Tłuszcze, zarówno zdrowe, jak i niezdrowe, przenikają do pokarmu karmiącej piersią mamy. Dlatego warto dbać, by w jej diecie były tylko dobre tłuszcze, które służą rozwojowi karmionego piersią dziecka.
Dobre tłuszcze, a więc zawierające jedno- i wielonienasycone kwasy tłuszczowe (jak najmniej nasyconych). Najwięcej jest ich w olejach i oliwie z oliwek. Warto kupować oliwę i oleje dobrej jakości, bo takie zawierają najwięcej cennych składników, i jeść je na surowo, bo w wysokiej temperaturze (np. podczas gotowania, duszenia) tracą one niektóre składniki, m.in. witaminy. Nienasycone kwasy tłuszczowe w większych ilościach obecne są także w niektórych warzywach, np. awokado, tłustych rybach, np. łososiu, żółtku jaja, orzechach.
W zależności od rodzaju dostarczają różnych kwasów tłuszczowych i witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E i K). Obecność tłuszczu w potrawach pomaga też we wchłanianiu witamin np. z zielonych i pomarańczowych warzyw. Kwasy tłuszczowe biorą udział w procesie budowy komórek – są więc potrzebne w okresie szybkiego wzrostu – budują rdzeń kręgowy i mózg. Wpływają na stan skóry, wzrok, krzepliwość krwi i prawidłową pracę hormonów. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe, w tym omega-3, a szczególnie kwas DHA, pomagają również w rozwoju intelektualnym dziecka.
Przede wszystkim tłuszczów nasyconych, choć pewna ich ilość jest w diecie potrzebna. Są one jednak bardzo powszechne w żywności, więc w diecie zwykle ich nie brakuje, a najczęściej jest ich za dużo. Tłuszcze nasycone to przede wszystkim tłuszcze zwierzęce, a więc masło, tłuszcz obecny w mięsie, serze, mleku. Karmiąca mama powinna również unikać tłuszczów znajdujących się w produktach wysoko przetworzonych, czyli tzw. izomerów trans kwasów tłuszczowych.
To rodzaj tłuszczów, które powstają podczas utwardzania olejów roślinnych. Są niekorzystne dla zdrowia, bo podnoszą poziom cholesterolu i mogą mieć działanie rakotwórcze. Znajdują się zwłaszcza w twardych margarynach (margaryny wysokiej jakości, miękkie, praktycznie ich nie zawierają), miksach i roślinnych tłuszczach utwardzanych używanych do smażenia czy pieczenia. Najwięcej szkodliwych izomerów trans znajduje się w produktach typu fast food i w wyrobach cukierniczych, np. gotowych ciastach, herbatnikach. Dlatego uważnie czytaj etykiety – gdy produkt zawiera utwardzone tłuszcze roślinne, to najprawdopodobniej także izomery trans.
Zobacz też: Jak czytać etykiety - 6 złotych zasad
Czytaj też na Polki.pl: Prawdy i mity o tłuszczach
Na pytania odpowiada dr n. med. Agnieszka Jarosz z Instytutu Żywności i Żywienia.
Jeśli dobrze przygotujesz się do karmienia piersią, i ty, i dziecko długo będziecie mogli cieszyć się bliskością, jaką daje naturalne karmienie. Zobacz, jak karmić piersią .
Już samo słowo „tłuszcz” kojarzy nam się niezbyt przyjemnie. Ale oczywiście nie można go wyeliminować z diety. Zresztą tłuszcze znajdują się nawet w pomidorach i jabłkach (tyle że w małych ilościach). Są źródłem energii, dostarczają niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych i witamin A, D, E i K, pomagają we wchłanianiu witamin z innych potraw. Kwasy tłuszczowe biorą udział w procesie budowy komórek, dlatego potrzebują ich dzieci w okresie szybkiego wzrostu. Są składnikami budującymi rdzeń kręgowy oraz mózg (aż w 60% składa się on z tłuszczu), a każde włókno nerwowe ma tłuszczową otoczkę. Dobrze wpływają na stan skóry, wzrok, krzepliwość krwi, pracę hormonów, a także – jak wielokrotnie dowiodły badania naukowe – na rozwój intelektualny malucha oraz na odporność. Kilkulatek powinien otrzymywać z tłuszczów 30% energii dziennie, musi je więc spożywać każdego dnia. Ale trzeba je jeść w odpowiednich proporcjach i unikać tych niezdrowych. To nie jest takie trudne. Oto odpowiedzi na najczęstsze pytania rodziców. Czym smarować kanapki? Margaryną czy masłem? W 1996 roku organizacje zajmujące się w Polsce żywieniem (m.in. Centrum Zdrowia Dziecka) opracowały dokument zwany Polską Zgodą Tłuszczową (tzw. konsensus tłuszczowy) zawierający zalecenia dotyczące tłuszczów. Według niego dzieciom do trzeciego roku życia należy smarować pieczywo masłem. Przedszkolaki mogą jeść także margarynę dobrej jakości, czyli tzw. miękką (taką, która daje się łatwo smarować). Wystarczy cienka warstwa tłuszczu na chlebie. A co z tak zwanymi miksami? Często pakowane są jak masło i trudno je odróżnić. Miksy to mieszanki masła z olejami roślinnymi bądź margaryną i margaryny z tłuszczem mlecznym. Ważne jest, jaki procent produktu (zwykle duży) stanowią tłuszcze roślinne. Zostały one bowiem utwardzone, skutkiem czego zawierają...
