Co widzi noworodek

Czasem noworodek sprawia wrażenie uważnego obserwatora, innym razem ma zamglony wzrok i zdaje się obcować z bytami nie z tego świata. Nie wiesz, jak sprawne są oczy twojego dziecka, a może poddajesz w wątpliwość, czy ono w ogóle coś widzi. Teraz możesz rozwiać swoje wątpliwości.

Do każdego punktu dobierz podpunkt a, b lub c, który twoim zdaniem zawiera prawdziwą informację, a potem sprawdź, czy nie popełniłaś błędu. Powodzenia.

1. Dzieci widzą...
a) dopiero po skończeniu dwóch tygodni
b) tak samo dobrze, jak osoby dorosłe
c) dobrze tylko przedmioty z bliskiej odległości

Sprawdź:
Błędne teorie na temat wzroku noworodka wynikają stąd, że jest on dokładnie dostosowany do jego potrzeb. Nowo narodzone dziecko najlepiej widzi przedmioty znajdujące się w odległości około 25–30 cm od jego oczu, a reszta kolorowego świata tworzy tylko rozmyte plamy. To mechanizm obronny stworzony przez naturę, który pozwala dziecku skupiać się na tym, co dla niego najważniejsze, i uciec od nadmiaru wrażeń mogącego wywołać zamęt w jego delikatnej psychice. Są jednak chwile, gdy dziecko chce patrzeć dalej. W stanie nazywanym aktywnym czuwaniem noworodek skupia uwagę na otoczeniu, próbuje zobaczyć jak najwięcej.

2. Po narodzinach dziecko najchętniej zwraca uwagę na...
a) światło lampy
b) pochyloną nad nim twarz
c) pierś mamy

Sprawdź:
Noworodek większość czasu śpi, a gdy się obudzi, lubi patrzeć na osoby, które się nim zajmują. Najciekawszym obrazkiem jest dla niego ludzka twarz. Noworodki podobnie jak nowoczesne aparaty fotograficzne mają system wykrywania twarzy, ze szczególną czułością nastawioną na twarz mamy – to w nią intensywnie się wpatrują zaraz po przyjściu na świat. Skutkuje to tym, że już po około 4 godzinach od narodzin są w stanie ją rozpoznać. Jeżeli założysz na usta i nos maseczkę ochronną, dziecko zauważy różnicę, będzie niespokojnie, nie zechce ssać piersi. Noworodki chętnie przyglądają się również przedmiotom, które przypominają ludzką twarz, np. misiom, lalkom.

[CMS_PAGE_BREAK]

3. Noworodek jest w stanie zobaczyć...
a) tylko przedmioty, które się nie poruszają
b) tylko okrągłe kształty
c) przedmioty w ruchu

Sprawdź:
Patrzenie na przedmiot w ruchu ułatwia dziecku spostrzeżenie, że jest on jedną całością – ruch powoduje bowiem, że przedmiot wyraźnie odcina się od statycznego tła i ujawniają się jego krawędzie. Dla noworodka, który dopiero uczy się wyglądu różnych rzeczy, to cenna wskazówka – dowiaduje się, gdzie przedmiot się zaczyna, a gdzie kończy. Możesz sama się o tym przekonać. Weź czerwone jabłko albo małą piłkę i pokaż ją dziecku z odległości około 30 centymetrów. Poczekaj, aż zacznie się jej przyglądać. Bardzo wolno zacznij ją przesuwać, by zobaczyć, jak wzrok dziecka zacznie za nią podążać.

4. Trzydniowe dziecko...
b) próbuje cię naśladować
a) tylko cię obserwuje
c) może pokazać ci język

Sprawdź:
Dowiedziono, że noworodki nie tylko lubią patrzeć na rodziców, ale także próbują nawiązać z nimi kontakt. Ponieważ nie umieją jeszcze powiedzieć: „Spójrzcie na mnie”, są szczęśliwe, gdy mama lub tata przyglądają im się i chętnie – choć mało kto je o to podejrzewa – naśladują wyraz ich twarzy. Wykorzystaj chwilę, gdy maluch nie jest głodny ani zmęczony, aby się o tym przekonać. Pamiętaj, że noworodek potrzebuje czasu, aby ci się przyjrzeć, i powtórzeń, aby zaczął cię naśladować. Kilkakrotnie wolno otwieraj usta, maleństwo po pewnym czasie powinno zrobić to samo. Badaczom obserwującym noworodki udało się zachęcić je nawet do wystawienia języka. Stąd prawidłową odpowiedzią będzie i „a” i „c”.

5. Przez pierwszy miesiąc dziecko woli patrzeć na...
a) pastelowe kolory
b) tylko błękitny i różowy
c) kolory kontrastowe

Sprawdź:
Ubranka, mebelki, kolory ścian w dziecięcych pokojach najczęściej mają pastelowe kolory. Jednak wcale nie odpowiadają one gustowi noworodka. Jego oczy zatrzymują się na kontrastowych zestawieniach czerni i bieli oraz kolorów czerwonego i niebieskiego. Możesz umieścić w okolicy łóżeczka czarno-białą pluszową pandę lub zebrę albo czarną naklejkę na ścianie. Albo kupić białe łóżeczko i kilka szczebelków pomalować na czarno lub czerwono. Nie warto jednak eksperymentować z kolorami ścian pokoiku. Wzrok dziecka szybko dojrzeje i mocny kolor ścian może być dla niego męczący.

[CMS_PAGE_BREAK]

6. Noworodek umie...
a) patrzeć tylko przed siebie
b) odwracać głowę i spoglądać także do tyłu
c) odwracać wzrok, np. gdy się zmęczy

Sprawdź
Noworodek zwykle leży tak, jak go położyłaś. Ale gdy po karmieniu lub zabawie czuje się zmęczony, odwraca wzrok, a czasem nawet przekręca główkę na bok, wysyłając otoczeniu czytelny komunikat: „Mam dość, chcę odpocząć”.

7. Wszystkie noworodki...
a) czasem trochę zezują
b) lubią patrzeć w bok
c) mają nieskoordynowane gałki oczne

Sprawdź
Na początku gałki oczne dziecka nie poruszają się w sposób skoordynowany. Dlatego noworodki mogą nie zwracać uwagi na zawieszone nad łóżeczkiem nawet najbardziej atrakcyjne zabawki. W pierwszych tygodniach jedno oko może trochę uciekać w bok, zwykle na prawą stronę, którą noworodki wolą od patrzenia na wprost. Czasem rodzicom wydaje się, że dziecko zezuje. Przyczyną tego są dodatkowe fałdy skórne w kącikach oczu. Kiedy znikają, spojrzenie się „prostuje”. Prawidłowe są wszystkie trzy odpowiedzi.

Wszystkie noworodki są niebieskookie
Kolor oczu dziecka zależy od tego, ile barwnika jest w tęczówce, a komórki barwnikowe u noworodka nie są jeszcze dobrze wykształcone. Dlatego jego tęczówka ma zwykle odcień niebieski lub szaroniebieski. Nie znaczy to jednak, że maleństwo będzie przez całe życie niebieskookie. W ciągu pierwszego roku, a zwykle w jego drugiej połowie, ujawnia się prawdziwy kolor tęczówki, czyli taki, jaki dziecko ma zapisany w genach. Jeśli oboje rodzice mają jasne oczy, ich dziecko też prawdopodobnie będzie miało takie, ale nie zawsze. Może się ujawnić np. mocniejszy gen babci o czarnych oczach lub ciemnookiego dziadka. Niebieski kolor oczu związany jest z genami recesywnymi, dlatego na świecie systematycznie maleje liczba osób nimi obdarzonych.

Konsultacja: dr Aleksandra Jasielska, psycholog z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.