Zatkany nos u niemowlaka: przyczyny, objawy i sposoby na udrożnienie nosa

Zatkany nos u niemowlaka utrudnia maluszkowi oddychanie. To najbardziej problematyczne u noworodków, ponieważ do 6 tygodnia życia dzieci oddychają jedynie przez nos – nie potrafią oddychać ustami. Zatkany nosek, zwłaszcza w obu dziurkach, może również przeszkadzać w jedzeniu, a także doprowadzić do zaburzeń ssania i niedożywienia oraz powodować duszności.

Spis treści:

1. Przyczyny zatkanego nosa u niemowlaka
2. Objawy zatkanego nosa u niemowląt
3. Zatkany nos u niemowlaka bez kataru
4. Sposoby na zatkany nos u niemowlaka
5. Zatkany nos u niemowlaka: powikłania

Przyczyny zatkanego nosa u niemowląt

Powodów zatkanego nosa u niemowlaka może być wiele, przede wszystkim są to różnego rodzaju alergie oraz infekcje. Pamiętaj jednak, że nie zawsze powodem zatkanego nosa jest niemowlęcy katar lub sapka u niemowląt.

Przyczyny zatkanego nosa u niemowlaka:

• suche powietrze w pomieszczeniu,
• wrodzone guzy nosa,
• wrodzone wady twarzoczaszki, m.in. rozszczep podniebienia,
• infekcje wirusowe lub bakteryjne,
• wrodzona niedoczynność tarczycy,
• refluks żołądka i przełyku.

Jeśli niemowlę ma ciągle zatkany nos przez okres ok. 2-3 tygodni, jest to najczęściej spowodowane infekcją wirusową. U niemowląt nieżyt nosa trwa dłużej niż u starszych dzieci. Szczególnie narażone są niemowlaki, które mają starsze rodzeństwo – często „łapią” katar od nich.

Jeśli zatkanemu noskowi towarzyszy też wodnista wydzielina i inne objawy (np. bóle brzuszka, zmiany skórne), winowajcą najprawdopodobniej jest alergia pokarmowa (najczęściej tzw. skaza białkowa). Prawdziwą przyczynę niedrożnego nosa u niemowlęcia pomoże ci ustalić lekarz. Jeśli maluch ma ciągle zatkany nos, nie zwlekaj z wizytą u pediatry!

Ważne! Jeśli przyczyną zatkanego nosa u niemowlaka jest katar, konieczna jest stała obserwacja, bo kanały nosowe u niemowląt są wąskie i krótkie, błyskawicznie dochodzi więc do rozwoju zapalenia oskrzeli, ucha, a nawet płuc.

Objawy zatkanego nosa u niemowląt

Niemowlę wydaje całe spektrum rozmaitych odgłosów. Jak więc rozpoznać, że ma zatkany nos? Oto charakterystyczne objawy niedrożnego nosa u niemowlaka:

• sapka,
• stridor nosowy (odgłos gwizdania przy oddychaniu),
• śluzowo-ropny katar,
• chrapanie,
• zachłystywanie się pokarmem,
• duszność,
• sinica.

Zatkany nosek jest szczególnie kłopotliwy dla niemowlaka i jego rodziców nocą. Sprawia, że dziecko męczy się, bo nie może swobodnie oddychać, a przez to nie może ani spać, ani ssać mleka. Zatkany nosek powoduje również chrapanie. Rano rodzice są niewyspani, a maluch rozdrażniony.

Zatkany nos u niemowlaka bez kataru

O czym może świadczyć zatkany nos bez kataru u niemowlaka? Powodów jest kilka, do najczęstszych zaliczamy:

• zapalenie błony śluzowej nosa – prowadzi to do obrzęku, który uniemożliwia oddychanie;
• przerost migdałka gardłowego – migdałek jest powiększony i dlatego blokuje drożność nozdrzy tylnych (ta dolegliwość zazwyczaj występuje jednak u dzieci w wieku 6-7 lat);
• ciało obce w nosie – zazwyczaj jest to konsekwencją zabawy starszego niemowlaka i chwilowej nieuwagi rodzica
• wady anatomiczne, do których zaliczamy np. skrzywienie przegrody nosa;
• zapalenie zatok u dziecka (ostre, przewlekłe) – spowodowane jest to obrzękiem błon śluzowych. Towarzyszy mu też często gorączka i osłabienie organizmu dziecka;
• alergia pokarmowa – dziecko ma problemy z oddychaniem, gdy spożyje produkt, na który jest uczulone
• polipy w nosie, czyli zmienione struktury błony śluzowej w postaci miękkich guzków.

Sposoby na zatkany nos u niemowlaka

Aby udrożnić zatkany nos u niemowlaka, możesz zrobić dziecku inhalacje z soli fizjologicznej. Ułatwiają one odpływ wydzieliny, a także powodują zmniejszenie obrzęku błon śluzowych. Ciągle zatkany nos możesz też udrożnić za pomocą aspiratora lub gumowej gruszki. Kolejną metodą jest użycie soli morskiej lub fizjologicznej – obkurczają one naczynia krwionośne w nosku i wydzielina zostaje rozrzedzona.

Możesz też spróbować położyć dziecko w nocy na brzuchu, ułatwi to wypłynięcie wydzieliny. Pamiętaj jednak, że dziecko nie może spać na brzuchu bez kontroli osoby dorosłej. A że nocą trudno byłoby ci czuwać nad maluszkiem, możesz, zamiast kłaść go na brzuszku, ułożyć go na plecach, ale pod nóżki łóżeczka za szczebelkami ułożyć z jednej strony kilka książek (tak, aby materac od strony główki dziecka był nieco wyżej). Dobrym rozwiązaniem jest także nawilżanie powietrza w pokoju maluszka.

Zatkany nos u niemowlaka: powikłania

Nigdy nie bagatelizuj zatkanego nosa u niemowlaka! Brak drożności w nosku może nawet zagrażać życiu dziecka, ponieważ w ciężkich przypadkach prowadzi do:

• bezdechów,
• sinicy z niedotlenieniem,
• zachłystowego zapalenia płuc,
• niewydolności oddechowej,
• nagłej śmierci łóżeczkowej niemowlęcia,
• niedożywienia.

Bibliografia:

1. Dębska M. i in., Zaburzenia drożności nosa u noworodków i niemowląt, Borgis - Nowa Pediatria 3/2005, s. 102-104 [dostęp online: 20.07.2020 czytelniamedyczna.pl]
2. Myer C.M 3rd, Cotton R.T.: Nasal obstruction in the pediatric patient. Pediatrics. 1983; 72(6): 766–777

Zobacz również:

• 3 sprawdzone sposoby na katar maluszka
• Katar u niemowlaka: przyczyny, leczenie, domowe sposoby, kiedy do lekarza
• Katar przy ząbkowaniu: ile trwa, jak wygląda