Co to są pleśniawki?

Pleśniawki wyglądają jak różnej wielkości białe kropeczki (przypominają grudki twarożku). Są objawem grzybicy jamy ustnej. Jak je rozpoznać u dziecka i co zrobić, kiedy się już pojawią? Podpowiadamy!

Co to są pleśniawki?

Pleśniawkami nazywa się infekcję błony śluzowej w jamie ustnej, którą wywołuje drożdżak Candida albicans. Objawiają się białymi plamkami na języku i podniebieniu, wyglądającymi jak twarożek lub ścięte mleko. Najczęściej infekcja ta dotyczy niemowląt i małych dzieci, ale pleśniawki mogą mieć także starszaki i osoby dorosłe.

Pleśniawki u niemowląt

Pleśniawki u niemowląt pojawiają się na śluzówce policzków, podniebienia i dziąseł. Kiedy jest ich dużo, buzia w środku przypomina „trawnik, na który spadło trochę śniegu”. Najczęściej występują u noworodków. Zakażają się one w czasie porodu od mamy (kobiety w ciąży są szczególnie podatne na grzybicę). Zdarzają się też u starszych niemowląt. Jeśli dziecko zaraziło się pleśniawkami, a jest karmione piersią, może podczas ssania przenieść infekcję na mamę. Wtedy na sutkach tworzą się bolesne brodawki.

Pleśniawki u starszych dzieci

Kilkulatki mogą zarazić się pleśniawkami poprzez kontakt z innymi dziećmi, które je mają. Dzieci bawiąc się, często wkładają do buzi te same przedmioty, a w ten sposób bakterie i grzyby (w tym te wywołujące chorobę) bardzo szybko się rozprzestrzeniają. Najtrudniej jest uchronić przed pleśniawkami małe dzieci - dopóki poznają świat wszystkimi zmysłami i każdą rzecz chcą posmakować, narażone są na ryzyko infekcji.

Cechy charakterystyczne pleśniawek

Pleśniawek nie da się nie zauważyć. Biały nalot w buzi dziecka jest wyraźny. Jeśli jednak nie jesteś pewna, czy na języku dziecka pojawiły się pleśniawki, czy może to po prostu resztki jedzenia, np. po jogurcie naturalnym, mleku lub białym serze, możesz to sprawdzić w następujący sposób. Pleśniawki:

nie dają się łatwo zetrzeć palcem. W miejscu, skąd zostały usunięte, śluzówka jest zaczerwieniona i może krwawić;
pojawiają się przy obniżonej odporności dziecka;
bywają skutkiem ubocznym kuracji antybiotykiem;
mogą sprawiać ból, jeśli jest ich bardzo dużo. Starsze dziecko z reguły wówczas nie chce nic jeść, karmienie maleństwa staje się wtedy również utrudnione;
powodują, że dziecko jest marudne, płaczliwe i ogólnie osłabione.

Jak wyleczyć pleśniawki?

Jeśli twoje dziecko ma charakterystyczne białe plamki w jamie ustnej, zastosuj się do poniższych wskazówek:

Zabierz dziecko do pediatry. Zapisze on działający miejscowo lek grzybobójczy, np. Nystatynę w zawiesinie. Trzeba go wkraplać do buzi trzy razy dziennie przez 7–10 dni.
Przed podaniem lekarstwa zetrzyj pleśniawki z błony śluzowej. Nawiń na palec sterylną gazę zamoczoną w soli fizjologicznej i delikatnie usuń białe kropeczki.
U malutkiego niemowlęcia nie stosuj Aftinu. Zawiera on kwas borny, który źle działa na układ nerwowy.
Wypróbuj wodny roztwór gencjany. Przez kilka dni dwa razy dziennie umieszczaj na błonie śluzowej policzka dwie krople. Lek rozprowadzi się sam. Niestety, buzia będzie fioletowa.
Po karmieniu podawaj dziecku do picia wodę, żeby wypłukać jamę ustną z resztek jedzenia.

Konsultacja: dr n. med. Maria Rudzińska-Chazan Pediatra neonatolog; od 26 lat leczy najmłodszych pacjentów. Przez wiele lat pracowała w Klinice Neonatologii Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie.

Zobacz też: