Gaworzenie: kiedy niemowlę zaczyna gaworzyć? Jak odróżnić gaworzenie od głużenia?
Niemowlęce gaworzenie to jeden z bardzo wzruszających i jednocześnie dość tajemniczych etapów rozwoju mowy. Wyjaśniamy, jakie dźwięki można nazwać w ten sposób i czym różni się gaworzenie od głużenia. Radzimy też, co robić, jeśli niemowlę przestało gaworzyć.
Gaworzenie to jeden z etapów rozwoju mowy. Niemowlę przechodzi przez nie gładko i bez wysiłku, i to na długo przed tym, gdy zacznie mówić. Zanim z ust swojego malucha usłyszysz pierwsze słowa, przejdzie solidny trening: będzie głużyć i gaworzyć. Podpowiadamy, jak to rozpoznać i jak odróżnić gaworzenie od głużenia.
Spis treści:
- Kiedy niemowlę zaczyna gaworzyć?
- Gaworzenie a głużenie: różnice
- Czy gaworzenie to prawdziwa mowa?
- Co robić, jeśli dziecko nie gaworzy?
- Niemowlę przestało gaworzyć
Kiedy niemowlę zaczyna gaworzyć?
Rodzice na określenie pierwszych dźwięków wydawanych przez dziecko zwykle używają określenia – gaworzenie. Jednak nie wszystkie zabawne niemowlęce „przemowy” można określić w ten sposób. Gaworzenie to wczesny etap rozwoju mowy, który następuje po głużeniu. Pojawia się zwykle dopiero w 2. półroczu życia niemowlaka (około 5-6. miesiąca, a najpóźniej w 10. miesiącu). Dźwięki, które dziecko wydaje, zanim zacznie gaworzyć, nazywa się głużeniem.
„Akademia Młodych Rodziców”
Sprawdź, jak rozwija się niemowlę i na co zwracać uwagę! Czytaj więcej
Gaworzenie a głużenie: różnice
Gaworząc, dziecko świadomie wypowiada różne głoski i nieporadnie próbuje naśladować to, co do niego mówisz. Chętnie ćwiczy ułożenie warg odpowiednie dla poszczególnych dźwięków. Jak rozpoznać gaworzenie? Bardzo prosto. U gaworzącego niemowlaka usłyszysz ciągi sylab, np.: ta-ta-ta, ba-ba-ba lub ta-ba-ma (dziecko może powtarzać tę samą sylabę lub łączyć ze sobą różne).
Natomiast głużenie, nazywane również gruchaniem, to gardłowe dźwięki: grr, tli, kli, gla, które można usłyszeć dość szybko – już mniej więcej pod koniec 2. miesiąca życia. Głużenie jest niezależne od dziecka i nie służy komunikacji. To nieświadome ćwiczenie narządów mowy, które zwykle przechodzi płynnie w gaworzenie.
Przez etap głużenia przechodzą wszystkie dzieci (także niesłyszące). Trwa ono 2-3 miesiące. Jeżeli przeciąga się do drugiego półrocza, może dowodzić kłopotów ze słuchem i należy skonsultować się z lekarzem.
Jak odróżnić gaworzenie od głużenia?
Słuchanie dziecięcego gaworzenia to wzruszające, a jednocześnie bardzo zabawne doświadczenie dla rodzica. Maluszek, próbując wymawiać różne dźwięki, robi przy okazji... bardzo śmieszne miny.
Czy gaworzenie to prawdziwa mowa?
Dzieci gaworzą, ponieważ przygotowują się do prawdziwego mówienia. Gaworzenie nie jest prawdziwą mową, tylko treningiem. Choć niemowlę w wieku 7-8 miesięcy chętnie powtarza dźwięki, które słyszy, nie rozumie jeszcze, co do niego mówisz – mimo to warto z nim jak najczęściej „rozmawiać”. Kiedy zagadniesz do malucha, chętnie odpowie ci w swoim języku. Taka zabawa może trwać nawet kilkanaście minut. Porozumiewać się można całkiem dobrze już z 10-miesięcznymi niemowlętami. Choć same jeszcze nie mówią, zaczynają rozumieć wypowiadane do nich słowa i zwroty. Gdy spytasz: „Gdzie jest tata?”, maluch może odwrócić główkę we właściwą stronę. Pod jednym warunkiem – wcześniej musisz często do niego mówić. Najlepiej z dużym zaangażowaniem. Dzieci to uwielbiają.
Konkurs „Narodziny rodziny”
Jesteś rodzicem niemowlaka? Opisz swoją historię i wygraj wózek spacerowy! Czytaj więcej
Co robić, jeśli dziecko nie gaworzy?
Jeśli dziecko ma 6-7 miesięcy i nie gaworzy, warto wybrać się z nim do pediatry albo nawet logopedy (tego specjalistę warto odwiedzać już na tak wczesnym etapie rozwoju dziecka). Specjaliści ocenią, czy można jeszcze spokojnie czekać, aż dziecko się rozgada, czy już mamy problem. Brak gaworzenia może świadczyć o kłopotach ze słuchem lub innych zaburzeniach rozwoju. Logopeda, który zajmuje się wczesną interwencją, może zalecić zabawy (ćwiczenia) logopedyczne, które przyspieszą pokonywanie kolejnych etapów nauki mówienia.
Niemowlę przestało gaworzyć
Jeśli niemowlę już gaworzyło, ale nagle przestało gaworzyć, rodzice martwią się, że świadczy to o pewnych zaburzeniach w rozwoju. Zwykle jednak nie ma powodu do obaw i wystarczy uważniej obserwować malucha. Dziecko może być po prostu chwilowo zajęte nabywaniem innej ważnej umiejętności, przechodzić drobną infekcję albo szykować się do skoku rozwojowego. Jeżeli zanik gaworzenia trwa dłużej i dziecko w ogóle nie powtarza sylab, trzeba skonsultować się z logopedą lub psychologiem dziecięcym.
Uwaga! Może się zdarzyć, że dziecko przestanie gaworzyć po szczepieniu. Zwykle brak gaworzenia jest związany z pogorszeniem samopoczucia czy podwyższoną temperaturą ciała po szczepieniu. Jeśli niepokojące objawy nie mijają, skontaktuj się z lekarzem.
Zobacz też: