Dlaczego niemowlę ma czkawkę i jak mu pomóc?
Nie ma człowieka, który nie walczyłby z czkawką chociaż raz w życiu. Niemowlęta miewają ją wyjątkowo często z powodu niedojrzałego układu nerwowego. Te domowe sposoby na czkawkę niemowlęcą na pewno ci się przydadzą!
Czkawka u niemowlaka może być spowodowana połkniętym podczas jedzenia powietrzem, niedojrzałością układu nerwowego albo refluksem. Czkawka u niemowląt nie jest tak męcząca jak u dorosłych, nie jest też zwykle groźna ani nie świadczy o niczym niepokojącym.
Dlaczego niemowlę ma czkawkę?
Najczęściej czkają noworodki, czyli dzieci, które nie ukończyły jeszcze 28 dnia życia, i nieco starsze niemowlęta. Zdaniem lekarzy czkawka u noworodka i niemowlęcia prawdopodobnie wiąże się z:
- niedojrzałością układu nerwowego;
- niewłaściwą techniką jedzenia — kiedy dziecko je łapczywie, niespokojnie i połyka podczas jedzenia powietrze;
- refluksem — jeśli niemowlę często i obficie ulewa pokarm, może częściej mieć czkawkę.
W przypadku niemowląt przyczyną czkawki może być również to, że jest im zimno. Niemowlęta mogą mieć czkawkę nawet kilka razy dziennie! Nie warto się tym przejmować: to zupełnie normalne zjawisko i na pewno nie świadczy o żadnej chorobie
Jak powstaje czkawka u niemowlaka?
Czkawka to niezależne od naszej woli, rytmiczne skurcze przepony (mięśnia, który oddziela jamę brzuszną od klatki piersiowej). Odgłos, który jej towarzyszy, powstaje na skutek nagłego wdechu i zamknięcia się głośni (fragmentu krtani). Do niekontrolowanych skurczów przepony dochodzi, gdy zostają podrażnione nerwy, które nią sterują. O takie podrażnienie nietrudno: wystarczy połknąć zbyt duży kęs czy nałykać się powietrza podczas picia mleka.
Czkawkę miewają wszyscy: mężczyźni i kobiety, dorośli i dzieci, a nawet dzieci, które jeszcze nie przyszły na świat. Tym ostatnim zdarza się już na bardzo wczesnym etapie życia płodowego. Przyszła mama odczuwa czkawkę płodu jako serię delikatnych, powtarzających się skurczów.
Kiedy iść do lekarza z czkawką dziecka?
Niemowlętom czkawka zwykle nie przeszkadza, mogą nawet ją przespać! Niepokoić może jedynie czkawka, która trwa zbyt długo – zarówno u niemowląt, jak i u dorosłych lub starszych dzieci. Jeśli czkawka męczy całymi godzinami (a zdarza się, że i dłużej), trzeba koniecznie iść do lekarza i ustalić jej przyczynę. Przedłużająca się czkawka może świadczyć o:
- zapaleniu płuc i opłucnej,
- urazach klatki piersiowej,
- chorobach wątroby,
- chorobach żołądka,
- chorobach jelit,
- problemach neurologicznych.
Na szczęście takie kłopoty zdarzają się niezmiernie rzadko, a czkawka u niemowlaka zwykle mija sama i to dość szybko.
Domowe sposoby na czkawkę u niemowlaka
O tym, że czkawka jest zjawiskiem powszechnym, świadczy ilość domowych sposobów, jakie wymyślono, by się jej pozbyć. A co robić, kiedy niemowlę ma czkawkę? Te sposoby mogą pomóc:
- okryj dodatkowym kocykiem;
- przystaw do piersi;
- podnieś do odbicia;
- masuj lub delikatnie poklepuj plecki dziecka, kiedy ma czkawkę;
- podaj smoczek – to pomoże na rozluźnienie mięśni przepony;
- podaj wodę koperkową – pomaga na problemy z brzuszkiem.
Najskuteczniejszym sposobem pozostaje jednak... przeczekanie czkawki!
Czy można zapobiec czkawce u niemowląt?
Możesz spróbować zminimalizować ryzyko wystąpienia czkawki u niemowlaka, stosując się tych zaleceń:
- upewnij się, że podczas karmienia piersią niemowlę jest spokojne – nie czekaj, aż dziecko będzie bardzo głodne, bo to powoduje jego zdenerwowanie podczas ssania;
- podnieś dziecko do odbicia po karmieniu;
- po karmieniu nie rób żadnych gwałtownych rzeczy z niemowlęciem: nie huśtaj, nie podskakuj z nim itp.;
- po posiłku trzymaj dziecko w pozycji pionowej przez 20-30 minut.
Sposoby na czkawkę u starszych dzieci i dorosłych
A co zrobić, kiedy czkawka męczy mamę niemowlaka lub jego starsze rodzeństwo? Najskuteczniejsze metody na czkawkę u starszych dzieci i dorosłych to te, które powodują zwiększenie stężenia dwutlenku węgla we krwi:
- powstrzymywanie oddechu;
- oddychanie z papierową torbą przyciśniętą do ust;
- picie wody z zatkanym nosem.
U starszych dzieci i u dorosłych na czkawkę pomaga również jedzenie cukru albo suchego chleba, a także straszenie. Oczywiście jeśli rozszerzanie diety niemowlaka jest jeszcze przed wami, nigdy nie podawaj niemowlęciu z czkawką cukru czy chleba!
Zobacz też:
- 8 najczęstszych dolegliwości noworodka i sprawdź, jak sobie z nimi radzić
- Jak nosić niemowlę? [WIDEO]
- Refluks czy ulewanie: jak je odróżnić?