Pierwsze dni noworodka na świecie

Tuż po urodzeniu, dopóki pępowina nie zostanie przecięta, noworodek żyje między dwoma światami – otrzymuje tlen z krwi mamy i równocześnie zaczyna oddychać samodzielnie. Jego płuca wypełniają się powietrzem, pęcherzyki płucne pokrywają się od wewnątrz substancją zapobiegającą ich zapadaniu się i sklejaniu (surfaktantem). Zdrowy noworodek zaczyna oddychać natychmiast po zaciśnięciu pępowiny, czemu towarzyszy jego krzyk. Z jego jamy ustnej usuwa się nadmiar śluzu, najczęściej wystarczy otrzeć go gazikiem. Jeżeli jednak dziecko krztusi się i kicha, a z jego ust wydobywa się gęsta wydzielina, lub gdy okazało się, że miałaś zielone wody płodowe (oznacza to, że dziecko już w łonie mamy oddało smółkę), trzeba użyć ssaka lub cewnika.

Noworodek po narodzinach musi mieć ciepło

Po przyjściu na świat należy jak najszybciej zapewnić dziecku ciepło. Noworodek jest mokry i czuje się, jakby wyszedł z kąpieli. Tak gwałtowna zmiana temperatury odbierana jest jako szok termiczny, dlatego, gdy dziecko tuż po urodzeniu trafia na brzuch mamy, trzeba je starannie okryć ręcznikiem.

Noworodek po narodzinach chce być przy mamie

Noworodek jest wrażliwy na sposób, w jaki się go dotyka. Nerwowe ruchy pobudzają go i odczuwane są jako nieprzyjemne. Delikatne masowanie lub kołysanie uspokaja go. Najbardziej lubi być przytulony do ciała mamy. Kształtowaniu się wzajemnych uczuć między matką a dzieckiem sprzyja wysokie stężenie hormonów u kobiety po porodzie, ale uczucia te rozwijają się przede wszystkim w wyniku bezpośredniego kontaktu z noworodkiem. Czasem miłość do dziecka nie pojawia się od razu po porodzie, lecz rozkwita dopiero po pewnym czasie.

Sprawdź, jak się rodzi miłość do dziecka

Noworodek potrzebuje mleka mamy

Najważniejsze jest karmienie na żądanie, tzn. wtedy, gdy dziecko jest głodne, także w nocy. Jeśli noworodek budzi się, zaczyna kręcić główką, wykonuje ustami ruchy poszukiwania sutka, przystaw go do piersi jak najszybciej. Dziecko powinno czuć, że mama jest zawsze przy nim i że zaspokaja wszystkie jego potrzeby. Po upływie trzech tygodni, w porozumieniu z lekarzem, zacznij podawać dziecku witaminę D. Pamiętaj, że dzieci karmione piersią nie potrzebują pojenia!

[CMS_PAGE_BREAK]

Noworodek po narodzinach zwykle ma żółtaczkę fizjologiczną

Po urodzeniu dziecku nie jest już potrzebna tak duża ilość hemoglobiny jak w okresie płodowym. Uwalniana z czerwonych krwinek hemoglobina przekształca się w bilirubinę, która na skutek niedojrzałości wątroby nie jest usuwana z organizmu, lecz krąży wraz z krwią, powodując zażółcenie skóry. Żółtaczka fizjologiczna u noworodka może trwać do dwóch tygodni. Nie ma nic wspólnego z żółtaczką zakaźną i niczym nie grozi niemowlęciu.

Pierwsza kupka noworodka, czyli smółka

Pierwsze kupki noworodka są ciemnozielone, brunatne lub prawie czarne. W łonie mamy dziecko łyka wody płodowe i smółka powstaje w wyniku ich trawienia. Przez kilka dni, kiedy wydalane są resztki smółki, stolce dziecka są ciemne, z czasem stają się żółte. Mogą się w nich znajdować białe grudki niestrawionego mleka oraz pasemka śluzu. Noworodek karmiony piersią oddaje na dobę do dziesięciu luźnych stolców. Dzieci karmione butelką zwykle robią kupkę rzadziej i jest ona gęstsza. W pierwszym miesiącu życia dziecko powinno moczyć 6–8 pieluszek na dobę. Jeśli robi siusiu rzadziej, idź do lekarza.

Przeczytaj, co ci powie kupka noworodka

Niepokojące wydzieliny u noworodka

W drugiej lub trzeciej dobie po porodzie może pojawić się u dziecka obrzęk sutków, ich bolesność, a nawet wydzielanie przez nie białawego płynu, spowodowane działaniem hormonów mamy. To normalne zjawisko, które zanika zwykle po kilkunastu dniach. Nie należy wtedy dotykać sutków dziecka, wyciskać z nich płynu ani robić żadnych okładów, bo może dojść do zakażenia. Poza tym u wielu nowonarodzonych dziewczynek z pochwy wydziela się śluz, niekiedy jest on podbarwiony krwią. To, podobnie jak obrzęk sutków, skutek wpływu hormonów mamy.

Sprawdź jeszcze, jak wygląda noworodek

Noworodek w pierwszych dniach traci na wadze

Po urodzeniu dochodzi u noworodka do fizjologicznego spadku masy ciała o ok. 10% (dziecko traci wodę drogą parowania, zachodzą zmiany metaboliczne, zostaje wydalona smółka i pierwsza porcja moczu). Spadek ulega zahamowaniu w 3–4 dobie po porodzie. Odtąd dziecko będzie przybierać na wadze, by w drugim tygodniu życia osiągnąć swoją wagę urodzeniową.

Koniecznie przeczytaj, jak niemowlę powinno przybierać na wadze

[CMS_PAGE_BREAK]

Ile noworodek powinien ważyć?

Masa ciała noworodka waha się od 2800 g do 4000 g. Oprócz wagi istotna jest też długość dziecka. Zmierzenie noworodka nie jest łatwe – jego wzrost określa się w przybliżeniu, bo nie należy prostować mu nóżek. Wynosi on zwykle 46-55 cm. Do rutynowych badań dziecka tuż po porodzie należy mierzenie obwodu głowy – zwykle jest to 34-36 cm. Jego wynik jest jednym ze wskaźników świadczących o prawidłowym rozwoju mózgu.

Ile goi się pępek noworodka?

Podczas przecinania sznura pępowinowego dziecko nie czuje bólu. Pępowina nie jest bowiem unerwiona czuciowo. Prawie każde dziecko opuszczające szpital położniczy ma jeszcze kikut pępowiny, którego wygojenie się i odpadnięcie następuje zwykle w ciągu 7–14 dni. Aby dobrze się goił, bardzo ważna jest pielęgnacja pępka noworodka. Staraj się także, by jego okolica była sucha, unikaj przyciskania go pieluszką (w jednorazowej zrób wycięcie na pępek).

Czy noworodek umie ssać pierś?

Nowonarodzone i położone na brzuchu mamy dziecko znajduje brodawkę piersi, kierując się węchem. Dziecko przystawione do piersi po porodzie będzie umiało jeść. Trzeba jednak przystawić je możliwie najwcześniej, bo po dwóch godzinach od urodzenia odruch ssania w większości przypadków bywa zapominany i trzeba uczyć go dziecko od nowa. Karmienie piersią później czasem sprawia trudności, dlatego wcześniej sprawdź, co robić, gdy dziecko nie chce ssać

Jak zrozumieć, czego chce noworodek?

Zaufaj intuicji! Kiedy odtwarzano na taśmie odgłosy, które z siebie wydaje głodne, cierpiące lub nudzące się niemowlę, matki różnicowały te dźwięki, wiedziały, dlaczego dziecko płacze. Sheila Kitzinger, autorka wspaniałych książek na temat ciąży i porodu, twierdzi, że „rozmowy”, jakie prowadzą rodzice ze swoimi nowonarodzonymi dziećmi, mają duże znaczenie nie dlatego, że noworodki rozumieją słowa, lecz dlatego, że wzmacniają wzajemne porozumienie i przygotowują dziecko do stawania się istotą społeczną.
Dziecko śpi ponad 20 godzin na dobę. Kiedy budzi się na jedzenie, macha rączkami i nóżkami. A gdy nie zostanie przystawione do piersi, krzyczy. Na pewno więc zrozumiesz, o co mu chodzi!

Noworodek nie potrafi mówić, więc często porozumiewa się z tobą za pomocą płaczu. To jego język! Warto więc zastanowić się, dlaczego niemowlę płacze.