Wszystko, co powinnaś wiedzieć o skurczach w ciąży, w czasie porodu i po nim

Podczas ciąży, porodu oraz połogu będziesz odczuwała różnego rodzaju skurcze macicy. Jedne nie będą bolesne, inne dadzą ci się we znaki. O tym, czemu one służą, opowiada dr Artur Kucharski, ginekolog-położnik z Wrocławia.

Zobacz też: Symptomy porodu

W czasie ciąży

– Żaden sportowiec nie pojedzie na olimpiadę bez intensywnego treningu. Także macica musi przygotować się na wysiłek, który ją czeka – tłumaczy doktor Kucharski. – Malec rośnie, a więc włókna mięśniowe, z których jest zbudowana, rozciągają się z tygodnia na tydzień. Gdyby nie skurcze, byłyby coraz dłuższe i coraz słabsze. Dzięki takiemu treningowi zwiększają swoją objętość i stają się silne, podobnie jak bicepsy czy mięśnie łydek dbającego o formę zawodnika.
Pierwsze skurcze pojawią się zapewne około 20. tygodnia ciąży. Ostatnie – w połogu.
Na długo przed porodem możesz poczuć dwa rodzaje skurczów:

• Słabe i częste – niebolesne, nazywana także falami Alvareza oraz
• Dłuższe i silniejsze – niebolesne i nieregularne, zwane też skurczami Braxtona-Hicksa, opisywane przez przyszłe mamy jako twardnienie, napinanie się, „stawianie się” brzucha; mogą pojawić się w seriach kilka razy dziennie, ale możesz też wcale ich nie odczuwać.

Ani jedne, ani drugie nie są jeszcze oznaką rozpoczynającego się porodu. To sygnał, że twoja macica zabrała się do roboty.

Poznaj: Oznaki porodu – jak je rozpoznać?

Gdy poród jest blisko

Trzy–cztery tygodnie przed porodem zaczyna się obniżać dno macicy.

• Nieregularne, odczuwane jako ciągnięcie albo pobolewanie w podbrzuszu – takie skurcze towarzyszą obniżaniu się dna macicy. Tak powinno być. Pod koniec tego okresu, mniej więcej dwa tygodnie przed porodem, twój brzuch wyraźnie się obniży i będzie ci łatwiej oddychać.
• Przepowiadające, nadal nieregularne – takie skurcze będziesz czuła coraz częściej podczas ostatnich tygodni ciąży. Dzięki nim włókna mięśniowe macicy przegrupowują się tak, by dziecko mogło zostać „wypchnięte” na świat. Jeśli rodzisz po raz pierwszy, spowodują także ułożenie się główki dziecka w odpowiednim miejscu.

Zobacz: Jak dziecko układa się przed porodem – 5 pozycji
[CMS_PAGE_BREAK]

Akcja trwa

• Regularne – ich pojawienie się oznacza, że rozpoczął się pierwszy okres porodu, który zakończy się rozwarciem szyjki macicy. Kobiety odczuwają te skurcze np. jako silny ból przypominający miesiączkowy lub rozlewający się, który zaczyna się w okolicach kości krzyżowej. W ich trakcie macica robi się twarda. Początkowo skurcze występują, np. co 20 minut, potem co 3–5 minut. Uwaga! Gdy pojawiają się co 10 minut, jedź do szpitala! W drugim okresie porodu (kończącym się narodzinami) będziesz je czuć dużo częściej: już co 2–3 minuty. Czy to boli? No cóż, skurcze porodowe są bolesne, ale dzięki nim dzieją się ważne rzeczy. – Na tym etapie najsilniejszy i najdłuższy skurcz obejmuje dno macicy, a jego siła skierowana jest w stronę szyjki, która dzięki temu skraca się i rozwiera (rozwarcie powiększa się średnio centymetr na godzinę, a u kobiet, które już wcześniej rodziły, znacznie szybciej). Z kolei w drugim okresie porodu dziecko wypychane jest na zewnątrz, w czym pomagają też skurcze mięśni jamy brzusznej i przepony (tłocznia brzuszna). Kiedy główka dziecka będzie już widoczna, położna każe przeć – mówi dr Kucharski.

• Skurcze powodujące odklejenie łożyska – pojawiają się, gdy malec już jest na świecie. Dzięki nim urodzisz łożysko. Będziesz tak zmęczona, że w ogóle ich nie odczujesz.

Dowiedz się, jak wygląda trzeci okres porodu

Już po!

Skurcze przypomną o sobie także po porodzie.

• Częste i mocne – pojawią się w pierwszych dniach po porodzie, zwłaszcza podczas karmienia (wówczas wytwarza się oksytocyna, która je powoduje). Może trochę boleć, ale dzięki nim macica wróci do rozmiarów sprzed ciąży. Po dwóch–trzech tygodniach od porodu przestaniesz je odczuwać.

Panie doktorze, co się dzieje?

Jeśli skurcze ciążowe robią się podejrzanie regularne, np. pojawiają się co 20 minut, co 15 itd., musisz jak najszybciej skontaktować się z lekarzem, nawet jeśli przypuszczalny termin porodu jest odległy – to może (choć nie musi) być objaw rozpoczynającego się przedwczesnego porodu. Nie martw się na zapas – niektóre kobiety już od 20. tygodnia ciąży często odczuwają skurcze, czasem nawet bolesne, a mimo to nie dochodzi u nich do rozwarcia szyjki macicy i przedwczesnego porodu. Sytuację musi ocenić jednak lekarz. Przyczyną przedwczesnych skurczów porodowych mogą być m.in. infekcje lub zaburzenia elektrolitowe, dlatego konieczne będzie badanie krwi i moczu oraz zrobienie wymazu z szyjki macicy. Ginekolog zrobi ci także dopochwowe USG, żeby ocenić długość szyjki macicy.
Dowiedz się, jak uniknąć porodu przed terminem