Reklama

Trzydniówka to infekcja pojawiająca się u dzieci, na którą najczęściej chorują maluchy między 6. a 36. miesiącem życia. Inne nazwy trzydniówki to rumień nagły, choroba szósta i gorączka trzydniowa. Najwięcej zachorowań na trzydniówkę odnotowuje się wiosną i jesienią. Pierwszym objawem trzydniówki jest trwająca kilka dni wysoka gorączka. Kiedy temperatura spada, pojawia się grudkowo-plamista wysypka. Najczęściej trzydniówka u dzieci nie daje groźnych powikłań.

Reklama

Spis treści:

Przyczyny trzydniówki u dzieci

Trzydniówka jest infekcją wirusową wywoływaną przez ludzkiego herpeswirusa 6B (HHV-6B), a czasem przez wirusa HHV-7. Powodują one tzw. przetrwałe zakażenia u ludzi.

Do zakażenia wirusem HHV-6B dochodzi wskutek kontaktu z osobą zakażoną bezobjawową, a dokładniej poprzez kontakt ze śliną osoby zakażonej, rzadziej przez kontakt z przedmiotami skażonymi wydzielinami zakażonego. Zakażona osoba najsilniej zaraża tuż przed i tuż po wystąpieniu objawów choroby, gdyż wtedy jest największa kumulacja wirusa w ślinie i wydzielinach.

Wirus HHV-6B jest wrażliwy na kwasy (np. kwas żołądkowy) oraz na działanie zwykłych środków dezynfekujących.

Objawy trzydniówki u dzieci

Objawy trzydniówki dzieli się na dwie fazy. W pierwszej fazie głównym objawem jest gorączka, w drugiej – wysypka. W obu fazach pojawiają się również inne objawy.

Typowe objawy trzydniówki:

  • faza gorączkowa (trwa od 3 do 5 dni):
    – wysoka gorączka nawet ponad 40°C;
    – złe ogólne samopoczucie;
    – drażliwość;
    – mogą pojawić się łagodne objawy ze strony dróg oddechowych, jak czerwone gardło, katar lub kaszel, a także ból brzucha, luźniejsza kupa;
  • faza, w której pojawia się wysypka:
    – spadek temperatury
    – na skórze pojawiają się drobne, płaskie i bladoróżowe plamki – najpierw widoczne są na klatce piersiowej, brzuchu, twarzy, a następnie (nie zawsze) na rączkach i nóżkach;
    – powiększenie węzłów chłonnych szyjnych i potylicznych.

Przebieg trzydniówki u dzieci

Od zarażenia się do wystąpienia pierwszych objawów trzydniówki mija zwykle około 10 dni, jednak mogą one wystąpić w przedziale 5-15 dni od kontaktu z osobą zakażoną. Ile trwa trzydniówka? To zależy od dziecka – od 3-4 do 7 dni.

Najpierw dziecko ma bardzo wysoką gorączkę (nawet powyżej 40°C), która trwa 3-5 dni. Towarzyszy jej ogólne złe samopoczucie, mogą też wystąpić katar i kaszel. Rzadziej gorączce towarzyszy zapalenie spojówek, obrzęk powiek, grudki na podniebieniu miękkim i języczku, wymioty i biegunka. Po 2-4 dniach od wystąpienia gorączki powiększeniu ulegają węzły chłonne na szyi i potylicy.

Gorączka ustępuje nagle, a wtedy pojawia się wysypka, która nie swędzi. Wysypka zazwyczaj utrzymuje się 1-2 dni, ale u części dzieci pojawia się jedynie na 2-4 godziny.

Jak wygląda wysypka w przebiegu trzydniówki?

Wysypka po trzydniówce ma postać drobnych, jasnoczerwonych, dość gęsto rozrzuconych po skórze grudek, może wystąpić też rumień. Plamista wysypka najczęściej pojawia się najpierw na tułowiu, a później (ale nie zawsze) na twarzy, rzadziej na rękach, nogach i pośladkach. Narastanie zmian skórnych trwa kilkanaście godzin, po tym czasie zaczynają one stopniowo ustępować. Zanikają samoistnie, nie pozostawiając śladów ani blizn. Czasami wysypka jest tak nieznaczna, że rodzice mogą ją przeoczyć. Wysypka przy gorączce trzydniowej nie wymaga leczenia.

trzydniówka - wysypka na twarzy dziecka
Fotolia


fot: Trzydniówka - wysypka na twarzy dziecka

trzydniówka - wysypka na tułowiu dziecka
Fotolia

fot: Trzydniówka - wysypka na tułowiu dziecka

Jak rozpoznać trzydniówkę u dzieci?

Trzydniówka u dzieci może początkowo przebiegać podobnie jak zapalenie ucha, zapalenie gardła lub inne infekcje górnych dróg oddechowych.

Pewność, że dziecko zachorowało na trzydniówkę, możesz zyskać podczas wizyty u lekarza. Na postawie wywiadu, objawów i badań laboratoryjnych lekarz może postawić diagnozę, wykluczając kolejno inne infekcje. Zazwyczaj pojawienie się charakterystycznej wysypki rozwiewa ewentualne wątpliwości.

Po wystąpieniu wysypki przebieg choroby może być zbliżony do choroby bostońskiej, ospy wietrznej lub innych infekcji, w których jednym z objawów jest wysypka.

Leczenie trzydniówki u dzieci

Gdy dziecko ma trzydniówkę, leczenie polega na łagodzeniu objawów:

  • gdy temperatura sięgnie 38°C, możesz zrobić dziecku kąpiel ochładzającą w wodzie o temperaturze około 37°C (woda nie może być zimna!),
  • wysoką gorączkę u dziecka obniżają także chłodne okłady na szyję, czoło, pachy, pachwiny i brzuch,
  • kiedy gorączka dojdzie do 38,5°C, podaj dziecku lek przeciwgorączkowy: ibuprofen lub paracetamol dla dzieci,
  • nie przegrzewaj dziecka! Niech leży w łóżeczku, ale nie opatulaj go, „żeby się wypociło”,
  • jeżeli karmisz naturalnie, częściej przystawiaj dziecko do piersi,
  • starszemu dziecku podawaj lekkostrawne posiłki i dużo wody.

Po ustąpieniu objawów trzydniówki i zniknięciu wysypki dziecko może wrócić do żłobka lub przedszkola. W czasie choroby dziecko powinno bezwzględnie pozostać w domu!

Trzydniówka u dzieci – ile razy może wystąpić?

Rodzice często zastanawiają się, ile razy u dziecka może pojawić się trzydniówka. A więc trzydniówka u dzieci może wystąpić dwa razy – raz odpowiedzialny za nią będzie wirus HHV-6, a kolejnym razem HHV-7. Przechorowanie trzydniówki wywołanej jednym wirusem nie chroni dziecka przed przechorowaniem jej w wyniku drugiego wirusa.

Przebycie trzydniówki daje odporność na wirusa HHV-6 na całe życie, ale objawy trzydniówki mogą ponownie wystąpić, gdy organizm zetknie się z wirusem HHV-7.

Trzydniówka u dzieci a spacer

Podczas fazy gorączkowej trzydniówki dziecko powinno pozostawać w domu. Po jej ustąpieniu można z wyjść na dwór, jeśli tylko dziecko ma siłę i pogoda jest odpowiednia. Należy jednak pamiętać, że w czasie wysypki odporność dziecka jest obniżona. Nie należy wybierać się na plac zabaw, aby dziecko nie spotkało się z innymi maluchami, gdyż istnieje ryzyko zakażenia kolejnym chorobotwórczym drobnoustrojem. Najlepszy będzie spacer do parku lub lasu i unikanie kontaktu z innymi ludźmi.

Gdy dziecko ma wysypkę związaną z trzydniówką, samo już nie zaraża. Nie stanowi zagrożenia dla innych dzieci, ale samo ciągle jest jeszcze podatne na inne choroby.

Trzydniówka u dzieci a planowane szczepienie

Po przebyciu gorączki trzydniowej dziecko można zaszczepić szczepionką obowiązkową lub zalecaną zgodnie z kalendarzem szczepień. Nie trzeba zachowywać określonego odstępu między chorobą a szczepieniem. Dziecko do szczepienia zakwalifikuje lekarz, który wcześniej powinien dokładnie je zbadać. Na samą gorączkę trzydniową nie ma szczepionki.

Trzydniówka u dzieci – powikłania

Trzydniówkę uważa się za chorobę dobrze rokującą i sporadycznie wywołującą poważniejsze powikłania. Zwykle samopoczucie dziecka po trzydniówce szybko wraca do normy.

Do najczęstszych powikłań należą drgawki gorączkowe, które pojawiają się podczas bardzo wysokiej temperatury. Sporadycznie w wyniku zakażenia wirusem HHV-6 zdarzają się zaburzenia pracy wątroby i zapalenie mózgu.

Z badań naukowych wynika, że na powikłania najbardziej narażone są dzieci z zaburzoną odpornością. U nich wirus HHV-6 może reaktywować i powodować zapalenie mózgu, zapalenie płuc, chorobę „przeszczep przeciwko gospodarzowi” i zahamowanie czynności szpiku kostnego. HHV-7 może powodować różyczkę, choroby gorączkowe i drgawki u dzieci.

Drgawki przy trzydniówce u dzieci – co robić?

Dziecko należy ułożyć w pozycji bocznej bezpiecznej, odsunąć wszelkie przedmioty, o które mogłoby się uderzyć, zdjąć nadmierne okrycie, nie dawać dziecku w tym czasie nic do buzi i przeczekać, aż drgawki miną. Najważniejsze to zachować spokój

Gdy u dziecka wystąpią drgawki gorączkowe i nie miną w ciągu 5 minut – należy niezwłocznie zadzwonić po pogotowie. Jeśli dziecko miało krótki atak drgawek, który samoistnie ustąpił, też powinien zobaczyć je lekarz, aby ustali przyczynę tego zdarzenia. Niektóre dzieci maja skłonność do reagowania w ten sposób na wysoką temperaturę. Czasem jednak atak drgawek może mieć związek z chorobą, np. zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych lub być objawem padaczki.

Źródło: msdmanuals.com, sciencedirect.com

Sprawdź też:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama