - pies czy kot nie może mieszkać pod jednym dachem z dzieckiem. Innym przeciwnikiem jest kurz i roztocza. Te ostatnie to mikroskopijne pajęczaki, z którymi trudno walczyć, co nie oznacza, że nie można ograniczyć narażenia na nie! Należy pamiętać o tym, by w pokoju dziecka nie było ciężkich dywanów, zasłon oraz tapicerowanych mebli. Istotne jest wietrzenie pomieszczenia oraz częste pranie pościeli w temperaturze powyżej 60 st.C. W mieszkaniu powinno być raczej chłodno i sucho, ponieważ wilgoć i ciepło sprzyjają rozmnażaniu się roztoczy.

Czy częste choroby dolnych dróg oddechowych u dziecka mogą sugerować astmę o podłożu alergicznym?

Tak, astma u dzieci najczęściej jest chorobą zaczynającą się od częstych i przewlekłych zapaleń oskrzeli. U jej podłoża leży najczęściej zapalenie alergiczne. Najczęściej za taki stan rzeczy odpowiedzialne są roztocza oraz sierść zwierząt domowych. Uważa się, że dziecko, u którego w ciągu roku wystąpiły przynajmniej trzy epizody związane z chorobą oskrzeli, miało świszczący oddech, a dodatkowo jest obciążone wywiadem alergii w rodzinie powinno mieć wdrożone przewlekłe leczenie przeciwastmatyczne. Astma to poważna choroba, która obecnie dotyczy coraz większej populacji ludzi, zarówno w Polsce, jak i na świecie. Żyjemy w bardzo zanieczyszczonym środowisku, wszyscy jesteśmy narażeni na jego oddziaływanie na nasze organizmy, spożywamy coraz bardziej przetworzoną żywność - również dzieci, które ze względu na niedojrzałość układu immunologicznego są szczególnie podatne na wszelkiego rodzaju kurze, pyły, spaliny.

Zobacz też: Rozpoznaj alergię! 5 najważniejszych objawów uczulenia