Wcześniaki płci męskiej szybciej się starzeją

Badania rozpoczęto w 1977 roku, a ich wyniki opublikowano dopiero teraz. Wnioski z nich płynące są zaskakujące i udowadniają, że zegar biologiczny wcześniaków płci męskiej, urodzonych z masą ciała poniżej kilograma, pracuje szybciej niż dziewczynek-wcześniaków urodzonych także z masą ciała poniżej kilograma oraz w porównaniu do chłopców urodzonych w terminie z prawidłową masą ciała.

Płeć a wiek biologiczny

Naukowcy przez ponad 30 lat obserwowali 45 wcześniaków urodzonych z bardzo niską masą ciała (poniżej 1000 g) oraz ich 47 rówieśników urodzonych z prawidłową masą ciała. Każdy wcześniak urodzony z masą ciała na poziomie kilkuset gramów i uratowany na oddziale neonatologicznym jest cudem. Jednak część z nich ma w późniejszym wieku różne deficyty, które nie zależą od płci. Naukowcy odkryli jednak, że płeć maleńkich wcześniaków może mieć znaczenie dla pracy ich zegara biologicznego. Przekonali się o tym, badając geny obserwowanych dzieci, a później dorosłych, bo w genach widać, w jakim wieku biologicznym jest organizm. Co się okazało?

Jeśli tego samego dnia na świat przyjdzie chłopiec urodzony w terminie z prawidłową masa ciała oraz maleńki chłopiec-wcześniak, ważący mniej niż kilogram, po 30 latach obaj będą dokładnie w takim samym wieku metrykalnym – skończą 30 rok życia. Naukowcy odkryli jednak, że ich wiek biologiczny będzie się różnił, i że wiek biologiczny chłopca z porodu przedwczesnego będzie wyższy o 4,6 roku. A co z dziewczynkami?

Płeć męska – słabsza płeć?

Gdyby na świat przyszła para bliźniąt – chłopiec i dziewczynka – oboje byliby wcześniakami z masą ciała poniżej kilograma, to po 30-35 latach chłopiec byłby biologicznie starszy od siostry o 4,6 roku. Co ciekawe, na to, że chłopcy będą starzeć się szybciej, nie ma wpływu środowisko, w jakie trafiają wcześniaki na oddziale neonatologicznym. Specjaliści podejrzewają, że najważniejszą rolę w przyspieszaniu zegara biologicznego maleńkich wcześniaków płci męskiej odgrywa stres prenatalny. To on ma odciskać piętno na chłopcach-wcześniakach, a dziewczynki mają być na niego bardziej odporne.

Urodziłaś maleńkiego chłopca-wcześniaka?

Jeśli tak, nie martw się na zapas. Autorzy badań podkreślają, że to, co odkryli, powinno spowodować objęcie wcześniejszą profilaktyką prozdrowotną mężczyzn, którzy przyszli na świat jako wcześniaki ważące mniej niż kilogram. W ich przypadku mogą bowiem wcześniej pojawiać się objawy chorób charakterystycznych dla osób starszych od nich.

Dlatego porozmawiaj z synem, gdy dorośnie i powiedz mu o tych odkryciach. Niech syn bada się profilaktycznie zawczasu. Bo o ile w wieku lat 30-35 jego ciało będzie starsze tylko o niecałe 5 lat od ciał jego rówieśników, to gdy będzie miał lat 60, jego ciało może być już w wieku blisko lat 70...

Źródło: Ryan J. Van Lieshout, Patrick O. McGowan, Wilfred C. de Vega, Calan D. Savoy, Katherine M. Morrison, Saroj Saigal, Karen J. Mathewson, Louis A. Schmidt. Extremely Low Birth Weight and Accelerated Biological Aging. Pediatrics, 2021

Sprawdź też:

• Szanse na przeżycie wcześniaka i jego prawidłowy rozwój
• Najmniejszy wcześniak – w Polsce, na świecie, szanse na przeżycie
• Opieka nad wcześniakiem (w domu i w szpitalu)